Με κομμένη την ανάσα η διεθνής κοινότητα αναμένει την απάντηση του Ισραήλ στο Ιράν, μετά την πυραυλική επίθεση της 1ης Οκτωβρίου, για να εκδικηθεί τον θάνατο του ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα στον Λίβανο και αρκετών Ιρανών στρατιωτών που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια ισραηλινών επιθέσεων.
Από τη Μαρία Δεναξά
Σε μια εποχή που το εβραϊκό κράτος αντισταθμίζει τα αντίποινά του κατά της ισλαμικής δημοκρατίας του Ιράν, οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπως έχει ανακοινωθεί, ετοιμάζονται να παραδώσουν το πιο προηγμένο αντιπυραυλικό τους σύστημα στο Ισραήλ, ως πρόσθετη προστασία έναντι μελλοντικών επιθέσεων.
«Αυτό το σύστημα από συστοιχίες πυραύλων, που είναι τοποθετημένες σε φορτηγά, μπορεί να μεταφερθεί γρήγορα στην εμπόλεμη περιοχή με στρατιωτικά αεροσκάφη» σύμφωνα με τον Τζον Έραθ, ερευνητή στο Κέντρο Πολιτικής Ελέγχου των Όπλων, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσινγκτον.
Για τη Lockheed Martin, που κατασκευάζει τα αντιπυραυλικά σύστηματα, οι ΗΠΑ διαθέτουν μόνο επτά συστοιχίες αντιπυραυλικής άμυνας μεγάλου ύψους (THAAD). Ορισμένα από αυτά έχουν ήδη αναπτυχθεί για την προστασία από πυραυλικές επιθέσεις στην αμερικανική βάση στο Γκουάμ στον Ειρηνικό ή για την προστασία των αμερικανικών στρατευμάτων στη Νότια Κορέα, εξαιτίας της εμπόλεμης κατάστασης στην Κορεατική Χερσόνησο.
Δύο άλλα συστήματα THAAD έχουν πωληθεί στη Σαουδική Αραβία και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Τα Εμιράτα χρησιμοποίησαν τις συστοιχίες τους το 2022 για να αναχαιτίσουν πυραύλους που εκτοξεύτηκαν από την Υεμένη, από μαχητές Χούτι, που υποστηρίζονται από το Ιράν. Η επίθεση αυτή, η οποία συνδύαζε πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη και στόχευε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις δίπλα σε αμερικανική βάση, αποτράπηκε εν μέρει. Ήταν η πρώτη φορά που η αντιπυραυλική ασπίδα χρησιμοποιήθηκε σε πραγματικές συνθήκες. Σύμφωνα με τη Lockheed Martin, οι ασκήσεις αναχαίτισης είχαν προηγουμένως επιτύχει δεκαέξι φορές σε ισάριθμες προσπάθειες.
Σε έκθεση του Απριλίου της Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου, ένα διακομματικό όργανο αρμόδιο για την εποπτεία των δαπανών του προϋπολογισμού, αναφέρεται πως το αντιπυραυλικό σύστημα αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1990, αλλά έπειτα από μια σειρά αποτυχημένων δοκιμών έπρεπε να σχεδιαστεί εκ νέου για την κατάρριψη πυραύλων μεγάλου ύψους. Το σύστημα μπορεί να πλήξει στόχους σε απόσταση από 150 έως 200 χλμ. Έχει σχεδιαστεί για την αντιμετώπιση πυραύλων μικρού και μεσαίου βεληνεκούς έως και 5.000 χλμ.
Τα τρωτά σημεία
Αυτές οι συστοιχίες πυραύλων αποτελούν συμπλήρωμα των Patriots, που αναπτύχθηκαν για πρώτη φορά στη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια του πρώτου πολέμου του Κόλπου το 1991, όταν ο Σαντάμ Χουσεΐν εκτόξευσε τους πυραύλους Scuds εναντίον του Ισραήλ για να το παρασύρει στη σύγκρουση και να αναζωπυρώσει τον «αραβικό διάδρομο». Το Ισραήλ διαθέτει, επίσης, το δικό του αμυντικό σύστημα, το Iron Dome, κατά των ρουκετών που εκτοξεύονται από τη Γάζα ή από τον Λίβανο από τη Χεζμπολάχ.
Ωστόσο, αυτά τα διαφορετικά επίπεδα άμυνας σχεδόν εξουδετερώθηκαν από την πυραυλική επίθεση του Ιράν, που σκότωσε τέσσερις Ισραηλινούς στρατιώτες και τραυμάτισε δεκάδες άλλους σε στρατιωτική βάση νότια της Χάιφα. Το νέο προηγμένο αμυντικό σύστημα που στάλθηκε από τις ΗΠΑ στο Ισραήλ προορίζεται σαφώς για να αποκρούσει τις ιρανικές βαλλιστικές επιθέσεις και όχι τις ρουκέτες της Χεζμπολάχ. Η παράδοση αυτή σηματοδοτεί ένα νέο στάδιο στην εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών στον πόλεμο, παρόλο που δεν θέλουν να το παραδεχτούν, ο οποίος συμπαρασύρει ολοένα και περισσότερες χώρες της Μέσης Ανατολής. Η Ουάσινγκτον θα στείλει, επίσης, περίπου 100 στρατιώτες για τη διαχείριση του συστήματος THAAD.
Την 1η Οκτωβρίου η βροχή των ιρανικών πυραύλων διαπέρασε εν μέρει τα ισραηλινά συστήματα. «Το Ισραήλ, όπως και το Ιράν, μπορεί να παρουσιάσει αυτό το αποτέλεσμα ως νίκη» ελπίζει ο Τζον Έραθ, απευχόμενος μια νέα κλιμάκωση. Η Ισλαμική Δημοκρατία έχει δηλώσει ότι θέλει να παραμείνει σε αυτό το χτύπημα. Η ισραηλινή κυβέρνηση, όμως, έχει υποσχεθεί να ανταποδώσει, αφήνοντας να πλανάται μυστήριο γύρω από το είδος της απάντησης. «Το χτύπημά μας θα είναι ισχυρό, ακριβές και πάνω από όλα απροσδόκητο» δήλωσε ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ την περασμένη Τετάρτη, την ίδια ημέρα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και η αντιπρόεδρός του Κάμαλα Χάρις μιλούσαν τηλεφωνικά με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου. Ο Λευκός Οίκος έχει προειδοποιήσει ότι δεν επιθυμεί χτυπήματα στις πυρηνικές ή στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ιράν, τα οποία θα μπορούσαν να προκαλέσουν εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου τρεις εβδομάδες πριν από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές.