Του ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ
Η παράνοια στην εξωτερική πολιτική του Λευκού Οίκου δεν είναι κάτι καινούργιο και δεν κομίζω γλαύκα εις Αθήνας. Όμως, τις τελευταίες ημέρες ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και όσοι εκ των συνεργατών του ακολουθούν τον καταστροφικό του δρόμο στην πολιτική για τη Συρία, έφτασαν στο ζενίθ της παράνοιας.
Και μπορεί να εισέλθουν στον πόλεμο χωρίς καν να το καταλάβουν. Από τον πόλεμο που έφυγαν τρέχοντας παρουσιάζοντας αυτή την αποχώρηση ως μεγάλη νίκη, που στην πραγματικότητα ήταν στρατηγική ήττα. Προσωπικά δεν αποκλείω να τους σύρει στον εμφύλιο της Συρίας ο Ερντογάν… Επειδή είναι αυτός που είναι, θα διακινδύνευα να προβλέψω ότι αυτό είναι το σχέδιό του…
- Ξαφνικά, λοιπόν, ανακάλυψαν ότι η προηγούμενη πολιτική αποχώρησης από τη χώρα και την περιοχή ήταν λάθος. Και τώρα φαίνεται ότι θέλουν να επανέλθουν, αλλά επιλέγουν λάθος δρόμο: Μέσω της Τουρκίας. Θα είναι ένα εγκληματικό λάθος.
Αίφνης, ο Ταγίπ Ερντογάν ασκεί κριτική στον εταίρο και σύμμαχό του Βλαντιμίρ Πούτιν. Η Μόσχα απαντά με τον ίδιο τρόπο και για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό επανέρχονται στο προσκήνιο οι διαφορές της Τουρκίας και της Ρωσίας για τη Συρία. Εάν ο Τούρκος πρόεδρος πίστευε ότι ο κ. Πούτιν θα εγκαταλείψει τον αλ Άσαντ για τα …μάτια του, είναι δέκα φορές μπουνταλάς. Και οι πέτρες γνωρίζουν ότι η Σοβιετική Ένωση και τώρα η Ρωσία ορίζουν τη Συρία. Είναι δικιά τους και δεν υπάρχει περίπτωση να την απωλέσουν για χάρη κανενός.
Ας επιχειρήσουμε να δούμε πως σκέφτονται οι Αμερικανοί:
- Ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο ξεπέρασε εαυτόν, όταν ανακοίνωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα σταθούν στο πλευρό «της συμμάχου μας στο ΝΑΤΟ Τουρκίας». Αυτή η κουβέντα έδωσε την ευκαιρία σε παραφιλολογία, ότι δηλαδή οι Αμερικανοί θα παρέμβουν και στρατιωτικά.
Από την πλευρά του, ο απεσταλμένος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τη Συρία, Τζιμ Τζέφρι, πρώην πρέσβης στην Άγκυρα, το πήγε και ένα βήμα παρακάτω, σε σημείο που μερικοί να νιώσουν ότι δεν είχε τέτοιες εντολές. Βεβαίως, είναι ένας φιλότουρκος γραφειοκράτης που συγχωρεί στην Τουρκία όλες τις αντιαμερικανικές ενέργειές της. Οπότε, όλα τα περιμένουμε από το εν λόγω Αμερικανό αξιωματούχο, ο οποίος μετά το άδειασμα του υπουργού Άμυνας Μαρκ Έσπερ στον Χουλουσί Ακάρ, άλλαξε τα περί αμερικανικής ανάμειξης στη Συρία.
Απ’ εκεί και πέρα, ήρθε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Ρόμπερτ Ομπράϊαν και μπέρδεψε τους πάντες.
Μιλώντας στη δεξαμενή σκέψης, Atlantic Council, είπε μία μεγάλη αλήθεια, που ανέτρεψε και το αφήγημα του Ταγίπ Ερντογάν: Τόνισε ότι η Τουρκία δεν βοήθησε στην αποτροπή της ανθρωπιστικής κρίσης στο Ιντλίμπ. Βαριά κατηγορία για τον μεγαλομανή πρόεδρο της Τουρκίας.
Όταν ρωτήθηκε αν η Αμερική θα παρέμβει στη Συρία, απάντησε:
- “Δεν νομίζω ότι θα παρέμβουμε στρατιωτικά στο Ιντλίμπ για να εξισορροπήσουμε αυτή την κακή κατάσταση”.
Και ποια είναι αυτή η κακή κατάσταση για την οποία ομιλεί ο πιο στενός σύμβουλος του κ. Τραμπ; Ας τον ακούσουμε:
- “Εκφράζουμε παράπονα για όσα συμβαίνουν στο Ιντλίμπ με την προσφυγική κρίση που λαμβάνει χώρα στη Συρία. Ο Άσαντ είναι ένας πολύ κακός παράγοντας, οι Ιρανοί μέχρι τα αυτιά τους είναι τρομακτικοί «ηθοποιοί», οι Ρώσοι δεν βοηθούν την κατάσταση και οι Τούρκοι επίσης δεν βοηθούν την κατάσταση».
Δεν μάσησε τα λόγια του και στην ουσία αυτό που λέει είναι το εξής: Οι Τούρκοι έχουν ίδιες ευθύνες με τους Ρώσους, τους Ιρανούς και βεβαίως τον αλ Άσαντ για την κατάσταση στη Συρία και την προσφυγική κρίση. Μπορεί να μην αρέσει στον Ερντογάν, αλλά αυτή είναι η θέση του επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου. Αν συμφωνεί με αυτή τη θέση ο κ. Τραμπ δεν το γνωρίζουμε. Αλλά υπάρχει πιθανότητα ο κ. Ομπράϊαν να εκφράσει θέση διαφορετική από αυτή του Αμερικανού προέδρου; Δεν το νομίζω.
Ο αξιωματούχος του Λευκού Οίκου φαίνεται να έχει κάνει και τη σωστή διάγνωση για τη σχέση των ηγετών της Ρωσίας και της Τουρκίας. Είπε:
- “Ο Πρόεδρος Ερντογάν και ο Πρόεδρος Πούτιν, έχουν μια ενδιαφέρουσα σχέση. Είναι μερικές φορές οι καλύτεροι φίλοι και μερικές φορές δεν είναι. Εναπόκειται πραγματικά σε αυτούς να εργαστούν για να αλλάξουν την κατάσταση”.
Είχαμε και μία άλλη εξέλιξη το βράδυ της Τετάρτης. Η εκπρόσωπος του Πενταγώνου έσπευσε να διαψεύσει τις πληροφορίες, από τουρκικές πηγές, που ομιλούσαν για συμφωνία Τουρκίας και Αμερικής για τη Συρία. Διευκρινίστηκε επίσης ότι οι υπουργοί Άμυνας Μαρκ Έσπερ και Χουλουσί Ακάρ είχαν μία συνάντηση στο πόδι, στις Βρυξέλλες.
«Όπου λαλούν πολλοί πετεινοί αργεί να ξημερώσει», λένε στο χωριό μου. Και όπου ανακατεύεται ο κ. Τραμπ ακολουθεί η καταστροφή. Η Συρία χάθηκε και την κέρδισε η Ρωσία λόγω των λαθών του κ. Τραμπ, που άκουσε τις συμβουλές του Ερντογάν. Θα είναι μεγάλο στρατηγικό λάθος για τους Αμερικανούς να επιχειρήσουν να εισέλθουν ξανά στο παιγνίδι της Συρίας μέσω της Τουρκίας. Διότι θα τους προδώσει ξανά…