Συντάκτης: Μαργαρίτα Βεργολιά
Εχοντας ήδη θέσει από προχθές, δη από τα εδάφη και του Ισραήλ, δύσκολα επιτεύξιμους όρους στην προαναγγελθείσα στρατιωτική αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συρία, με κυριότερο την αξίωση εγγυήσεων από την Τουρκία για την ασφάλεια των Κούρδων -κάτι που, κατά τους New York Times, πρακτικά προοιωνίζεται «παραμονή των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή για μήνες ή και χρόνια»- ο… γερακίσιος σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζον Μπόλτον, έφτασε χθες, προερχόμενος από το Τελ Αβίβ, στη ΝΑΤΟϊκή σύμμαχο Αγκυρα για κρίσιμες διαβουλεύσεις.
Συνοδευόμενος από τον Αμερικανό επιτελάρχη, στρατηγό Τζόζεφ Ντάνφορντ (που θα παραμείνει στην Τουρκία για περαιτέρω διαβουλεύσεις), και τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ για το Συριακό, Τζέιμς Τζέφρι (που στη συνέχεια θα μεταβεί στη βόρεια Συρία για διαβουλεύσεις με τους Κούρδους, αξιώνοντας -σύμφωνα με τη Wall Street Journal- να αναμείνουν τα επόμενα βήματα της Ουάσινγκτον και να μην κλείσουν συμφωνία με τον Σύρο πρόεδρο Ασαντ), ο Μπόλτον θα έχει σήμερα διαβουλεύσεις με την τουρκική ηγεσία, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του προέδρου Ερντογάν, που γεωπολιτικά δείχνει ολοένα και πιο στριμωγμένος.
Patriot και S-400
Επί τάπητος αναμένεται να τεθεί (πέραν της απόρριψης από την Αγκυρα, όπως αναφέρει η φιλοερντογανική εφημερίδα Yeni Şafak, των όρων αγοράς του αμερικανικού πυραυλικού συστήματος Patriot ως εναλλακτικής στους ρωσικούς S-400) το μέλλον της συροκουρδικής πολιτοφυλακής YPG και, κατά τη WSJ, της βόρειας Συρίας.
Σε αυτό το ταξίδι του, αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα, ο Μπόλτον μεταφέρει έναν «χάρτη με διαφορετικά χρωματισμένες ζώνες της βορειοανατολικής Συρίας», που «έφτιαξαν ο Τζέφρι και η ομάδα του στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ», ως βάση «διαπραγμάτευσης ενός σχεδίου διαμοιρασμού της εξουσίας, που θα μπορούσε να αποτρέψει μια σύγκρουση υψηλού τιμήματος μεταξύ Τούρκων και Κούρδων στην περιοχή».
«Αμερικανός πρώην κυβερνητικός αξιωματούχος χαρακτήρισε τον χάρτη “ψυχεδελική εκδοχή της Σάικς-Πικό”», επισημαίνει η WSJ, χαρακτηρίζοντας «δύσκολο να κρατηθούν χώρια οι δύο πλευρές, εφόσον δυνάμεις του Ερντογάν μπουν στη Συρία», στο πλαίσιο των αρχικών σχεδίων Τραμπ να ανατεθεί στην Τουρκία η ολοκληρωτική εκρίζωση του «Ισλαμικού κράτους» από τα συριακά εδάφη, φυσικά άμα τη αποχωρήσει των Αμερικανών.
«Θα αποχωρήσουμε [σ.σ. από τη Συρία] με τον κατάλληλο ρυθμό, ενώ ταυτόχρονα θα συνεχίσουμε τη μάχη κατά του “Ι.Κ.” και κάνοντας όλα τα υπόλοιπα που είναι συνετά και αναγκαία», αρκέστηκε να σχολιάσει χθες σιβυλλικά ο Ντόναλντ Τραμπ στο twitter, ενόσω οι πιέσεις στον Λευκό Οίκο εντείνονται, εντός κι εκτός αμερικανικών συνόρων.
Θορυβημένοι οι Τούρκοι ζυγίζουν τις επόμενες κινήσεις τους, συνεχίζοντας παράλληλα το ανατολίτικο παζάρι και τις διπλωματικές τους πιρουέτες. Οπως διαφαίνεται από το δημοσίευμα της Yeni Şafak, αξιώνουν ανταλλαγή τεχνογνωσίας με τους Αμερικανούς για τους Patriot και γενναίες «εκπτώσεις» στην αγορά τους.
