Σε αυστηρούς τόνους ήταν η απάντηση της Κίνας στις δηλώσεις του πρώην υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Henry Kissinger σχετικά με τον ρόλο του Πεκίνου στο παγκόσμιο γίγνεσθαι τα επόμενα χρόνια και την πιθανή ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Ανάλογα σκληρή ήταν η απάντηση του αντιπροέδρου της Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας Dmitry Medvedev.
Είναι αδύνατο να διασφαλιστεί η ευρωπαϊκή ασφάλεια με την επέκταση των στρατιωτικών συμμαχιών δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Wang Wenbin.
«Είναι αδύνατο να διασφαλιστεί η περιφερειακή ασφάλεια μέσω της ενίσχυσης και της επέκτασης των στρατιωτικών συμμαχιών.
Η ασφάλεια μιας χώρας δεν πρέπει να διασφαλίζεται σε βάρος της ασφάλειας άλλων», είπε στο Tass.
Η Κίνα αναμένει από όλα τα μέρη στην ουκρανική σύγκρουση να υιοθετήσουν μια κοινή, συνολική και βιώσιμη έννοια ασφάλειας, πρόσθεσε ο Wang.
Σύμφωνα με τον Κινέζο διπλωμάτη, αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω διαλόγου και διαβουλεύσεων με βάση το σεβασμό των νόμιμων συμφερόντων ασφαλείας όλων των μερών.
Οι δηλώσεις Kissinger που προκάλεσαν την οργή του Πεκίνου
Στις 17 Μαΐου, το περιοδικό The Economist δημοσίευσε μια συνέντευξη με τον Kissinger, ο οποίος θα γίνει 100 ετών στις 27 Μαΐου.
Στη συνέντευξη, ο μετρ της αμερικανικής διπλωματίας και δεινός γεωπολιτικός παίκτης, τόνισε πως η Ουκρανία πρέπει να γίνει κράτος μέλος του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ένταξη της Ουκρανίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία θα ήταν προς το συμφέρον τόσο του Κιέβου όσο και της Μόσχας και θα χρησιμεύσει ως εγγύηση έναντι τυχόν μελλοντικών προσπαθειών της ουκρανικής ηγεσίας να επιλύσει εδαφικές διαφορές με στρατιωτικά μέσα.
Ο Kissinger παραδέχθηκε πως άλλαξε άποψη για την πιθανή ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, λέγοντας ότι θα προτιμούσε να αποφύγει μια κατάσταση κατά την οποία θα είναι ένα αδέσμευτο ουδέτερο κράτος.
Ουκρανία και ΝΑΤΟ
Στις 15 Μαΐου, η Washington Post, επικαλούμενη πηγές του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, ανέφερε ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ αποφάσισαν να μην στείλουν στην Ουκρανία πρόσκληση να γίνει μέλος της συμμαχίας στην επικείμενη σύνοδο κορυφής στη λιθουανική πρωτεύουσα Βίλνιους, αλλά συζητούν το ενδεχόμενο ενίσχυσης της συνεργασίας με το Κίεβο και πιθανή θέσπιση χρονοδιαγράμματος για την ένταξη στο στρατιωτικό μπλοκ.
Σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα, το ΝΑΤΟ δεν πρόκειται να απευθύνει επίσημη πρόσκληση στην Ουκρανία για ένταξη στη Συμμαχία κατά τη Σύνοδο Κορυφής στο Βίλνιους στις 11-12 Ιουλίου, παρά τις εκκλήσεις της ουκρανικής ηγεσίας.
Το ΝΑΤΟ ενέκρινε μια πολιτική δήλωση στη Σύνοδο Κορυφής του Βουκουρεστίου τον Απρίλιο του 2008 ότι η Ουκρανία θα γινόταν τελικά μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά αρνήθηκε να παράσχει Σχέδιο Δράσης Μέλους (MAP), το πρώτο βήμα στη νομική διαδικασία μιας μελλοντικής χώρας – μέλους για ένταξη στον Οργανισμό.
Τον Φεβρουάριο του 2019, το Verkhovna Rada (ουκρανικό Κοινοβούλιο) ενέκρινε τροποποιήσεις στο σύνταγμα της Ουκρανίας που κατοχυρώνουν νομικά τις φιλοδοξίες της για το ΝΑΤΟ.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky έχει επανειλημμένα δηλώσει πως το Κίεβο επιδιώκει να αποσπάσει μια συγκεκριμένη ημερομηνία ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Kissinger και Κίνα
Παρά τη φήμη του ότι είναι συμφιλιωτικός σε ό,τι αφορά την κυβέρνηση του Πεκίνου, ο Kissinger αναγνωρίζει ότι πολλοί Κινέζοι στοχαστές πιστεύουν ότι η Αμερική βρίσκεται σε παρακμή και ότι, «επομένως, προϊόντος του χρόνου, τελικά θα μας υποκαταστήσουν».
