Τον λιγότερο σκεπτικισμό προκαλεί στους ειδικούς τυχόν επανάληψη των πυρηνικών δοκιμών από τις ΗΠΑ, ενώ εκθέσεις προειδοποιούν ότι ο κόσμος ήδη βρίσκεται στο χείλος νέας κούρσας πυρηνικών εξοπλισμών.
Έχοντας η ανθρωπότητα δοκιμάσει 2.045 φορές τα πυρηνικά της όπλα, άραγε τι θα εξυπηρετούσε μια επανάληψη των πυρηνικών δοκιμών ύστερα από αρκετά χρόνια «αγρανάπαυσης»; Με μια ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανοίγει τον ασκό του Αιόλου και οι πρώτη που ζημιώνεται είναι η… χώρα του.
Λίγο πριν από τη συνάντηση στη Νότια Κορέα με τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι έχει διατάξει το Πεντάγωνο να «ξεκινήσει τη δοκιμή των Πυρηνικών μας Όπλων σε ισότιμη βάση» με τη Ρωσία και την Κίνα.
Βέβαια δεν διευκρίνισε αν αναφερόταν στη δοκιμή πυρηνικών κεφαλών –το πιο επικίνδυνο- ή των πυραύλων και άλλων μέσων μεταφοράς.
Αν, λοιπόν, οι ΗΠΑ επαναλάβουν τώρα τις πυρηνικές δοκιμές, θα είναι η πρώτη φορά που θα πραγματοποιηθούν τέτοιες δοκιμές εδώ και περισσότερο από 30 χρόνια. Υπενθυμίζεται ότι οι ΗΠΑ υπέγραψαν τη Συνθήκη για την Ολοκληρωτική Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών (CTBT) το 1996, αλλά δεν το έχουν επικυρώσει ποτέ.
Ωφελεί Κινέζους και Ρώσους
Ωστόσο, σύμφωνα με ειδικούς, η επανέναρξη των πυρηνικών δοκιμών θα μπορούσε να στραφεί εις βάρος των ΗΠΑ, καθώς το αμερικανικό βιομηχανικό σύμπλεγμα έχει πραγματοποιήσει πολύ περισσότερες δοκιμές από την Κίνα και, ως εκ τούτου, διαθέτει περισσότερα δεδομένα στα οποία μπορεί να βασιστεί.
«Δεν νομίζω ότι οι δοκιμές είναι απαραίτητες για να διασφαλιστεί η αξιοπιστία του αμερικανικού πυρηνικού οπλοστασίου», είπε στη The Wall Street Journal ο Γκάρι Σαμόρ, κορυφαίος ειδικός στα όπλα μαζικής καταστροφής στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του πρώην προέδρου Μπιλ Κλίντον. «Θα ήταν δώρο για τη Ρωσία και την Κίνα, που αναπτύσσουν νέους τύπους πυρηνικών όπλων και θα επωφελούνταν από την επανέναρξη των δοκιμών».
Σε γενικές γραμμές οι ΗΠΑ διέθεταν δεκαετίες δεδομένων από δοκιμές, επιτρέποντάς τους να χρησιμοποιούν μοντελοποίηση σε υπολογιστές και άλλες τεχνικές για να κρίνουν αν ένα όπλο θα πυροδοτηθεί επιτυχώς.
Κάθε πρόεδρος από την εποχή του Μπαράκ Ομπάμα έχει υποστηρίξει σχέδια εκσυγχρονισμού του αμερικανικού πυρηνικού οπλοστασίου, του οποίου η συντήρηση και αναβάθμιση θα κοστίσουν σχεδόν 1 τρισ. δολάρια την επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου.
Εξάλλου, οι ΗΠΑ βασίζονται στη λεγόμενη «πυρηνική τριάδα» -σιλό εδάφους, βόμβες που μεταφέρονται από αεροσκάφη και πυρηνικές κεφαλές σε πυραύλους υποβρυχίων- για να αποτρέπουν άλλους από το να εξαπολύσουν τα όπλα τους κατά της Αμερικής.