«Για να αναλάβουν το κύριο βάρος της μάχης κατά του “Ι.Κ.”, ζητούν από τις ΗΠΑ να παράσχουν σημαντική στρατιωτική στήριξη», γράφει η WSJ, και «τυχόν πλήρης ικανοποίηση των αιτημάτων τους μπορεί να σηματοδοτήσει ακόμη μεγαλύτερη εμπλοκή του αμερικανικού στρατού στη Συρία».
Στο μεσοδιάστημα, απέρριψαν τον όρο Μπόλτον για τους Κούρδους ως «παράλογο», διά στόματος του εκπροσώπου και συμβούλου του Ερντογάν, Ιμπραΐμ Καλίν. Και προετοιμάζονται πυρετωδώς για συνάντηση του Ταγίπ Ερντογάν με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν, εντός του μήνα.
«Η Τουρκία επιδιώκει συντονισμό τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με τους Ρώσους», λέει στη φιλοκυβερνητική Sabah ο Γιούρι Μπαρμίν, αναλυτής του Ρωσικού Συμβουλίου Διεθνών Υποθέσεων. «Χρειάζονται έναν διακανονισμό που θα τους βοηθήσει να αποφύγουν τις συγκρούσεις μεταξύ τους» στη βόρεια Συρία, επισημαίνει.
«Οταν ο Τραμπ διαπίστωσε ότι η απόφασή του [σ.σ. για τη στρατιωτική αποχώρηση] ενίσχυε αυτόν τον κίνδυνο, αποφάσισε να επιβραδύνει τη διαδικασία. Κι αυτό άνοιξε τον δρόμο σε διαπραγματεύσεις για το μέλλον των ζωνών κοντά στη μεθόριο με την Τουρκία και των περιοχών που ελέγχουν τώρα οι YPG», γράφει σε άρθρο της στη Sabah η Μπερίλ Ντεντέογλου, ακαδημαϊκός και πρώην υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στην υπηρεσιακή κυβέρνηση Νταβούτογλου, το 2015.
Το μέλλον του Ασαντ
«Σε αυτές δύο είναι οι βασικοί παίκτες: οι ΗΠΑ και η Ρωσία», επισημαίνει, και «φαίνεται ότι τελικά θα συμφωνήσουν σε μια ισχυρή κεντρική κυβέρνηση στη Συρία, που θα πρέπει να τηρεί ίσες αποστάσεις μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν, των Κούρδων και των Αράβων, των αλαουιτών και των σουνιτών κ.λπ.».
«Εάν μπορεί πράγματι να φτιαχτεί αυτό το μοντέλο και εάν ο Μπασάρ αλ Ασαντ αποδειχθεί ικανός να το χειριστεί, θα μπορέσει να παραμείνει για λίγο στην εξουσία», υπογραμμίζει. «Εάν όχι, θα αντικατασταθεί. Κατά μία έννοια, ανεξαρτήτως από το ποιος κυβερνά στη Δαμασκό, η Συρία ως σύνολο θα σχεδιαστεί ως μια μεγάλη “ζώνη ασφαλείας” εν τω μέσω της περιοχής» και έναντι του Ιράν.
Η χώρα, γράφει η Ντεντέογλου, «θα μοιραστεί σε ζώνες επιρροής, όπως συνέβη στην Ουκρανία», όπου «οι ΗΠΑ θα διατηρήσουν την επιρροή τους, οι Ρώσοι θα έχουν τον τελευταίο λόγο, το Ισραήλ θα μπορεί να διασφαλίσει τα σύνορά του» (σ.σ. στη συνάντησή του με τον Μπόλτον, την Κυριακή, ο Μπενια- μίν Νετανιάχου αξίωσε εκ νέου την επίσημη αναγνώριση από τις ΗΠΑ της ισραηλινής κυριαρχίας στα κατεχόμενα Υψίπεδα του Γκολάν), «Σαουδάραβες και Ιρανοί θα κληθούν να αποχωρήσουν και η Τουρκία πιθανόν, σε αυτό το πλαίσιο, μπορεί να παίξει τον ρόλο του εξισορροπιστή»…