Πιστεύει ότι η ηγεσία της Κίνας αγανακτεί με το αφήγημα των δυτικών πολιτικών για μια παγκόσμια τάξη βασισμένη σε κανόνες, όταν αυτό που πραγματικά εννοούν είναι οι κανόνες της Αμερικής και η τάξη της Αμερικής.
Οι κυβερνώντες της Κίνας προσβάλλονται από αυτό που θεωρούν «συγκαταβατικό παζάρι που προσφέρει η Δύση», για την παραχώρηση προνομίων στη Χώρα του Δράκου.
Πράγματι, κάποιοι στην Κίνα υποψιάζονται ότι η Αμερική δεν θα την αντιμετωπίσει ποτέ ως ισότιμη και ότι είναι ανόητο να το φανταζόμαστε.
Ωστόσο, ο κ. Αμερικανός διπλωμάτης προειδοποιεί πως δεν πρέπει να υπάρξει παρερμηνεία των φιλοδοξιών της Κίνας.
Στην Ουάσιγκτον λένε ότι «η Κίνα θέλει την παγκόσμια κυριαρχία…
Η απάντηση είναι ότι [στην Κίνα] θέλουν να είναι ισχυροί.
Δεν επιθυμούν την παγκόσμια κυριαρχία με τη χιτλερική έννοια.
Δεν σκέφτονται ούτε έχουν σκεφτεί ποτέ έτσι την παγκόσμια τάξη.
Στη ναζιστική Γερμανία ο πόλεμος ήταν αναπόφευκτος γιατί τον χρειαζόταν ο Hitler», εκτιμά ο Κissinger, αλλά η Κίνα είναι διαφορετική.
Kissinger: Να είμαστε δυνατοί στρατιωτικά
Ο Κissinger εκτιμά πως το κινεζικό σύστημα προσιδιάζει περισσότερο στον κουμφουκιανισμό παρά στον μαρξισμό.
Αυτό διδάσκει στους Κινέζους ηγέτες να αποκτούν τη μέγιστη δύναμη που μπορεί να έχει η χώρα τους και να επιδιώκουν να τους σέβονται για τα επιτεύγματά τους.
Οι Κινέζοι ηγέτες θέλουν να αναγνωριστούν ως οι τελικοί κριτές και αποφασίζοντες του διεθνούς συστήματος των συμφερόντων τους.
Αλλά «πιστεύω ότι έγκειται στην ικανότητά μας να αποτρέψουμε έναν πόλεμο με συνδυασμό διπλωματίας και βίας.
Πρέπει να καθιερώσουμε έναν μόνιμο διάλογο με την Κίνα, ώστε να βρεθεί ένας τρόπος ισορροπίας μεταξύ των δύο δυνάμεων».
Η Κίνα «προσπαθεί να παίξει παγκόσμιο ρόλο.
Πρέπει να αξιολογούμε σε κάθε σημείο εάν οι αντιλήψεις ενός στρατηγικού ρόλου είναι συμβατές.
Εάν δεν είναι, τότε θα τεθεί το ζήτημα της βίας.
Είναι δυνατόν η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες να συνυπάρχουν χωρίς την απειλή ενός ολοκληρωτικού πολέμου μεταξύ τους;
Σκέφτηκα και εξακολουθώ να πιστεύω ότι [είναι].
Αλλά η επιτυχία δεν είναι εγγυημένη.
Και επομένως, πρέπει να είμαστε αρκετά δυνατοί στρατιωτικά για να διαχειριστούμε την αποτυχία.
Η μεγάλη δοκιμασία θα είναι το πώς θα συμπεριφερθούν η Κίνα και η Αμερική στην Ταϊβάν.
Όποτε ο Nixon έθετε ένα συγκεκριμένο θέμα, ο Mao έλεγε: «Είμαι φιλόσοφος.
Δεν ασχολούμαι με αυτά τα θέματα.
Αφήστε τον Zhou [Enlai] και τον Kissinger να τα συζητήσουν αυτά.
Όταν όμως ήρθε η ώρα για την Ταϊβάν, ήταν ξεκάθαρος.
Είναι ένα σωρό αντεπαναστάτες.
Δεν τους χρειαζόμαστε τώρα.
