Με δύο διαφορετικές έρευνες, μία από την Πολιτεία και μία από την Δικαστική Εξουσία, η Ισπανία επιχειρεί να ρίξει φως στα αίτια που προκάλεσαν το εκτεταμένο μπλακ άουτ στην χώρα, βυθίζοντας στο σκοτάδι και την Πορτογαλία.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση συγκρότησε επιτροπή διερεύνησης των συνθηκών υπό τις οποίες η χώρα έχασε την ηλεκτροδότησή της, μαζί με την Πορτογαλία, ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο ανακοίνωσε ότι αρχίζει και αυτό έρευνα, δικαστική, με σκοπό να εξακριβωθούν τα αίτια του μπλακ άουτ που προκάλεσε χθες χάος σε ολόκληρη την Ιβηρική Χερσόνησο.
«Θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλιστεί ότι αυτό δεν θα συμβεί ξανά», δήλωσε ο Σάντσεθ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε το μεσημέρι της Τρίτης, σημειώνοντας ότι θα θέσει «προ των ευθυνών τους» και τους «ιδιωτικούς φορείς εκμετάλλευσης» στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, αν χρειαστεί.
Της επιτροπής διερεύνησης θα ηγηθεί το υπουργείο Οικολογικής Μετάβασης, τόνισε ο πρωθυπουργός. Ο Σάντσεθ απέκλεισε το ενδεχόμενο πλεονάζουσα ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές να προκάλεσε το μπλακάουτ.
Επικεφαλής της επιτροπής θα είναι το Υπουργείο Οικολογικής Μετάβασης της Ισπανίας, το οποίο θα συνεργαστεί με το Ισπανικό Εθνικό Ινστιτούτο Κυβερνοασφάλειας, το Εθνικό Κέντρο Κρυπτολογίας και την Εθνική Επιτροπή Αγοράς Ανταγωνισμού.
Η ανακοίνωση για την κυβερνητική έρευνα έγινε αφού πρώτα ανακοινώθηκε ότι το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας θα διεξάγει ξεχωριστή έρευνα για να διαπιστωθεί αν το περιστατικό θα μπορούσε να έχει προκληθεί από κυβερνοεπίθεση, η οποία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως έγκλημα τρομοκρατίας.
Ο Σάντσεθ τόνισε ότι τεχνικοί προσπαθούν ακόμη να βρουν τα ακριβή αίτια της κατάρρευσης του δικτύου και τα αποτελέσματα των ερευνών τους θα χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση του συστήματος. Ο Σάντσεθ δήλωσε ότι είναι σαφές ότι το ισπανικό ηλεκτρικό σύστημα απέτυχε στις 12:33 και η κυβέρνηση θα διερευνήσει τι συνέβη «σε αυτά τα πέντε δευτερόλεπτα» που όλα έπρεπε να λειτουργήσουν διαφορετικά.
Η Ισπανία κατόρθωσε να αποκαταστήσει την ηλεκτροδότηση με την βοήθεια της Γαλλίας και του Μαρόκου και ο Σάντσεθ ευχαρίστησε τις δύο χώρες.
Ερωτηθείς από το CNN αν πράγματι πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κυβερνοεπιθέσεων, όπως ανέφερε η εταιρεία ηλεκτρικής της χώρας, ο Σάντσεθ δήλωσε ότι η κυβέρνηση «δεν είχε καμία πειστική πληροφορία που να υποδηλώνει» ότι αυτή η διακοπή προκλήθηκε από τρομοκρατική επίθεση.
Νωρίτερα η REE, η διαχειρίστρια εταιρεία του ηλεκτρικού δικτύου της Ισπανίας, ανακοίνωσε ότι η προκαταρκτική εκτίμηση για τα αίτια του χθεσινού μπλακ άουτ που έπληξε κυρίως την Ισπανία και την Πορτογαλία αποκλείει την κυβερνοεπίθεση και διαβεβαιώνει ότι δεν ανιχνεύθηκε «καμία διείσδυση» στα συστήματα ελέγχου.
«Με βάση τις αναλύσεις που μπορέσαμε να πραγματοποιήσουμε μέχρι στιγμής, έχουμε αποκλείσει κάποιο επεισόδιο κυβερνοασφάλειας στις εγκαταστάσεις του ηλεκτρικού δικτύου», διαβεβαίωσε κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο διευθυντής Επιχειρήσεων Συστήματος της REE, ο Εδουάρδο Πριέτο, και πρόσθεσε ότι το ηλεκτρικό σύστημα είναι πλέον σταθερό και λειτουργεί κανονικά.
