Δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές βρίσκονται εδώ και μέρες στους δρόμους της Καταλονίας. Αποκλείουν δρόμους και σταθμούς του τρένου, ακόμη και το αεροδρόμιο και διαμαρτύρονται με αφορμή τις βαριές ποινές που επέβαλε το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας σε εννέα ηγέτες των αυτονομιστών της Καταλονίας. Τις νύχτες όμως ξεσπούν και βίαια επεισόδια. Οι αποκαλούμενες «Πορείες για την Ελευθερία» καταλήγουν σε οδοφράγματα, φωτιές, βόμβες μολότοφ, χημικά, πλαστικές σφαίρες, συγκρούσεις με την αστυνομία, συλλήψεις, τραυματισμούς.
Μόνο την Τρίτη συνελήφθησαν 51 άτομα και τουλάχιστον 125 τραυματίστηκαν σύμφωνα με την ισπανική τηλεόραση. Ανάμεσα στους τραυματίες ήταν και πολλοί αστυνομικοί. Κουκουλοφόροι έβαλαν φωτιές σε λάστιχα και σκουπιδοντενεκέδες και πετούσαν βόμβες μολότοφ.
Η τοπική κυβέρνηση της Βαρκελώνης, έπραξε το αναμενόμενο και ζήτησε αμνηστία για τους αυτονομιστές ενώ τα καταλανικά συνδικάτα εξήγγειλαν ήδη γενική απεργία για σήμερα 18 Οκτώβρη.
Ο περιφερειακός πρόεδρος της Καταλονίας Κιμ Τόρα, ο οποίος υποστηρίζει την ανεξαρτησία της ισπανικής αυτής περιφέρειας, δήλωσε πως έχει στόχο η Καταλονία να έχει ανεξαρτητοποιηθεί από την Ισπανία μέχρι το τέλος του 2021, αν τα καταλανικά κόμματα συμφωνήσουν σ’ αυτό. Απευθυνόμενος στο περιφερειακό κοινοβούλιο, ο Τόρα δήλωσε επίσης πως θέλει να είναι έτοιμη μέχρι την ερχόμενη άνοιξη μια πρόταση για μια «Καταλανική Δημοκρατία». Ταυτόχρονα και πιεσμένος από το ισπανικό κατεστημένο και τον πρωθυπουργό καταδίκασε τη βία και ζήτησε «άμεση επιστροφή στην κανονικότητα».
«Ζητώ ηρεμία και γαλήνη. Το κίνημα για την ανεξαρτησία δεν είναι και δεν υπήρξε ποτέ βίαιο. Πάντα καταδικάζαμε και καταδικάζουμε τη βία. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε τα επεισόδια που βλέπουμε στους δρόμους της χώρας μας. Επαναλαμβάνω: ηρεμία, αποφασιστικότητα, πολιτισμός και μη βία» είπε χαρακτηριστικά.
https://www.youtube.com/watch?v=GErLdNFb9r4
Από την άλλη, ο προσωρινός πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, δέχεται διαφορετικές εισηγήσεις για το πώς να αντιμετωπίσει τη νέα έξαρση της αυτονομιστικής τάσης στην Καταλονία.
Σκληρή γραμμή εισηγήθηκαν τα κόμματα της δεξιάς αντιπολίτευσης, το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) και οι κεντροδεξιοί Ciudadanos, που ζήτησαν από την κυβέρνηση να ενισχύσει την αστυνομική παρουσία στην Καταλονία, ενόψει και των εκλογών της 10ης Νοεμβρίου, κρίνοντας ανεπαρκείς τις διατάξεις του Εθνικού Νόμου για την Ασφάλεια, ενώ ο Πάμπλο Ιγκλέσιας των Podemos ζήτησε πολιτικό διάλογο για να βρεθεί κοινά αποδεκτή λύση.
Η κυβέρνηση επαναλαμβάνει ότι δε θα ανεχθεί βία υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και πως ενεργεί και θα συνεχίσει να ενεργεί, χρησιμοποιώντας όλα τα απαραίτητα μέσα του κράτους για να διασφαλίσει τα βασικά δικαιώματα στη διατήρηση της τάξης στην Καταλονία. Ο Σάντσεθ δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα υπερασπιστεί το Σύνταγμα και την ειρηνική συνύπαρξη της Ισπανίας, αλλά δεν θα μπει στον πειρασμό να προκαλέσει εντάσεις, αν και έχει ήδη πει ότι θα μπορούσε να ενεργοποιήσει το άρθρο 155 του Συντάγματος, το οποίο θα του επέτρεπε να αναστείλει την περιφερειακή κυβέρνηση και να αναλάβει την άμεση κυριαρχία της περιοχής.
«Οι δρόμοι θα είναι πάντοτε δικοί μας»
Οι διαδηλωτές είναι κυρίως νέοι και φαίνονται έτοιμοι να αντιμετωπίσουν την αστυνομία. «Οι δρόμοι θα είναι πάντοτε δικοί μας» φωνάζουν, φορώντας μάσκες, κράνη ενώ πυρπολούν κάδους σκουπιδιών. Ζητούν Αμνηστία των πολιτικών κρατουμένων, παύση στην καταστολή της αστυνομίας, δικαίωμα αυτοδιάθεσης. Συμμετέχουν φιλελεύθεροι, αριστεροί, αναρχικοί, με διαφορετικές προσεγγίσεις και σχέδια.
