Με τακτικιστικούς ελιγμούς στην Ανατολική Μεσόγειο και παρεμβάσεις για την ένταση στη Μέση Ανατολή ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποδεικνύει για ακόμη για φορά τις ευρύτερες φιλοδοξίες του για τον ηγετικό ρόλο της Τουρκίας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι αλλά και την ετοιμότητά του να μην αφήνει καμιά ευκαιρία να πάει χαμένη. Είναι εντυπωσιακή η ταχύτητα δράσης του σε ό,τι αφορά στη Μέση Ανατολή, ενώ έχει τόσα μέτωπα ανοιχτά, με τη Λιβύη να βρίσκεται σε εμφύλιο πόλεμο.
Την ίδια στιγμή, δεν κάνει ούτε βήμα πίσω σε ό,τι αφορά στη διαμάχη με Ελλάδα και Κύπρο, συνεχίζοντας το κρεσέντο προκλήσεων και απειλών. Στην εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του στο CNN Turk, η απαξιωτική απάντησή του για την πιθανή προσφυγή της Αθήνας στη Χάγη ήταν χαρακτηριστική
Με εντυπωσιακή ψυχραιμία και δείχνοντας -ανεξαρτήτως αν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα- την ύπαρξη στρατηγικού σχεδιασμού, ο Ερντογάν απάντησε για όλα τα ανοιχτά «μέτωπα» που «καίνε» αυτή τη στιγμή τη διεθνή κοινότητα, χωρίς ίχνος κριτικής τουλάχιστον για όσα άνοιξε ο ίδιος.
Το μέτωπο της Λιβύης
Η τελευταία κίνηση του Ερντογάν στη σκακιέρα με τη Λιβύη είναι χαρακτηριστική της εξωτερικής του πολιτικής. Ακολουθεί μακροπρόθεσμους στρατηγικούς στόχους – μια επέκταση της τουρκικής ισχύος σ’ ολόκληρη την περιοχή όπου -όπως ο ίδιος ισχυρίζεται- «βρίσκονταν παλαιότερα οι πρόγονοί μας». Και φροντίζει να ακολουθεί πιστά το σχέδιό του μέχρι τέλους.
Στο πλαίσιο αυτό -μετά και τις σφοδρές συγκρούσεις των τελευταίων ημερών μεταξύ του «Εθνικού Στρατού (LNA)» υπό τον στρατηγό Χαλιφά Χαφτάρ και της διεθνώς αναγνωρισμένης «Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (GNA)» του Φαγιέζ αλ-Σαράτζ- δηλώνει πανταχού παρών, επεμβαίνοντας στα εσωτερικά ζητήματα της Λιβύης.
Ως τελευταία του, μέχρι την επόμενη, κίνηση θεωρείται η αποστολή των πρώτων στρατευμάτων στη Λιβύη, όπως ο ίδιος αποκάλυψε σε συνέντευξή του στο CNN Turk. Μαζί τους μάλιστα, μεταβαίνουν και υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι.
Ο δρόμος της Χάγης
Ο εμφύλιος στη Λιβύη μπορεί να είναι σε πρώτη ανάγνωση ένα μείζον εσωτερικό ζήτημα, ωστόσο τα συμφέροντα που διακυβεύονται σε ολόκληρη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι τεράστια, εξ’ ου και ο Ερντογάν στοχεύει να ενισχύσει το ρόλο της Τουρκίας ως περιφερειακό παίκτη, αγνοώντας και παραβιάζοντας πάντως σε κάθε περίπτωση το διεθνές δίκαιο.
Στο πλαίσιο αυτό, και μετά από σειρά εντονότατων το τελευταίο διάστημα διπλωματικών επαφών, η Αθήνα έχει εν μέρει καταφέρει να στριμώξει τον τούρκο πρόεδρο σε ό,τι αφορά τις κινήσεις του στην περιοχή, έχοντας μάλιστα στο πλευρό της τη διεθνή κοινότητα -στήριξη πάντως που περιορίζεται προς το παρόν σε λεκτικό επίπεδο.
Σε περίπτωση όμως που οι διαφορές με την Τουρκία για τον ορισμό της υφαλοκρηπίδας και των θαλάσσιων ζωνών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο δεν επιλυθούν μέσω του διμερούς διαλόγου, η Αθήνα αφήνει ανοιχτό το «χαρτί» της προσφυγής στη Χάγη.
Οπως πρόσφατα δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής», «ο δρόμος του διαλόγου είναι ανοιχτός και για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και για τις διερευνητικές επαφές, και για πολιτικό διάλογο. Πρόθεσή μου είναι λοιπόν είναι να συζητούμε με την Τουρκία και στα τρία επίπεδα. Και πιστεύω πως ναι, θα πρέπει να πούμε καθαρά ότι αν δεν μπορούμε να τα βρούμε, τότε θα πρέπει να συμφωνήσουμε η μία διαφορά που αναγνωρίζει η Ελλάδα να εκδικαστεί από ένα διεθνές δικαιοδοτικό όργανο, όπως είναι το διεθνές δικαστήριο της Χάγης».
»Και για να είμαι απολύτως σαφής, αναφέρομαι στον ορισμό της υφαλοκρηπίδας και των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Αν πιστεύουμε -και το πιστεύουμε- ότι έχουμε το δίκιο με το μέρος μας, δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα ως χώρα από αυτή την εξέλιξη».
