Συντάκτης: Μαργαρίτα Βεργολιά
Είκοσι χρόνια μετά την εξέγερση των Αλβανών Κοσοβάρων, δέκα χρόνια μετά τη μονομερή ανακήρυξη ανεξαρτησίας του Κοσόβου από τη Σερβία (την οποία δεν έχουν αναγνωρίσει, μεταξύ άλλων, και πέντε κράτη-μέλη της Ε.Ε., ανάμεσά τους η Ελλάδα και η Κύπρος) κι ενώ ο διάλογος μεταξύ Πρίστινας και Βελιγραδίου με τη μεσολάβηση της Ε.Ε. καρκινοβατεί, το φιτίλι κινδυνεύει να ανάψει και πάλι σε αυτήν την πυριτιδαποθήκη των Δυτικών Βαλκανίων.
Νέα αιτία και αφορμή: η χθεσινή, υπό τις «ευλογίες» των ΗΠΑ, απόφαση της Βουλής στην Πρίστινα να εγκρίνει νόμο για τη μετατροπή τής -μέχρι σήμερα ελαφρά οπλισμένης και περιορισμένων αρμοδιοτήτων- «Δύναμης Ασφάλειας του Κοσόβου» σε τακτικό στρατό, μελλοντικής δύναμης 5.000 μάχιμων και 3.000 εφέδρων.
Η απόφαση ελήφθη με 107 ψήφους υπέρ σε σύνολο 120, με αποχή των βουλευτών της σερβικής μειονότητας του Κοσόβου και υπό τις οργισμένες αντιδράσεις του Βελιγραδίου. Καταγγέλλοντας τον υπό διαμόρφωση στρατό ως «παράνομο, ένοπλο κατοχικό σχηματισμό», η Σερβία ζήτησε χθες επείγουσα σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (όπου μπορεί να υπολογίζει στη στήριξη Ρωσίας και Κίνας), ενώ απειλεί ακόμη και με την ανάληψη στρατιωτικής δράσης, εάν κριθεί απαραίτητη για την ασφάλεια των Σέρβων του Κοσόβου.
Οι μοναδικοί που χαιρέτισαν την απόφαση της Πρίστινας ήταν οι Αμερικανοί, με τον πρέσβη των ΗΠΑ στο Κόσοβο, Φίλιπ Κόσνετ, να τη χαρακτηρίζει «ιστορική». Η Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, αντίθετα, τήρησαν επικριτικούς τόνους απέναντι στην Πρίστινα. Η μεν επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι, εξέφρασε τη λύπη της. Ο δε γενικός γραμματέας της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, προειδοποίησε την Πρίστινα ότι, υπό το βάρος των εξελίξεων, «θα επανεξεταστεί το επίπεδο συνεργασίας του ΝΑΤΟ [μέσω της δύναμης KFOR] με τη Δύναμη Ασφάλειας του Κοσόβου».
Στο μεσοδιάστημα, ο γεωπολιτικο-οικονομικός «εναγκαλισμός» μεταξύ Πρίστινας και Τιράνων γίνεται ολοένα και πιο στενός, παρατηρεί η επικεφαλής του Τμήματος Διεθνών Υποθέσεων της Deutsche Welle, Αντελχάιντ Φάιλκε. Με προαναγγελθείσα την παράταση της υποχρεωτικής θεώρησης εισόδου (βίζα) στη Ζώνη Σένγκεν για τους κατοίκους του Κοσόβου, επισημαίνει, η Αλβανία «πρόσφερε στους Κοσοβάρους αλβανικό διαβατήριο», αλλά και «οικονομική διασύνδεση, και μέσω αυτής μια πραγματική εναλλακτική σε σχέση με τη Σερβία», κατά της οποίας η Πρίστινα κήρυξε άλλωστε εμπορικό πόλεμο, με την επιβολή δασμών.
«Εκ των πραγμάτων το Κόσοβο ανεξαρτητοποιείται και οικονομικά έναντι της Σερβίας, η δε σερβική μειονότητα του Κοσόβου απομονώνεται», γράφει η Φάιλκε. «Ολα αυτά δεν αποκλείεται να οδηγήσουν στην de facto διαίρεση του Κοσόβου και μακροπρόθεσμα σε μια συνομοσπονδία του αλβανικού του τμήματος με την Αλβανία».