Μπορούμε να περιμένουμε 100 χρόνια.
Κάποτε όμως θα τους αναζητήσουμε».
O κ. Kissinger πιστεύει ότι η συνεννόηση που σφυρηλατήθηκε μεταξύ Nixon και Mao ανετράπη από τον Donald Trump.
«Ήθελε να διογκώσει τη σκληρή του εικόνα στρεφόμενος κατά της Κίνας με αφορμή το εμπόριο.
Η κυβέρνηση Biden ακολούθησε το παράδειγμα του κ. Trump, αλλά με φιλελεύθερη ρητορική.
Σε κάθε περίπτωση, ο Kissinger δεν θα είχε επιλέξει αυτόν τον δρόμο σε σχέση με την Ταϊβάν, επειδή ένας πόλεμος ουκρανικού τύπου θα κατέστρεφε το νησί αλλά και την παγκόσμια οικονομία.
Ο πόλεμος θα μπορούσε επίσης να καθυστερήσει την Κίνα στο εσωτερικό – κάτι που αποτελεί τον μεγαλύτερο φόβο των ηγετών.
Βέβαια, ο φόβος του πολέμου καλλιεργεί έδαφος για ελπίδα.
Το πρόβλημα είναι ότι καμία πλευρά δεν έχει πολλά περιθώρια να κάνει παραχωρήσεις.
Κάθε Κινέζος ηγέτης έχει επιβεβαιώσει τη σύνδεση της χώρας του με την Ταϊβάν.
Ταυτόχρονα, ωστόσο, «όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα τώρα, δεν είναι απλό για τις Ηνωμένες Πολιτείες να εγκαταλείψουν την Ταϊβάν χωρίς να υπονομεύσουν τη θέση τους αλλού».
Medvedev: Πλησιάζει τα 100 αλλά με την Ουκρανία κάνει μεγάλο λάθος
Aυστηρή κριτική στη θέση του Kissinger, περί ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ασκεί ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Dmitry Medvedev, ο οποίος έχει εισέλθει σε μία έμμεση συζήτηση με τον… γκουρού της αμερικανικής διπλωματίας για το ποια είναι η κύρια απειλή για την ανθρωπότητα αυτές τις μέρες.
Ο Medvedev πιστεύει ότι η πιθανή ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ κρύβει περισσότερους κινδύνους από μια σύγκρουση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας.
«Ο Kissinger ζητά την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ», έγραψε ο Medvedev στον λογαριασμό του στο Telegram την Πέμπτη (18/5/2023).
«Αλήθεια, θα κλείσει τα 100 σε 10 ημέρες.
Συναντήθηκε και με τον Brezhnev.
Ωστόσο, εδώ κάνει μεγάλο λάθος.
Υποστηρίζει ότι μια σύγκρουση μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας θα είναι η κύρια απειλή για την ανθρωπότητα.
Πάντα πίστευα ότι είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι άμεσες και προφανείς απειλές, και όχι οι υποθετικές, για να εκτιμηθεί σωστά η κατάσταση»,σημείωσε ο Medvedev.
Γιατί η Ουκρανία είναι μεγαλύτερη απειλή
Για να ενισχύσει τα επιχειρήματά του, ο αναπληρωτής επικεφαλής του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας εξήγησε λεπτομερώς γιατί η υποθετική ένταξη της Ουκρανίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία είναι πολύ πιο επικίνδυνη για την ανθρωπότητα.
Τόνισε ότι το ΝΑΤΟ διεξάγει ήδη έναν υβριδικό πόλεμο στη Ρωσία και «το ουκρανικό εθνικιστικό καθεστώς δεν θα εγκαταλείψει τις προσπάθειές του να ανακαταλάβει τα χαμένα εδάφη», πράγμα που σημαίνει ότι η Μόσχα «θα πρέπει να απαντήσει σε αυτό με όλα τα δυνατά μέσα.
«Τότε θα δείτε το Άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον να ενεργοποιείται (σύμφωνα με το άρθρο, μια επίθεση σε ένα από τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ θεωρείται επίθεση εναντίον όλων των χωρών-μελών της συμμαχίας)», προειδοποίησε.
Ο Medvedev τόνισε ότι «οι λεπτές σκέψεις για την πρόληψη υπαρξιακών απειλών δεν λειτουργούν κατά τη διάρκεια αιματηρών συγκρούσεων.
Αυτό πρέπει να είναι ξεκάθαρο ακόμη και σε όσους πλησιάζουν τα εκατό χρόνια τους», πρόσθεσε.