Ερντογάν: Η Ελλάδα να προσφύγει σε όποιο δικαστήριο επιθυμεί
Παίρνοντας τη σκυτάλη, ο τούρκος πρόεδρος κάλεσε το Σάββατο την Ελλάδα να προσφύγει σε όποιο διεθνές δικαστήριο επιθυμεί, αναφερόμενος στην πρόσφατη συμφωνία Άγκυρας – Τρίπολης.
«Η ελληνική πλευρά μάς κατηγορεί ότι παραβιάζουμε το διεθνές δίκαιο. Καλούμε την Ελλάδα να προσφύγει σε όποιο δικαστήριο επιθυμεί» τόνισε χαρακτηριστικά, ο επικεφαλής της γείτονος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο CNN Turk.
Επανέλαβε δε, ότι η συμφωνία με την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (GNA) της Λιβύης σηματοδοτεί την αποτυχία των σχεδίων αποκλεισμού της Τουρκίας από την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. «Τα σχέδια των Ελλήνων και των Ελληνοκυπρίων να μας φυλακίσουν στη Μεσόγειο απέτυχαν. Ορισμένοι δεν αντέχουν τη ναυτική συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης».
Ειδική αναφορά έκανε και στην αποστολή τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβύη, προς υποστήριξη των δυνάμεων της GNA.
Κατά τον ίδιο, έχει ήδη αρχίσει η μετακίνηση των στρατιωτικών μονάδων στη Λιβύη, ξεκαθαρίζοντας βέβαια, ότι «δεν θα εμπλακούμε στον πόλεμο, αλλά θα έχουμε συμβουλευτικό ρόλο».
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πρόεδρος Ερντογάν θα συναντηθεί την Τετάρτη με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, στη σκιά των καταιγιστικών εξελίξεων στη Μεσόγειο, ένα τετ α τετ του οποίου η εξέλιξη μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στη μετέπειτα στάση της Τουρκίας στην περιοχή.
Το μέτωπο της σύγκρουσης ΗΠΑ – Ιράν
Την ίδια ώρα, ο τούρκος πρόεδρος αναφερόμενος στην κλιμακούμενη ένταση ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν μετά τη δολοφονία του Κασέμ Σουλεϊμανί, εξέφρασε τις ανησυχίες του για τις εξελίξεις μετά από συνομιλίες που είχε με κορυφαίους ηγέτες.
Ο Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε ότι η επίθεση των ΗΠΑ κατά του επικεφαλής της Δύναμης Κουντς των Φρουρών της Επανάσταση του Ιράν δημιούργησε μεγάλα ρίσκα και ανησυχίες για την ασφάλεια του Ιράκ και της περιοχής, γενικότερα.
Ο τούρκος πρόεδρος συνέχισε λέγοντας ότι ως Τουρκία έκαναν τις απαραίτητες πρωτοβουλίες και ο ίδιος έκανε έκκληση για ψυχραιμία στους ηγέτες των χωρών, όπως του Ιράν και του Ιράκ. Μάλιστα, υπογράμμισε ότι η Τουρκία είναι κατά των εξωτερικών παρεμβάσεων και την ίδια στάση τηρούν στη σχετική υπόθεση με τον στρατηγό Κασέμ Σουλεϊμάνι.
Στο πλαίσιο αυτό, υπενθύμισε ότι το βράδυ της Πέμπτης, ημέρα που πραγματοποιήθηκε η επιχείρηση των ΗΠΑ, μίλησε τηλεφωνικώς με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και του εξέφρασε την άποψη ότι πρέπει να μην κλιμακωθεί η ένταση με το Ιράν, ωστόσο μετά από 4-5 ώρες σκοτώθηκε ο Κασέμ Σουλεϊμάνι.
Σημείωσε δε, ότι πρέπει να είναι υπό έλεγχο η ένταση στην περιοχή με σκοπό να μην σημειωθούν νέες συγκρούσεις και έκανε αναφορά στην επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, στις 8 Ιανουρίου στην Τουρκία, λέγοντας ότι θα συζητήσουν τις διμερείς σχέσεις και τα περιφερειακά θέματα.
Η Τεχεράνη καλεί την Άγκυρα σε μέτωπο κατά των ΗΠΑ
Στο μεταξύ, τις προηγούμενες ημέρες είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τους ομολόγους του του Ιράκ και του Ιράν.
Στην επικοινωνία του με τον ιρανό πρόεδρο, Χασάν Ροχανί, και τον ιρακινό Μπαρχάμ Σάλεχ, οι τρεις ηγέτες αναφέρθηκαν στις εξελίξεις στην περιοχή, αλλά και στις διμερείς σχέσεις τους, πρόσθεσαν πηγές της τουρκικής προεδρίας.
Σύμφωνα με το Anadolu, o Ροχανί είπε στον Ερντογάν ότι το Ιράν και η Τουρκία πρέπει να συμμαχήσουν ενάντια στις ΗΠΑ μετά τη δολοφονία του υποστράτηγου Σουλεϊμανί». «Η σιωπή μας απέναντι στις επιθετικές πράξεις θα οδηγήσει σε περαιτέρω «προκλητικές πράξεις» από τις ΗΠΑ» τόνισε ο ιρανός πρόεδρος.