«Ο στόχος μιας ταχείας δοκιμής μπορεί να είναι μόνο πολιτικός, όχι επιστημονικός. Θα έδινε στη Ρωσία, την Κίνα και άλλες πυρηνικές δυνάμεις ελευθερία κινήσεων να επανεκκινήσουν τα δικά τους προγράμματα πυρηνικών δοκιμών ουσιαστικά χωρίς πολιτικό και οικονομικό κόστος» προειδοποίησαν ειδικοί σε άρθρο του Φεβρουαρίου στο Bulletin of the Atomic Scientists.
Είναι εντελώς περιττό
Πράγματι, οι ΗΠΑ διαθέτουν εκτεταμένο πρόγραμμα για τη διασφάλιση της αξιοπιστίας του πυρηνικού οπλοστασίου μέσω μικρής κλίμακας πυρηνικών πειραμάτων και υπολογιστικών προσομοιώσεων—κάτι που, σύμφωνα με πρώην αξιωματούχους και πολλούς ειδικούς, καθιστά τις δοκιμές περιττές.
Οι διευθυντές των αμερικανικών πυρηνικών εργαστηρίων πιστοποιούν τακτικά την αξιοπιστία του οπλοστασίου με βάση προηγμένες προσομοιώσεις και πειράματα. Θα μπορούσε να χρειαστούν μήνες για τις ΗΠΑ να προετοιμαστούν και να πραγματοποιήσουν μια πυρηνική δοκιμή, αν δοθεί σχετική εντολή.
Εξάλλου, δεν είναι μια καθόλου εύκολη διαδικασία η επανάληψη τέτοιων γιγαντιαίων πειρασμών. Κάθε μελλοντική αμερικανική δοκιμή πιθανότατα θα γινόταν στη Νεβάδα, στους χώρους δοκιμών, αλλά θα απαιτούνταν πολλή δουλειά για την προετοιμασία τους, δεδομένου ότι έχουν περάσει πάνω από 30 χρόνια από την τελευταία δοκιμή.
Κατά μέσο όρο, 20.000 άνθρωποι βρίσκονταν επιτόπου για την οργάνωση και την προετοιμασία των δοκιμών. Αυτή η ικανότητα έχει φθίνει τις δεκαετίες που ακολούθησαν. «Μια δοκιμή τύπου “effects shot” θα απαιτούσε από δύο έως τέσσερα χρόνια για να σχεδιαστεί και να εκτελεστεί», αναφέρεται στο Assisiated Press. «Ήταν γιγαντιαίες επιχειρήσεις».
Είναι πράγματι απειλή η Ρωσία και η Κίνα;
«Εξαιτίας των προγραμμάτων δοκιμών άλλων χωρών, έχω δώσει εντολή στο Υπουργείο Πολέμου να ξεκινήσει τις δοκιμές των Πυρηνικών μας Όπλων σε ισότιμη βάση», έγραψε ο Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Αυτή η διαδικασία θα ξεκινήσει αμέσως».
Όπως η Ρωσία και άλλες μεγάλες δυνάμεις, η Κίνα τηρεί το μορατόριουμ στις πυρηνικές δοκιμές. Ωστόσο, το Πεκίνο αντιστέκεται στις προσπάθειες να ενταχθεί σε συμφωνίες ελέγχου εξοπλισμών που θα περιόριζαν το οπλοστάσιό της ή θα προέβλεπαν επιθεωρήσεις.
Δεν είναι σαφές γιατί ο Τραμπ υπαινίχθηκε ότι η Κίνα θα μπορούσε να φτάσει το οπλοστάσιο πυρηνικών κεφαλών των ΗΠΑ σε πέντε χρόνια.
Είναι αλήθεια ότι, ενώ οι ΗΠΑ και η Ρωσία αποσύρουν σταδιακά ορισμένα από τα πυρηνικά τους όπλα, η Κίνα επεκτείνει το απόθεμά της – από 350 το 2022, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων, σε 410 το 2023, σύμφωνα με το Στοκχόλμης Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη (SIPRI).
Ωστόσο, ο αριθμός των αμερικανικών πυρηνικών όπλων ήταν ακόμη εννέα φορές μεγαλύτερος, 3.708 το 2023.
