Εργαζόμενοι όλοι του κόσμου, τα νέα είναι ευχάριστα! Έχετε μετονομαστεί σε «συμμέτοχους» (stakeholders) και τα αφεντικά σας έχουν υπογράψει δημόσιες επιστολές όπου αναφέρουν ότι πλέον έχετε τόση σημασία για αυτούς όση και οι μέτοχοι, που το ύψος των κερδών τους καθορίζει τα δικά τους μπόνους.
Σε περίπτωση που είχατε οποιαδήποτε υποψία ότι οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν στοιχηματίσει περισσότερα χρήματα από όσα θα αποκτήσετε ποτέ συνεχίζουν να έχουν το πάνω χέρι, το Νταβός 2020 επιχειρεί να σας αλλάξει γνώμη. Η βασική θεματική της ετήσιας συνάντησης του 50ου Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, το οποίο διεξάγεται αυτή την εβδομάδα σε ένα εντυπωσιακό αλπικό χωριό, είναι «συμμέτοχοι για έναν συνεκτικό και βιώσιμο κόσμο». Τα στελέχη με τα κοστούμια και τις μπότες χιονιού θα απέχουν από δηλώσεις για επαναγορές μετοχών και αποδοτική φορολογία μέχρι την επόμενη ανακοίνωση κερδών: η εβδομάδα αυτή είναι αφιερωμένη στο περιβάλλον, τους πελάτες και εσάς.
Σε εξέδρες συνεδρίων, σε συναντήσεις σε δωμάτια ξενοδοχείων και σε χώρους φιλοξενίας στον κεντρικό δρόμο του χωριού, επιχειρηματικοί ηγέτες συζητούν για το πώς θα καταπολεμήσουν τους αποκλεισμούς στην εργασία, θα κατευνάσουν τις ανησυχίες των πολιτικών για την οικονομία της ευκαιριακής εργασίας (gig economy) και θα αναβαθμίσουν τις ικανότητες των εργαζομένων που είναι αντιμέτωποι με την απειλή των ρομπότ και της τεχνητής νοημοσύνης.
Πέντε μήνες αφότου η μη κερδοσκοπική οργάνωση Business Roundtable με έδρα την Ουάσιγκτον στήριξε τη νέα τάση όσον αφορά τις εταιρικές προτεραιότητες -έμφαση στους εργαζόμενους, τους καταναλωτές, τους προμηθευτές, τις τοπικές κοινότητες και το περιβάλλον, αντί για τους μετόχους- το ζήτημα αυτό το ενστερνίζονται ολοένα και περισσότερα υψηλόβαθμα στελέχη.
Δύο χρόνια πριν, έρευνα της Deloitte ανακάλυψε ότι μόνο το 12% των κορυφαίων στελεχών πίστευαν ότι μπορούσαν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο στη μόρφωση και εκπαίδευση του προσωπικού τους. Η Σάρον Θορν, πρόεδρος της Deloitte, υποστηρίζει ότι στη φετινή έρευνα πάνω από το 80% δηλώνει πως υποστηρίζει τη δημιουργία μιας κουλτούρας δια βίου μάθησης.
To μόνο πρόβλημα είναι ότι προσωπικό τους δεν τους εμπιστεύεται και τόσο. Μια άλλη έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε σε 28 χώρες από τη συμβουλευτική εταιρεία Edelman, βρήκε ότι μόνο το ένα τρίτο των ανθρώπων εμπιστεύονται τους εργοδότες όσον αφορά τη διατήρηση του προσωπικού ή την καταβολή ικανοποιητικών μισθών. Το 83% ανησυχούν πως θα χάσουν τις δουλειές τους, καθώς οι εταιρείες στρέφονται στους αυτοαπασχολούμενους, τα ρομπότ ή τον φθηνό ανταγωνισμό από το εξωτερικό για να αυξήσουν τις αποδόσεις των μετόχων.
«Οι υπάλληλοι έχουν μια στάση “δείξε εμπιστοσύνη, αλλά επαλήθευσε”. Λένε «δείξε μου την εκπαίδευση και δείξε μου τα χρήματα» τονίζει ο Ρίτσαρντ Έντελμαν, ο CEO της εταιρείας.
Η αύξηση των μισθών των εργαζομένων ακούγεται σαν μια από αυτές τις καλόβουλες κινήσεις οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν στην απόλυση του CEO από τους μετόχους, οι οποίοι ακόμα έχουν την εξουσία. Ωστόσο, σε ιδιωτικές εκδηλώσεις στο Νταβός αυτή την εβδομάδα, αρκετά στελέχη επέμειναν ότι οι κοινωνικές πιέσεις για την καταβολή αξιοπρεπών μισθών και η αύξηση του κόστους για την πρόσληψη καταρτισμένων υπαλλήλων σε μια αγορά εργασίας με χαμηλή ανεργία αλλάζουν τους υπολογισμούς τους σχετικά με μια τέτοια επένδυση.
