Μετά τις εικόνες με τις εν ψυχρώ δολοφονίες αμάχων από τον ισραηλινό στρατό που πληθαίνουν με την πάροδο του χρόνου, η ισραηλινή Haaretz δημοσιεύει μαρτυρίες στρατιωτών και αξιωματικών των IDF που αποκαλύπτουν ότι η δράση του στρατού στη Γάζα περιλαμβάνει συστηματικά στοχοποίηση αμάχων.
Με αφορμή το βίντεο που δημοσιεύτηκε από το AJ και δείχνει τη δολοφονία τεσσάρων άοπλων ανδρών που περπατούν σε έναν δρόμο στη Χαν Γιουνίς, η Haaretz ξετυλίγει το κουβάρι των «επιτυχιών» του στρατού που υποστηρίζει ότι έχει σκοτώσει 9.000 «τρομοκράτες», ενώ στην πραγματικότητα ανάμεσα στα θύματα είναι και πολλοί άμαχοι που γίνονται στόχος επειδή κυκλοφορούν στις περιοχές που δρουν οι IDF.
Μιλώντας για το τελευταίο περιστατικό, ένας ανώτερος αξιωματούχος των IDF δήλωσε στη Haaretz ότι οι άνδρες που εμφανίζονται στα πλάνα ήταν «άοπλοι, δεν έθεταν σε κίνδυνο τις δυνάμεις μας στην περιοχή στην οποία περπατούσαν».
«Τρομοκράτης» μετά θάνατον αν σκοτωθείς στη «λάθος περιοχή»
«Στην πράξη, τρομοκράτης είναι όποιος έχει σκοτωθεί από τις IDF στις περιοχές στις οποίες επιχειρούν οι δυνάμεις», λέει ένας έφεδρος αξιωματικός που έχει υπηρετήσει στη Γάζα. Αρκετοί έφεδροι και άλλοι στρατιώτες επισημαίνουν την ευκολία με την οποία ένας Παλαιστίνιος εντάσσεται σε μια συγκεκριμένη κατηγορία μετά τον θάνατό του. Φαίνεται ότι το ερώτημα δεν είναι τι έκανε αλλά πού σκοτώθηκε, για να χαρακτηριστεί «τρομοκράτης».
Tο περιστατικό κατά το οποίο τρεις όμηροι σκοτώθηκαν από τις IDF αφορά μια τέτοια ιστορία, καθώς, φεύγοντας από τους απαγωγείς τους, μπήκαν σε μια ζώνη θανάτου
Διοικητές εφεδρικού και μόνιμου στρατού που μιλούν στη Haaretz αμφισβητούν τον επίσημο ισχυρισμό των IDF ότι έχουν σκοτωθεί 9.000 «τρομοκράτες» υπονοώντας ότι ο χαρακτηρισμός αυτός είναι ανοιχτός σε ένα ευρύ φάσμα ερμηνειών.
Είναι πολύ πιθανόν, επισημαίνει η ισραηλινή εφημερίδα, Παλαιστίνιοι που δεν κράτησαν ποτέ όπλο στη ζωή τους να αναβαθμιστούν μετά θάνατον στον βαθμό του «τρομοκράτη», εάν σκοτώθηκαν στη «ζώνη μάχης» των IDF.
«Ζώνη μάχης» και «ζώνη θανάτου»
«Ζώνη μάχης» θεωρείται η περιοχή στην οποία εγκαθίσταται μια δύναμη, συνήθως σε ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι, με το μέρος που το περιβάλλει να μετατρέπεται σε κλειστή στρατιωτική περιοχή, χωρίς όμως να υπάρχει σαφής σήμανση ως τέτοια. Ένας άλλος όρος για τέτοιες περιοχές είναι «ζώνες θανάτου».