Όσον αφορά τους Ρώσους, στις 26 Οκτωβρίου, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε ότι η χώρα του δοκίμασε με επιτυχία τον πυρηνοκίνητο πύραυλο κρουζ Burevestnik. Στις 29 Οκτωβρίου είπε ότι η χώρα του δοκίμασε με επιτυχία ένα νέο πυρηνοκίνητο και ικανό να φέρει πυρηνική κεφαλή υποβρύχιο drone, το Poseidon. Μια πυρηνοκίνητη πλατφόρμα ή ένα πυρηνοκίνητο όπλο – είτε πρόκειται για αεροπλανοφόρο, πύραυλο ή drone – αντλεί την πρόωσή του από την πυρηνική σχάση αντί για συμβατικά καύσιμα.
Ωστόσο, ένα πυρηνοκίνητο αντικείμενο δεν είναι αυτομάτως πυρηνικό όπλο: η πυρηνική ενέργεια παράγει επίσης το 1/10 της ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως.
Υπάρχει κίνδυνος
Που καταλήγουν όλα αυτά; Εάν λάβουμε υπόψιν την έκθεση του Ιουνίου του SIPRI ο κόσμος βρίσκεται ήδη στην αρχή ενός νέο ανταγωνισμού πυρηνικών εξοπλισμών.
Παρότι ο συνολικός αριθμός των πυρηνικών κεφαλών παγκοσμίως μειώνεται -κυρίως επειδή οι ΗΠΑ και η Ρωσία αποσυναρμολογούν παλιές κεφαλές- προστίθενται νέες
Η έκθεση του SIPRI προειδοποίησε ότι, ελλείψει συμφωνιών που να περιορίζουν ή να μειώνουν τα αποθέματα, αυτές οι νέες προσθήκες ενδέχεται τελικά να ξεπεράσουν αριθμητικά τις κεφαλές που αποσύρονται.
Αν οι ΗΠΑ επανεκκινούσαν τις δοκιμές πυρηνικών όπλων, δεν είναι άμεσα σαφές ποιος θα ήταν ο στόχος, όπως σημειώνει το Associated Press. Ειδικοί έχουν προειδοποιήσει ότι κάθε επιστημονικός σκοπός πιθανώς θα επισκιαζόταν από αντιδράσεις σε μια δοκιμή εγκαινιάζοντας μια κούρσα απανωτών πυρηνικών δοκιμών από τις άλλες μεγάλες δυνάμεις.
«Η επανεκκίνηση του αμερικανικού προγράμματος πυρηνικών δοκιμών θα μπορούσε να είναι μία από τις πιο καθοριστικές ενέργειες πολιτικής της κυβέρνησης Τραμπ — μια αμερικανική δοκιμή θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια ανεξέλεγκτη ακολουθία γεγονότων, με άλλες χώρες πιθανόν να απαντούν με δικές τους πυρηνικές δοκιμές, αποσταθεροποιώντας την παγκόσμια ασφάλεια και επιταχύνοντας μια νέα κούρσα εξοπλισμών», προειδοποίησαν ειδικοί στο Bulletin of the Atomic Scientists.
Κοινοποιήστε:
- Πατήστε για κοινοποίηση στο Facebook(Ανοίγει σε νέο παράθυρο) Facebook
- Click to share on X(Ανοίγει σε νέο παράθυρο) X
- Κλικ για κοινοποίηση στο LinkedIn(Ανοίγει σε νέο παράθυρο) LinkedIn
- Πατήστε για να μοιραστείτε στο WhatsApp(Ανοίγει σε νέο παράθυρο) WhatsApp
- Κλικ για κοινοποίηση στο Pocket(Ανοίγει σε νέο παράθυρο) Pocket
- Κλικ για εκτύπωση(Ανοίγει σε νέο παράθυρο) Εκτύπωση
- Κλικ για κοινοποίηση στο Pinterest(Ανοίγει σε νέο παράθυρο) Pinterest
- Κλικ για κοινοποίηση στο Reddit(Ανοίγει σε νέο παράθυρο) Reddit
- Κλικ για κοινοποίηση στο Tumblr(Ανοίγει σε νέο παράθυρο) Tumblr
- Πατήστε για να μοιραστείτε στο Telegram(Ανοίγει σε νέο παράθυρο) Telegram
- Κλικ για αποστολή ενός συνδέσμου μέσω email σε έναν/μία φίλο/η(Ανοίγει σε νέο παράθυρο) Email