Εταιρείες όπως η Walmart και η JP Morgan έχουν λανσάρει προγράμματα επανεξειδίκευσης του προσωπικού, καθώς περισσότερες εταιρείες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι δεν μπορούν να βασιστούν στις κυβερνήσεις για την εκπαίδευση του εργατικού δυναμικού. Τέτοιες επενδύσεις θα έχουν πιο μακροπρόθεσμη απόδοση από οποιαδήποτε επαναγορά μετοχών. Αλλά το ίδιο ισχύει και για πιο μικρές επενδύσεις, όπως το να λαμβάνεται υπόψη η άποψη των υπαλλήλων για το αν οι εταιρείες τηρούν τις υποσχέσεις τους.
O Nταν Σούμαν, CEO της PayPal, έδωσε πέρυσι ένα παράδειγμα του τι μπορεί να συμβεί στο μέτωπο αυτό.Έχοντας συμμετάσχει σε προηγούμενες συζητήσεις στο Νταβός για την οικονομική ενσωμάτωση, αποφάσισε να ανακαλύψει περισσότερα για την οικονομική κατάσταση των δικών του ωρομίσθιων εργαζομένων και των υπαλλήλων στα τηλεφωνικά κέντρα. Έπαθε σοκ όταν ανακάλυψε ότι το 60% δυσκολευόταν να τα βγάλει πέρα κάθε μήνα.
Η PayPal απάντησε με αυξήσεις μισθών, μείωση του κόστους για την υγειονομική περίθαλψη, προσφορά μετοχών σε όλους τους υπαλλήλους και παροχή οικονομικής επιμόρφωσης. Η κίνηση είχε αρχικά κόστος, αλλά ο κ. Σούμαν είναι βέβαιος ότι βάζοντας σε προτεραιότητα τους υπαλλήλους θα ωφελήσει τους υπόλοιπους «συμμέτοχους».
Όπως το έθεσε κάποτε και ο μακαρίτης Χερμπ Κέλεχερ, ιδρυτής της Southwest Airlines: «Ένας υπάλληλος με καλή διάθεση συμπεριφέρεται καλά στον πελάτη. Δεν είναι κάποιο φοβερό μυστήριο».
Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι λίγα πράγματα ενισχύουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών σε μια εταιρεία όσο η αξιοπρεπής αντιμετώπιση των υπαλλήλων. Αυτό θα έπρεπε να καθησυχάσει τους επενδυτές ότι αυτή η αλλαγή οπτικής θα τους ωφελούσε και εκείνους, μακροπρόθεσμα. Οι επιχειρηματικοί ηγέτες οι οποίοι πρέπει να αντιμετωπίσουν διαφορετικές ομάδες ανθρώπων ως ισότιμες με τους μετόχους μπορεί να δυσκολευτούν να θέσουν προτεραιότητες. Αλλά είναι το μέλλον των υπαλλήλων εκείνο που μπορούν πιο εύκολα να βελτιώσουν.
Oι συζητήσεις για την οικονομική ενσωμάτωση και τη βελτίωση της κοινωνικής κινητικότητας σε εκδηλώσεις όπως το Νταβός μπορεί να φαίνονται κάπως αφηρημένες, αλλά δεν ισχύει το ίδιο με το να πληρώνεις τους υπαλλήλους σου έναν αξιοπρεπή μισθό και να τους πείσεις ότι τους ακούς.
Πολλοί στην κορυφή, ωστόσο, φαίνονται αδιάφοροι για το τι αντιμετωπίζουν στη ζωή τους όσοι βρίσκονται σε κατώτερα εισοδηματικά κλιμάκια. Η YPO, ένα παγκόσμιο δίκτυο 28.000 CEO, ανακάλυψε αυτόν τον μήνα ότι λιγότερο από το 40% των μελών της έχουν επιχειρήσει να μετρήσουν την εμπιστοσύνη των υπαλλήλων εντός της επιχείρησής τους.
Καθώς επαναπροσδιορίζουν τις προτεραιότητες τους, τα στελέχη στο Νταβός πρέπει να αναλογιστούν αν καταναλώνουν την ίδια ενέργεια για να ακούσουν τους υπαλλήλους με αυτή που καταναλώνουν στις συνομιλίες με επενδυτές.
Tότε, αφού συζητήσουν αυτή την εβδομάδα πως θα κάνουν καλύτερο τον κόσμο, μπορούν να αρχίσουν να υλοποιούν τις υποσχέσεις τους.