«Σε κάθε ζώνη μάχης, οι διοικητές ορίζουν τέτοιες ζώνες θανάτου», λέει ο έφεδρος αξιωματικός. «Αυτό σημαίνει σαφείς κόκκινες γραμμές τις οποίες δεν μπορεί να περάσει κανείς που δεν είναι από τις IDF, ώστε να μη χτυπηθούν οι δυνάμεις μας στην περιοχή. Τα όρια αυτών των ζωνών θανάτου δεν καθορίζονται εκ των προτέρων, ούτε η απόστασή τους από το σπίτι στο οποίο βρίσκονται οι δυνάμεις».
Το ύψος των κτιρίων αποτελεί επίσης σημαντικό παράγοντα. Κάθε δύναμη διαθέτει παρατηρητήρια, εντός και εκτός της Λωρίδας της Γάζας, οι στρατιώτες των οποίων είναι επιφορτισμένοι με τον εντοπισμό του κινδύνου. Αλλά τελικά, τα όρια αυτών των ζωνών και οι ακριβείς διαδικασίες λειτουργίας υπόκεινται στην ερμηνεία των διοικητών της συγκεκριμένης περιοχής. «Μόλις εισέλθουν άνθρωποι, κυρίως ενήλικοι άνδρες, οι εντολές είναι να πυροβολήσουν και να σκοτώσουν, ακόμη και αν το άτομο αυτό είναι άοπλο», λέει ο έφεδρος αξιωματικός.
Σε μεγάλο βαθμό, το περιστατικό κατά το οποίο τρεις όμηροι σκοτώθηκαν από τις IDF αφορά μια τέτοια ιστορία, καθώς, φεύγοντας από τους απαγωγείς τους, οι τρεις μπήκαν σε μια ζώνη θανάτου στη μέση της γειτονιάς Shujaiyeh της πόλης της Γάζας.
«Δεν υπάρχουν κανόνες εμπλοκής στη Γάζα»
«Η αίσθηση που είχαμε ήταν ότι δεν υπήρχαν πραγματικά κανόνες εμπλοκής στη Γάζα», λέει στη Haaretz ένας έφεδρος που μέχρι πρόσφατα βρισκόταν στα βόρεια του πολιορκημένου θύλακα. «Δεν θυμάμαι κανέναν να εξετάζει μαζί μας τις λεπτομέρειες μετά από κάθε περιστατικό». Ένας ανώτερος αξιωματούχος του στρατού λέει ότι «φαίνεται ότι πολλές μάχιμες δυνάμεις γράφουν τους δικούς τους κανόνες εμπλοκής».
Η ηγεσία του στρατού επίσημα πήρε θέση κατά των πυροβολισμών αμάχων αλλά τις περισσότερες φορές τις αποφάσεις για το πως θα δράσουν οι στρατιώτες τις παίρνουν οι διοικητές στο πεδίο.
Οι εντολές εξακολουθούν να είναι να πυροβολούν οποιονδήποτε προσεγγίζει τις δυνάμεις σε μια ζώνη μάχης. Δεδομένου ότι η «προσέγγιση» είναι ένας πολύ υποκειμενικός όρος, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι υπόκειται σε ερμηνείες.
«Κατά τη διάρκεια των συζητήσεών μας με διάφορους αξιωματικούς της άμυνας, αξιωματικούς και μαχητές, το δίλημμα της διάκρισης μεταξύ ενός αμάχου και ενός τρομοκράτη εμφανιζόταν συνεχώς. Πώς μπορείς να αναγνωρίσεις κάποιον αν κινδυνεύεις ή να αποφασίσεις αν είναι σωστό να περιμένεις λίγο χωρίς να βιαστείς να πυροβολήσεις. Η προσφυγή στους διοικητές μπορεί να δώσει διαφορετικές απαντήσεις, ανάλογα με το πρόσωπο και την κατάσταση», επισημαίνει η Haaretz.
