Ο Τούρκος πρόεδρος ειρωνεύτηκε τη Γερμανία για το μερικό εμπάργκο γερμανικών όπλων, που όμως δεν τον αγγίζει. Γιατί νέα στοιχεία δείχνουν ότι η Γερμανία αύξησε μάλιστα τις εξαγωγές όπλων για φέτος προς την Τουρκία.
Τι κοινό μπορεί να έχουν ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν με τη γερμανική αντιπολίτευση στη Βουλή; Και οι δύο επέκριναν την «ασθενή» αντίδραση της Γερμανίας απέναντι στις τουρκικές επιχειρήσεις στη βόρεια Συρία. Βέβαια με άλλον τρόπο και από διαφορετική οπτική γωνία. Ο
Τούρκος πρόεδρος κατέφυγε στον τρόπο που γνωρίζει καλύτερα: Μιλώντας την Τρίτη το βράδυ σε Τούρκους δημοσιογράφους διακωμώδησε το μοναδικό μέτρο που πήρε η Γερμανία, δηλαδή την αναστολή εξαγωγών πολεμικού υλικού, αλλά με πολλές εξαιρέσεις, προς την χώρα του.
«Πολιτική του θεαθήναι»
«Τώρα μάλιστα, η Τουρκία τελείωσε» φέρεται να είπε ειρωνικά ο Ερντογάν και αποκάλεσε τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Χάικο Μαας «ερασιτέχνη της πολιτικής». «Εάν καταλάβαινες από πολιτική, δεν θα μιλούσες με αυτόν τον τρόπο» πρόσθεσε.
Οι λεκτικές επιθέσεις και ειρωνείες του Τούρκου προέδρου θυμίζουν άλλες εποχές, όχι και τόσο μακρινές, όταν οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών βρίσκονταν στο χειρότερο σημείο λόγω συλλήψεων Γερμανών πολιτών για πολιτικούς λόγους.
Με την αποφυλάκιση του Γερμανού τουρκικής καταγωγής δημοσιογράφου Ντενίζ Γιουτσέλ τον Φεβρουάριο του 2018 αποκαταστάθηκαν κάπως οι σχέσεις αυτές σε ανεκτό σημείο. Τώρα όμως οι τουρκικές επιχειρήσεις στη βόρεια Συρία θέτουν και πάλι σοβαρά σε δοκιμασία τη γερμανοτουρκική φιλία. Χθες το απόγευμα η γερμανική κυβέρνηση έγινε στόχος σφοδρής κριτικής στην ίδια τη χώρα, από το βήμα της ολομέλειας της βουλής. Η αντιπολίτευση καταδίκασε ομόφωνα τη στάση της κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού απέναντι στους τουρκικούς χειρισμούς στη βόρεια Συρία ως «ακίνδυνους».
Η Σέβιμ Ντάγκντελεν, αντιπρόεδρος της Κ.Ο του κόμματος η Αριστερά, έκανε λόγο για «πολιτική του θεαθήναι». «Η γερμανική κυβέρνηση πρέπει να αποφασίσει ολοκληρωτικό εμπάργκο όπλων απέναντι στην Τουρκία και να σταματήσει άμεσα κάθε οικονομική βοήθεια ή χορήγηση των αποκαλούμενων εγγυήσεων Hermes για τυχόν ζημιές από συναλλαγές γερμανικών επιχειρήσεων με την Τουρκία».
Η βουλευτής των Πρασίνων Ανιέσκα Μπρούγκερ κατήγγειλε την πολιτική «παραπλάνησης» και ο βουλευτής του κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» Ρίντιγκερ Λούκασεν έκανε λόγο για «νανοποίηση» της Γερμανίας στην εξωτερική πολιτική.
Οι εγκεκριμένες εξαγωγές στην Τουρκία συνεχίζονται
Ποια είναι όμως η αλήθεια για τις εξαγωγές γερμανικού εξοπλιστικού υλικού προς την Τουρκία; Τα νέα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών, έπειτα από επερώτηση της Σέβιμ Ντάγκντελεν, μιλούν από μόνα τους.
Τους πρώτους 8 μήνες αυτού του χρόνου η Τουρκία πήρε από τη Γερμανία όπλα αξίας 250,4 εκ. ευρώ. Είναι ο μεγαλύτερος ετήσιος αριθμός εξαγωγών από το 2005 παρά το γεγονός ότι απομένουν ακόμη 4 μήνες για να κλείσει η χρονιά. Μάλιστα πέρυσι οι εξοπλιστικές εξαγωγές προς την Τουρκία έφτασαν τα 242,8 εκ. ευρώ, που σημαίνει ότι το 1/3 του συνολικού όγκου εξαγωγών όπλων της Γερμανίας πηγαίνουν στην Τουρκία, η οποία έρχεται στην πρώτη θέση ανάμεσα σε χώρες που προμηθεύονται γερμανικά όπλα. Αυτή η τάση παρά τις πολεμικές επιχειρήσεις στη βόρεια Συρία μπορεί να συνεχιστεί και φέτος και δεν πρόκειται να επηρεαστεί από το μερικό εμπάργκο όπλων της Γερμανίας.
Το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών ανέφερε ότι το πολεμικό υλικό που έχει εξαχθεί στην Τουρκία αφορά αποκλειστικά στον τομέα του ναυτικού. Ίσως να πρόκειται για εξαρτήματα σε 6 υποβρύχια τύπου 214, που κατασκεύασε η Τουρκία με την σημαντική συμμετοχή του γερμανικού κολοσσού Thyssenkrupp Marine Systems. Η έγκριση εξαγωγής των εξαρτημάτων έγινε ήδη το 2009 και η αγοροπωλησία διασφαλίστηκε με εγγύησεις Hermes ύψους 28,5 εκ. ευρώ. Τέτοιες εγγυήσεις για εξαγωγές όπλων στην Τουρκία έχουν σταματήσει πλέον να δίνονται.
Αλλά και στις νέες άδειες για εξαγωγές της γερμανικής κυβέρνησης προς την Τουρκία καταγράφεται αύξηση και μάλιστα σημαντική. Μέχρι τις 8 Οκτωβρίου το Βερολίνο έδωσε πράσινο φως για πολεμικό εξοπλισμό ύψους 28,5 εκ. ευρώ. Είναι ήδη πάνω από το διπλάσιο σε σχέση με ολόκληρη την περσινή χρονιά (12,9 εκ. ευρώ). Μάλιστα ο αριθμός των μεμονωμένων αδειών έχει ανέβει από 58 για όλο το 2018 σε 182 για τους πρώτους 9 μήνες φέτος.
Ο Χάικο Μάας είπε το περασμένο Σάββατο ότι δεν πρόκειται να εγκριθούν νέες εξαγωγές στην Τουρκία μετά τις εξελίξεις στη βόρεια Συρία. Αλλά εξαγωγές που έχουν ήδη εγκριθεί δεν επηρεάζονται από το εμπάργκο. Που σημαίνει ότι και τους επόμενους 4 μήνες θα συνεχίσουν οι ήδη εγκεκριμένες εξαγωγές στη νατοϊκή Τουρκία.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης, η Γερμανία ανήκει ανάμεσα στις 5 μεγάλες χώρες που εξοπλίζουν την Τουρκία. Οι άλλες είναι οι ΗΠΑ, η Ν. Κορέα, η Ιταλία και η Ισπανία.
Ειρήνη Αναστασοπούλου/ dpa
dw