Και η Πορτογαλία αποκλείει ενδεχόμενο κυβερνοεπίθεσης
Μετά την REE, και η πορτογαλική κυβέρνηση απέκλεισε το ενδεχόμενο κυβερνοεπίθεσης. «Στην Πορτογαλία, δεν έχουμε καμία πληροφορία περί κυβερνοεπίθεσης ή εχθρικής ενέργειας μέχρι στιγμής. Αυτό είναι η προκαταρκτική εκτίμηση διαφόρων υπηρεσιών», δήλωσε ο υπουργός Προεδρίας του Υπουργικού Συμβουλίου και εκπρόσωπος της κυβέρνησης Αντόνιο Λεϊτάο Αμάρο εξηγώντας σε συνέντευξή του στο CNN Portugal ότι «επρόκειτο για πρόβλημα στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας», πρόβλημα που εντοπίσθηκε στην Ισπανία.
Το ηλεκτρικό σύστημα επλήγη από δραματική πτώση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην νοτιοδυτική Ισπανία που προκάλεσε αστάθεια στο σύστημα η οποία οδήγησε στην αποσύνδεσή του από το γαλλικό δίκτυο, δήλωσε ο Εδουάρδο Πριέτο προσθέτοντας ότι είναι πολύ πιθανόν ότι η παραγωγή που επλήγη να ήταν ηλιακή, αλλά είναι νωρίς για να επιβεβαιωθεί αυτό.
Ο Πριετο, επικεφαλής των υπηρεσιών λειτουργίας, της REE εξήγησε ότι τη Δευτέρα υπήρξαν δύο διαδοχικά «γεγονότα αποσύνδεσης». Τα συστήματα κατάφεραν να ανακάμψουν από το πρώτο συμβάν, αλλά δεν μπόρεσαν να ανακάμψουν από το δεύτερο, το οποίο οδήγησε στη διακοπή ρεύματος στην Ισπανία και την Πορτογαλία. Αυτά είναι τα πέντε δευετερόλεπτα που ο Σάντσεθ είπε ότι πρέπει να διερευνηθούν.
Όταν ρωτήθηκε, ο Πριέτο παραδέχθηκε ότι είναι «πολύ πιθανό» η παραγωγή που επηρεάστηκε να ήταν η ηλιακή, αν και σημείωσε ότι οι αρχές δεν έχουν ακόμη αρκετές πληροφορίες για να είναι σίγουρες, γι’ αυτό
Τέλος, δήλωσε ότι η REE αποκατέστησε την ισχύ στο δίκτυο χρησιμοποιώντας υδροηλεκτρική ενέργεια και αέριο συνδυασμένου κύκλου, τα οποία λειτουργούν με τη μέθοδο συνδυασμένου αεριοστροβίλου και ατμοστροβίλου.
Το σενάριο της ταλάντωσης ροών
Μία από τις εξηγήσεις βασίζεται στην μεγάλη έκταση της βλάβης που ξεκίνησε, σύμφωνα με την REE από μία «ισχυρή ταλάντωση των ροών ισχύος στο ηλεκτρικό δίκτυο, που συνοδεύθηκε από πολύ σημαντική απώλεια παραγωγής, ένα φαινόμενο που χαρακτηρίζεται «τελείως εξαιρετικού χαρακτήρα».
«Η απώλεια αυτή παραγωγής ξεπέρασε την διακύμανση αναφοράς για την οποία έχουν σχεδιαστεί αυτά τα συστήματα και προκάλεσε αποσύνδεση του ηλεκτρικού συστήματος της Ιβηρικής από την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση με την κατάρρευση του ισπανικού δικτύου μέσα σε πέντε δευτερόλεπτα και, στην συνέχεια, του πορτογαλικού δικτύου», σύμφωνα με την REE.
Οι ηλεκτρικοί σταθμοί, κυρίως οι πυρηνικοί, διέκοψαν την λειτουργία τους: χρειάσθηκε προοδευτική επαναλειτουργία των γραμμών μετάδοσης και συγχρονισμός των μονάδων παραγωγής, πράγμα «χρονοβόρο και τεχνικά δύσκολο», εξήγησε ο Pratheeksha Ramdas, αναλυτής της Rystad Energy.
Μια άλλη εξήγηση για την βραδύτητα της αποκατάστασης είναι η φύση του δικτύου της Ιβηρικής Χερσονήσου, δηλαδή χαμηλής συνδεσιμότητας με την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση: για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης η Ισπανία χρειάσθηκε μεταφορά ηλεκτρικού ρεύματος από την Γαλλία και σε μικρή κλίμακα από το Μαρόκο.
Τέλος, η περιορισμένη ικανότητα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας της Ισπανίας, σήμερα στο 1,8 Gigawatt/heure περίπου, «περιορίζει την ικανότητά της να αμβλύνει τις διακυμάνσεις και επιβραδύνει την απαιτούμενη ταχεία αποκατάσταση έπειτα από εκτεταμένες βλάβες», σύμφωνα με τον Pratheeksha Ramdas.