Πυρ αδιακρίτως
«Για τους διοικητές μας, αν εντοπίζαμε κάποιον στην περιοχή επιχειρήσεων που δεν ανήκε στις δυνάμεις μας, μας έλεγαν να πυροβολήσουμε για να σκοτώσουμε», είπε ένας στρατιώτης από μια εφεδρική ταξιαρχία περιγράφοντας την εμπειρία του. «Μας είπαν ρητά ότι ακόμη και αν ένας ύποπτος τρέξει σε ένα κτίριο με ανθρώπους μέσα σε αυτό, θα πρέπει να πυροβολήσουμε στο κτίριο και να σκοτώσουμε τον τρομοκράτη, ακόμη και αν τραυματιστούν άλλοι άνθρωποι».
Όσο για τους Παλαιστίνιους που προσπαθούν να επιβιώσουν αναγκάζονται πλέον όλο και περισσότερο να μετακινούνται για να βρουν τροφή ή καταφύγιο, γεγονός που τους εκθέτει σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο.
Μια ερευνητική ομάδα του Γενικού Επιτελείου βρίσκεται επί τόπου και στέλνει τα συμπεράσματά της στον Γενικό Στρατιωτικό Εισαγγελέα. Αλλά χωρίς κανείς να γνωρίζει πόσοι μαχητές έχουν σκοτωθεί και πόσοι άμαχοι έχουν καταμετρηθεί ως «τρομοκράτες», φαίνεται ότι το έργο αυτής της ομάδας δεν είναι απλό, σχολιάζει η Haaretz.
Βίντεο από εκτέλεση Παλαιστινίου που κρατά λευκή σημαία
Τι απαντούν οι IDF
Απαντώντας σε ερωτήσεις της Haaretz, ο εκπρόσωπος των IDF δήλωσε ότι όσον αφορά την κατηγοριοποίηση των θανάτων από τα πυρά των IDF στη Γάζα και τον αριθμό των τρομοκρατών που σκοτώθηκαν, «οι IDF βρίσκονται εν μέσω πολέμου κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς και ενεργούν για να ματαιώσουν τις απειλές κατά των δυνάμεών τους. Οι IDF καλούν συνεχώς τους πολίτες να εκκενώσουν τις ζώνες έντονων μαχών και επενδύουν προσπάθειες για να επιτρέψουν στους πολίτες να εκκενωθούν με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ασφάλεια».
«Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς που διατυπώνονται, οι IDF δεν έχουν ορίσει «ζώνες θανάτου». Η στήριξη σε αυτό προέρχεται από το γεγονός ότι οι IDF συνέλαβαν μεγάλο αριθμό τρομοκρατών ή υπόπτων για τρομοκρατία κατά τη διάρκεια των μαχών, χωρίς να προκαλέσουν ζημιές σε ζώνες έντονων μαχών», συνέχισε ο στρατός.
Πράγματι, δεν υπάρχει γραπτή διαταγή σχετικά με τη ζώνη θανάτου στο εγχειρίδιο κανόνων των IDF. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η έννοια είναι άγνωστη στους στρατιώτες. Απόδειξη αυτού είναι η διερεύνηση του περιστατικού κατά το οποίο σκοτώθηκαν οι τρεις όμηροι.
Όσον αφορά τα καταγεγραμμένα πλάνα από την επίθεση εναντίον των τεσσάρων άοπλων Παλαιστίνιων, ο εκπρόσωπος των IDF απάντησε ότι «η περιοχή που καταγράφεται στα πλάνα είναι μια ενεργή περιοχή μάχης στη Χαν Γιουνίς, στην οποία υπήρξε σημαντική εκκένωση του άμαχου πληθυσμού. Οι δυνάμεις εκεί βίωσαν πολλές συναντήσεις με τρομοκράτες που πολεμούν και κινούνται σε περιοχές μάχης, ενώ είναι ντυμένοι ως πολίτες, και καμουφλάρουν τον εξοπλισμό μάχης σε κτίρια και ιδιοκτησίες που φαίνονται ως μη στρατιωτικές».