Είναι μια συγκεκριμένη σκηνή στο World War Z όπου ο Μπραντ Πιτ συνειδητοποιεί πως τα ζόμπι δεν πειράζουν ανθρώπους που είναι άρρωστοι, αλλά επιτίθενται στους υγιείς. Γι΄αυτό αποφασίζει να κάνει ένεση με έναν θανατηφόρο ιό που δεν είναι μεταδοτικός.
Έτσι εξασφαλίζει στην ανθρωπότητα το τέλος της μετάδοσης και του περιορισμού των ήδη μολυσμένων. Κάτι τέτοιο φαίνεται πως είναι το ευτύχημα και για την Αφρική. Σε μια ήπειρο που είναι συνηθισμένη σε ασθένειες και που μόλις το 2016 είχε ένα μεγάλο ξέσπασμα του Έμπολα, οι μηχανισμοί για μια νέα καραντίνα και αντιμετώπιση ασθένειας επιδημιακής-πανδημιακής μορφής δεν χρειάστηκαν πολύ χρόνο για να ετοιμαστούν.
Μέχρι στιγμής, απ΄όλες τις ηπείρους, η αφρικανική είναι αυτή που δεν βιώνει την πιο σκληρή μορφή του κορονοϊού. Σε αυτό ίσως και να έχει συντελέσει το κλίμα που είναι πιο θερμό, χωρίς αυτό να σημαίνει πως η θεωρία που κυκλοφορεί για τον ιό ότι δεν θα αντέξει στις υψηλές θερμοκρασίες, ισχύει σώνει και ντε. Μπορεί να είναι συγκυριακό, μπορεί να παίζει όντως τον μέγιστο ρόλο.
Καθώς πάντως η Δημοκρατία του Κονγκό ήταν μια χώρα όπου ο Έμπολα υπήρχε ακόμα μέχρι πριν λίγο καιρό, οι παρακείμενες χώρες είχαν προετοιμάσει τις υποδομές για να περιορίσουν τα πρώτα κρούσματα του ιού και να μην υπάρξει ο ραγδαίος ρυθμός μετάδοσης που συναντάται στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Παράλληλα, σε κάποιες χώρες είχαν και την περίπτωση του Πυρετού της Λάσα. Με λίγα λόγια, δύο σοβαρές ασθένειες λειτούργησαν ως ανάχωμα για την αντιμετώπιση μιας πολύ πιο σοβαρής κι επικίνδυνης.
Είναι χαρακτηριστικό πως τα κρούσματα μέχρι στιγμής είναι χοντρικά λίγο πάνω από 100 και αφορούν 19 χώρες, κυρίως αυτές στο βόρειο τμήμα, δηλαδή την Αίγυπτο και την Αλγερία, αλλά και τη Σενεγάλη με τη Νότιο Αφρική που έχουν όλες διψήφιο αριθμό. Μάλιστα, οι περισσότερες περιπτώσεις είναι Ευρωπαίοι πολίτες που ζουν και εργάζονται εκεί. Οι ντόπιοι Αφρικανοί είναι πολύ λιγότεροι.
Είναι επίσης ενδεικτικό πως πάρα πολλές αφρικανικές χώρες κλείνουν τα σύνορα προς τη Δύση κι έτσι ζούμε για πρώτη φορά το αντίθετο από τη νόρμα, δηλαδή οι λεγόμενες υπο-ανάπτυκτες χώρες να απωθούν τον αναπτυγμένο κόσμο, από τον οποίο έχουν τόσο καταδυναστευτεί ιστορικά και εξακολουθούν να καταδυναστεύονται.
Αξιοθαύμαστη είναι και η αντίδραση των κρατικών μηχανισμών σε αρκετές χώρες, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση αυτή της Νιγηρίας, όπου στην πρωτεύουσα, το Λάγκος, έχουν τοποθετηθεί σε όλους τους δημόσιους χώρους ειδικές οθόνες μέτρησης της θερμοκρασίας των ανθρώπων, αλλά και σημεία καθαρισμού των χεριών. Το ίδιο συμβαίνει και στο Κιγκάλι, την πρωτεύουσα της Ρουάντα, που έχει προς το παρόν ένα περιστατικό.
Φυσικά δεν είναι όλα ρόδινα για την αφρικανική ήπειρο, ιδίως της χώρες της Ανατολικής Αφρικής. Σχεδόν όλες τους έχουν στενούς εμπορικούς δεσμούς με την Κίνα και από την πρώτη στιγμή του ξεσπάσματος του κορονοϊού διέκοψαν τα αεροπορικά δρομολόγια και οι αερογραμμές χωρών όπως η Αίγυπτος, το Σουδάν, το Νότιο Σουδάν, η Κένυα κ.α. αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, τα οποία επεκτείνονται στις ούτως ή άλλως ταλαιπωρημένες οικονομίες των χωρών, που πριν την εμφάνιση του ιού είχαν να αντιμετωπίσουν το τεράστιο πρόβλημα με τα σμήνη εντόμων που διέλυαν τις καλλιέργειες.
Αυτή η ελεγχόμενη και ήρεμη κατάσταση που περιγράφεται ως προς τον κορονοϊό, δεν μπορεί να κρατήσει για πολύ. Κι αυτό δεν είναι κακεντρέχεια, αλλά είναι η ανάγνωση ενός σημαντικού μειονεκτήματος που υπάρχει στις χώρες της Αφρικής και δη στη Νότιο Αφρική, η οποία έχει ήδη 38 κρούσματα Covid-19. Η Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής είναι κυριολεκτικά μια βόμβα έτοιμη να εκραγείμε τους επιστήμονες να φοβούνται ότι μπορεί να ξεπεράσει την Ιταλία και υπάρχει λόγος γι’ αυτό.
Πάνω από 30 εκατομμύρια άνθρωποι με τον ιό του HIV ζουν στη Μαύρη Ήπειρο, οι 7 εκατομμύρια στη Νότιο Αφρική.
Αυτό συνιστά 30 εκατομμύρια ανθρώπους με ταλαιπωρημένο ανοσοποιητικό, άρα πιο ευάλωτους στο να κολλήσουν και να μεταδώσουν τον ιό. Αρκετοί αναλυτές αναφέρουν πως η Αφρική είναι η ήπειρος που ενδέχεται να έχουμε τους περισσότερους θανάτους από κορονοϊό, αλλά όχι άμεσα. Δεδομένου ότι κι εκεί υπάρχει ένα όριο στις υποδομές και τα φάρμακα για τον κορονοϊό, προβλέπεται να υπάρξουν αρκετές περιπτώσεις όπου οι φορείς του HIV δεν θα βρίσκουν εύκολα τα φάρμακα για την δική τους νόσο και αυτό μπορεί να χειροτερέψει την υγεία τους. Το μεγάλο στοίχημα για τη χώρα τώρα είναι ο διαρκής έλεγχος των περίπου 114 ατόμων που ανακλήθηκαν από τη Γουχάν.
Τα ίδια πάνω κάτω ισχύουν και για τη φυματίωση και την ελονοσία, που είναι μαζί με τον HIV, οι τρεις μεγαλύτερες πηγές νεκρών στην Αφρική εδώ και αρκετές δεκαετίες.
Ένα ακόμα ζήτημα στο οποίο έχουν εστιάσει οι επιστήμονες στις χώρες της Αφρικής, είναι η συγκέντρωση των πόρων για την έρευνα του Covid-19, ιδίως στη σύνδεση που μπορεί να έχει με τον HIV και πως επαληθεύεται η δράση του σε άτομα που έχουν ταλαιπωρημένο αμυντικό σύστημα.
Σε κάθε περίπτωση, τα μέχρι στιγμής δεδομένα δείχνουν πως οι αφρικανικές χώρες έχουν προβεί στην πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση του Covid-19, κι αυτό γιατί γνωρίζουν πως να ζουν με θανατηφόρες ασθένειες κι έχουν μέσα τους έντονο το συναίσθημα του φόβου, άρα υπακούουν πιο εύκολα σε κυβερνητικές κατευθύνσεις.
Μένει πλέον να δούμε αν ο ιός “ταξιδεύει” από ήπειρο σε ήπειρο για να προκαλέσει τη λαίλαπα του ή αν η απαράδεκτη αντιμετώπιση της Ευρώπης θα αποτελέσει ένα τεράστιο μάθημα για τις ηπείρους που έχουν κυρίως οικονομικά ασθενέστερες χώρες…