Η δουλειά των φωτογράφων σε εστίες πολέμου και κρίσης είναι εξαιρετικά δύσκολη και επικίνδυνη. Και όχι ιδιαίτερα συνηθισμένη για γυναίκες. Μια έκθεση στο Ντίσελντορφ είναι αφιερωμένη στις γυναίκες φωτορεπόρτερ πολέμων.
Στο Μουσείο Kunstpalast του Ντίσελντορφ παρουσιάζεται αυτόν τον καιρό μια έκθεση φωτογραφίας που δεν μοιάζει με όλες τις άλλες. Είναι αφιερωμένη στις γυναίκες φωτορεπόρτερ που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην καταγραφή εικόνων από περιοχές όπου μαίνονται πόλεμοι, συρράξεις, κρίσεις.
Στην έκθεση παρουσιάζονται μεταξύ άλλων φωτογραφίες της βραβευμένης με Πούλιτζερ Γερμανίδας φωτογράφου Άνια Νιντρινγκχάους, η οποία κατέγραψε με τον φακό της πρόσωπα και καταστάσεις από τον αιματηρό πόλεμο του Αφγανιστάν. Η άτυχη φωτορεπόρτερ δολοφονήθηκε στο Αφγανιστάν το 2014. Το Kunstpalast αγόρασε 74 φωτογραφίες της κι έτσι πλέον τις παρουσιάζει μαζί με εικόνες από εστίες κρίσης άλλων επτά γυναικών φωτορεπόρτερ.
Bόρεια Ιρλανδία, Μπέλφαστ 1970. Φωτογραφία της Κατρίν Σπενγκλέρ
Πρόκειται για φωτογραφίες που δημοσιεύθηκαν ή προορίζονταν να δημοσιευθούν σε εφημερίδες και περιοδικά κι έτσι σήμερα λειτουργούν επίσης ως ιστορικά ντοκουμέντα. Καταγράφουν θηριωδίες, νεκρούς, τραυματίες, απομεινάρια πολέμων, ανθρώπους σε πένθος. «Δεν είναι μια εύκολη έκθεση, το γνωρίζουμε» ανέφερε στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων ο Φέλιξ Κρέμερ, διευθυντής του μουσείου του Ντίσελντορφ. Όπως σημειώνει, το φωτορεπορτάζ από εστίες κρίσης συνιστά ξεχωριστό κλάδο της δημοσιογραφίας. Ωστόσο ακόμη και σε αυτό το είδος φωτογραφίας που λειτουργεί ως καταγραφή, συχνά ενυπάρχουν συνειδητά ή ασυνείδητα και καλλιτεχνικά στοιχεία. Κάποια φωτορεπορτάζ είναι αριστουργήματα, αναφέρει ο Κρέμερ.
Φωτογραφίζοντας την κατάλληλη στιγμή
Η Γαλλίδα φωτογράφος Κριστόν Σπενγκλέρ σε πολλές στιγμές της καριέρας της ως φωτορεπόρτερ περίμενε «την κατάλληλη στιγμή» για να την απαθανατίσει με τον φακό της, από τη Βόρεια Ιρλανδία μέχρι την Καμπότζη και τον ποταμό Μεκόνγκ. «Ποτέ δεν συνηθίζεις τις φρικαλεότητες και την αδικία», ανέφερε η γεννημένη το 1945 φωτορεπόρτερ στα εγκαίνια της έκθεσης του Ντίσελντορφ.
Στην έκθεση παρουσιάζονται επίσης και φωτογραφίες της διάσημης, επίσης Γαλλίδας, φωτορεπόρτερ Φρανσουάζ Ντεμουλντέρ, η οποία κατέγραψε με μοναδικό τόπο τον εμφύλιο στον Λίβανο από το 1976. Μια φωτογραφία της με έναν Παλαιστίνιο να μπαίνει άοπλος στη Βυρηττό ερχόμενος αντιμέτωπος με ένοπλους μαχητές δεν τράβηξε αρχικά την προσοχή των ΜΜΕ και μπήκε στο αρχείο, μέχρι τη στιγμή που την ανακάλυψε η γερμανική εφημερίδα Die Zeit και τη δημοσίευσε. Η φωτογραφία αυτή έμελλε να γίνει η φωτογραφία της χρονιάς για το 1977.
Από το αρχείο της Λι Μίλερ: Πρώην φυλακισμένοι στρατοπέδων συγκέντρωσης στη Γερμανία
Μια άλλη ενδιαφέρουσα φωτορεπόρτερ που συμπεριλαμβάνεται στις γυναίκες φωτογράφους που παρουσιάζει το Kunstpalast είναι η Αμερικανίδα Λι Μίλερ. Το ενδιαφέρον στην Μίλερ είναι ότι ξεκίνησε ως φωτογράφος μόδας στο αμερικανικό περιοδικό Vogue για να καταλήξει μαχητική φωτορεπόρτερ που κατέγραψε αμέσως μετά το τέλος του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου τη φρίκη των απελευθερωμένων πρώην κρατούμενων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Νταχάου και Μούχενβαλντ.
Η έκθεση στο Kunstpalast με τίτλο «Γυναίκες φωτογράφοι στο μέτωπο. Από την Λι Μίλερ στην Άνια Νιντρινγκχάους» άνοιξε για το κοινό στις 8 Μαρτίου, Ημέρα της Γυναίκας και αναμένεται να διαρκέσει μέχρι το καλοκαίρι.