«Βλέπουμε το πως οι διαδηλώσεις γίνονται όλο και πιο βίαιες. Επικεφαλής είναι μια ομάδα που ονομάζεται «Δημοκρατικό Τσουνάμι» και ακόμα δεν είναι σαφές ποιος βρίσκεται πίσω από αυτό. Είναι αλήθεια ότι μοιάζει με τσουνάμι, γιατί το περασμένο βράδυ είδαμε τη Βαρκελώνη στις φλόγες. Είναι ανησυχητικό να βλέπουμε έναν Καταλανό πρόεδρο να μην καταδικάζει τη βία και να δηλώνει εντάξει έχετε το δικαίωμα να διαδηλώσετε, αλλά πάντα ειρηνικά» δήλωσε ο πολιτικός αναλυτής, Κάρλος Καρθίνερο.
Οπως αναφέρει και το δημοσίευμα του Guardian, οι αρχηγοί του αποσχιστικού κινήματος που καταδικάστηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο της Μαδρίτης σε μακροχρόνιες ποινές πήραν αποστάσεις πάντως από τα βίαια επεισόδια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Από την πλευρά του και ο πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός της Καταλονίας Οριόλ Χουνγκέρας, ο οποίος καταδικάστηκε σε κάθειρξη 13 χρόνων, έγραψε στο twitter: «Όλη μας η υποστήριξη για τις κινητοποιήσεις και τις ειρηνικές πορείες. Η βία δεν μας αντιπροσωπεύει».
«Πιστεύετε ότι οι Καταλανοί θα σταματήσουν να αγωνίζονται για το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης εξαιτίας μιας δικαστικής απόφασης; Εγώ είμαι πεπεισμένος πως όχι», δήλωσε ένας από τους καταδικασθέντες, ο Ζόρντι Κουισάρτ.
Το ακανθώδες θέμα της Καταλονίας είναι στο επίκεντρο της ισπανικής πολιτικής σκηνής. Άλλωστε, ένεκα αυτού κάποιες πολιτικές δυνάμεις, όπως οι Ciudadanos ή το ακροδεξιό Vox, έχουν καταφέρει, τονώνοντας τα εθνικιστικά ένστικτα των Ισπανών, να ενισχύσουν τα ποσοστά τους. Ο «εσωτερικός εχθρός» της καταλανικής αυτονομίας, υπήρξε άλλωστε και η κύρια αιτία που προσέδωσε ώθηση στη δεξιά πτέρυγα.
Στις γενικές βουλευτικές εκλογές, οι Καταλανοί ψήφιζαν συνήθως κόμματα που τάσσονται υπέρ της παραμονής της περιοχής στην Ισπανία. Το 2017, η υποστήριξη για τα αποσχιστικά κόμματα ήταν στο 47,5% στην Καταλονία, τη στιγμή που οι ηγέτες της καταλανικής ανεξαρτησίας είχαν ήδη φυλακιστεί αναμένοντας τη δίκη τους, η Μαδρίτη είχε επιβληθεί στην περιφερειακή κυβέρνηση και που οι εικόνες των ισπανικών ΜΑΤ να επιτίθενται εναντίον ψηφοφόρων στο καταλανικό δημοψήφισμα ήταν ακόμη νωπές. Ως αποτέλεσμα, η υποστήριξη της απόσχισης δεν ξεπέρασε ιδιαίτερα την παραδοσιακή εθνικιστική βάση της Καταλονίας, αλλά κατέληξε σε μια νέα περιφερειακή κυβέρνηση υπέρ της ανεξαρτησίας στη Βαρκελώνη.
Το κίνημα της ανεξαρτησίας έχει διασπαστεί άλλωστε από το 2017, με ορισμένους να υποστηρίζουν περαιτέρω αντιπαράθεση με την ισπανική κεντρική κυβέρνηση και άλλους να έχουν ακριβώς την αντίθετη άποψη.
Αυτήν τη στιγμή η πολύπλοκη, καταλανική «βόμβα» βρίσκεται στα χέρια του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ και μάλιστα λίγο πριν από τις γενικές εκλογές της 10ης Νοεμβρίου. Ο πρόεδρος των Σοσιαλιστών θα πρέπει να διεξάγει την προεκλογική του εκστρατεία, περνώντας μέσα από ένα ναρκοπέδιο, όπου πολλοί παράγοντες δεν θα μπορούν να υπολογιστούν.
Την ίδια στιγμή η ισπανική Δεξιά που καραδοκεί στη γωνία, αναμένεται να παίξει το χαρτί της «εθνικής ενότητας» και να ρίξει όλο το βάρος της προεκλογικής της εκστρατείας στο καταλανικό ζήτημα, οξύνοντας ακόμα περισσότερο την πόλωση.
«Είναι προς το κοινό συμφέρον να παραμείνει αυτή η σύγκρουση σε χαμηλή ένταση», δήλωσε ο Καταλανός πρώην υπουργός των αυτονομιστών Andreu Mas-Colell. «Οποιαδήποτε πρόθεση για μονομερή ανεξαρτησία είχαν εκείνοι που πίστευαν ότι κάτι τέτοιο ήταν εφικτό, διαψεύστηκε», καταλήγει.
Το πως θα πορευτεί και θα εξελιχθεί το αυτονομιστικό κίνημα ωστόσο είναι απρόβλεπτο.