Η Κύπρος θα μπορούσε να αρχίσει να παράγει φυσικό αέριο το 2026 και σχεδιάζει να πάρει μέρος σε ένα έργο καλωδίων ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής τάσης που συνδέει την Ανατολική Μεσόγειο με την ηπειρωτική Ευρώπη, δήλωσε χθες ο κύπριος υπουργός Εμπορίου, Βιομηχανίας και Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, στο πρακτορείο Reuters. Η παραγωγή φυσικού αερίου και η σύνδεση με τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας στο εξωτερικό θα μπορούσαν να αλλάξουν την κατάσταση για το νησί και άλλες χώρες στη Νότια Ευρώπη που επιθυμούν να απογαλακτιστούν από τις ρωσικές προμήθειες που διακόπηκαν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η Κύπρος ανέφερε την πρώτη της ανακάλυψη υπεράκτιου φυσικού αερίου το 2011, αλλά είναι μια από τις νεότερες ανακαλύψεις το 2022 – από τη συνεργασία της ιταλικής Eni και της γαλλικής TotalEnergies -, η οποία είναι πιθανό να αναπτυχθεί πρώτη, τόνισε ο κ. Παπαναστασίου. «Η προσδοκία μας, με την επιφύλαξη του σχεδίου ανάπτυξης και παραγωγής που θα προτείνει σύντομα η Eni, είναι το 2026 ή αρχές του 2027» πρόσθεσε.

Η αξιοποίηση των «οικοπέδων»

Το κοίτασμα Κρόνος στο τεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ υπολογίζεται ότι έχει περίπου 2,5 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (tcf) αερίου. Οταν λειτουργήσει, αυτό το αέριο πιθανότατα θα παραδοθεί στις εγκαταστάσεις Zohr της Eni στην Αίγυπτο, περίπου 70 χιλιόμετρα μακριά. «Εχουμε ένα κοίτασμα εκεί που μπορεί να αναπτυχθεί αρκετά γρήγορα» είπε ο κύπριος υπουργός.

Από το 2007 η Κύπρος έχει εκδώσει άδειες εξερεύνησης για τα περισσότερα από τα 13 υπεράκτια οικόπεδα εξερεύνησης γύρω από τα νότια του νησιού. Εντοπίστηκε φυσικό αέριο σε πέντε περιοχές σε τρία οικόπεδα που υπολογίζεται ότι περιέχουν περίπου 17-18 tcf – περισσότερο από την ετήσια κατανάλωση της Ευρώπης.

Οι ενεργειακές εταιρείες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να αξιοποιήσουν «ένα ή δύο» οικόπεδα χωρίς άδεια και οι συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, ανέφερε ο Παπαναστασίου, διευκρινίζοντας ότι ένας γύρος αδειοδότησης για τα νέα οικόπεδα μπορεί να μην είναι απαραίτητος εάν υπάρχει επαρκής αιτιολόγηση, όπως η ύπαρξη σε μια γεωλογικά παρόμοια, συνεχόμενη περιοχή.

Σύνδεση με τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας

Οι τιμές του ρεύματος στην Κύπρο μπορεί να είναι ακόμα και τριπλάσιες από αυτές των γειτονικών της χωρών. Προκειμένου να μειωθούν, το υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε κατ’ αρχήν να συμμετάσχει σε ένα, χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ενωση, έργο που συνδέει δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας από το Ισραήλ με την Ευρώπη. Το λεγόμενο Great Sea Interconnector, αξίας 1,9 δισ. ευρώ, θα μπορεί να μεταφέρει έως και 2.000 μεγαβάτ και έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον από κεφάλαια στο Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Development Finance Corporation, ένα χρηματοδοτικό ίδρυμα της αμερικανικής κυβέρνησης.

«Υπάρχει αρκετό ενδιαφέρον, το οποίο ακριβώς χρειάζεται για αυτό το σημαντικό γεωστρατηγικό έργο» είπε ο Παπαναστασίου. Αλλα πιθανά κοιτάσματα φυσικού προς εκμετάλλευση βρίσκονται στο οικόπεδο Αφροδίτη – υπολογίζεται ότι φθάνουν τα 3,5 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια. Η ανάπτυξη αυτού του κοιτάσματος ανακόπηκε αφότου μια κοινοπραξία με επικεφαλής τη Chevron υπέβαλε ένα τροποποιημένο σχέδιο πέρυσι, το οποίο, σύμφωνα με την κυπριακή κυβέρνηση, επανήλθε σε συμφωνία του 2019 προκειμένου να συμπεριλάβει μια πλωτή μονάδα παραγωγής.

Οι Αρχές αναμένουν ένα σχέδιο βελτιστοποίησης από τις εταιρείες έως τα τέλη Μαρτίου. «Εχουμε καταστήσει απολύτως σαφές ότι δεν θέλουμε να απομακρυνθούμε από τους βασικούς όρους της συμφωνίας του 2019, που είναι μια πλωτή μονάδα παραγωγής» ανέφερε ο κύπριος υπουργός.