Για την «επίθεση φιλίας» της Τουρκίας στην Ελλάδα, τις στρατηγικές του Tούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τη γεωστρατηγική διάσταση της «διπλωματίας των σεισμών» η οποία φαίνεται πως πλέον δεν υφίσταται μίλησε στο enikos.gr, ο διεθνολόγος, Γιώργος Τζογόπουλος.
Του Μίλτου Σακελλάρη
Τις τελευταίες ημέρες είχαμε νέες εμπρηστικές δηλώσεις κατά της Ελλάδας από τον Ερντογάν ενώ στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Η περίοδος που ξεκίνησε μετά τους σεισμούς που χτύπησαν την Τουρκία και τη Συρία έχει βρει την τουρκική κυβέρνηση αντιμέτωπη με μια ανθρώπινη τραγωδία. Η προσοχή έχει επικεντρωθεί στην υποστήριξη των οικογενειών που επλήγησαν , την περίθαλψη των τραυματιών, και την παροχή στέγης στους σεισμόπληκτους. Μέσα στις πρωτοφανείς αυτές συνθήκες, ήταν απολύτως λογικό να πέσουν οι τόνοι στα ελληνοτουρκικά. Λιγότερες εντάσεις , ωστόσο, ουδέποτε σήμαιναν δυνατότητα γεφύρωσης των διαφόρων. Η Τουρκία δεν αλλάζει πολιτική», μας είπε χαρακτηριστικά και συνέχισε:
«Ούτε θα αλλάξει στο ενδεχόμενο που ο πρόεδρος Ερντογάν χάσει τις εκλογές. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Τσαβούσογλου απλώς αποτυπώνουν το αυτονόητο. Για να υπάρχει διπλωματία των σεισμών, πρέπει να προϋπάρχει κοινός τόπος. Στα ελληνοτουρκικά δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Η μείωση των εντάσεων είναι προφανώς καλοδεχούμενη αλλά πάντα χρειάζεται ρεαλισμός. Μετά τις εκλογές σε Ελλάδα και Τουρκία, η Τουρκία θα πιέσει για διάλογο. Αν δεν καταφέρει να πείσει την Ελλάδα να συζητήσει, ενδεχομένως θα επιστρέψει στη γνωστή τακτική της έντασης»
Όπως τόνισε στο enikos.gr «πολύ δύσκολα ένας όρος, «η διπλωματία των σεισμών» που βρήκε εφαρμογή το 1999, μπορεί να ξαναεφαρμοστεί στα ελληνοτουρκικά το 2023, καθώς το περιβάλλον είναι διαφορετικό, όπως και οι περιφερειακές συνθήκες». Ο κ. Τζογόπουλος ξεκαθάρισε ακόμη πως είναι καλό είναι να μη συγχέουμε ένα προσωρινό πάγωμα των εντάσεων για ειδικό λόγο με την ουσία την ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης.
Επιστροφή στις προκλήσεις από τον Ερντογάν
Σημειώνεται ότι δύο μήνες μετά τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία, και λίγες μέρες πριν από τις προεδρικές εκλογές της 14ης Μαΐου, η Άγκυρα επέστρεψε στην προκλητική ρητορική, με τον Ερντογάν να αναφέρεται ξανά στην ιδέα της Γαλάζιας Πατρίδας και τον Μεβλούτ Τασβούσογλου να αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε νησιά του Αιγαίου.
Σε προεκλογική φιέστα, εξελίχθηκε και η παράδοση του μίνι αεροπλανοφόρου “Αναντολού” στο τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό. Προωθώντας την εικόνα μιας ισχυρής και ανεξάρτητης Τουρκίας, ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε: «Με το TCG Anadolu, θα μπορέσουμε να μεταφέρουμε με μεγάλη ευκολία μια δύναμη σε μέγεθος ενός τάγματος στις περιοχές κρίσης, στο Αιγαίο, στην Μεσόγειο και στην Μαύρη Θάλασσα».
«Η ασφάλεια της Γαλάζιας Πατρίδας έχει γίνει πολύ σημαντική στην κρίσιμη περίοδο που διανύουμε. Αυτό κρύβεται πίσω από τις προσπάθειες μας για να έχει η χώρα μας έναν πιο δυνατό και αποτρεπτικό στόλο. Θα το πετύχουμε; Μην ανησυχείτε θα το πετύχουμε» είπε ο Τούρκος πρόεδρος.
Ο Ερντογάν μοίρασε και ένα εθνικιστικό προεκλογικό μανιφέστο στους υποψήφιους βουλευτές του κόμματός του, εν όψει των εκλογών. Από αυτό δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι προκλητικές αναφορές για την Ελλάδα και την Κύπρο.
«Το Αιγαίο και η Αν. Μεσόγειος είναι από τους βασικούς πυλώνες της Γαλάζιας Πατρίδας μας και εκεί θα προστατεύσουμε τα νόμιμα συμφέροντα της χώρας μας όπως και της «ΤΔΒΚ» επιστρατεύοντας όλες τις δυνατότητές μας. Τα βήματα της Ελλάδας που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τις συνθήκες απειλούν την ασφάλεια της Τουρκίας σε Αιγαίο και Αν Μεσόγειο. Αυξάνεται ο ενεργειακός περιφερειακός ανταγωνισμός», τονίζεται μεταξύ άλλων. Παράλληλα, το κόμμα του Ερντογάν αναφέρει ότι «τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και το δηλώσαμε στον ΟΗΕ»:
Aπό την πλευρά του ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου έθεσε ξανά θέμα κυριαρχίας ελληνικών νησιών στο Αιγαίο, παρά το καλό κλίμα που θεωρητικά επικρατεί αυτό το διάστημα ανάμεσα στις δύο χώρες.
«Για να είναι διαρκής αυτή η θετική ατμόσφαιρα χρειάζεται να γίνουν βήματα για την επίλυση ζητημάτων που έμειναν επί χρόνια άλυτα. Κατ’ αρχάς για να γίνουν αυτά τα βήματα θα πρέπει να διατηρήσουμε αυτή τη θετική ατμόσφαιρα. Δηλαδή, τα δύο συνδέονται στην πραγματικότητα μεταξύ τους. Για να διατηρηθεί η θετική ατμόσφαιρα θα πρέπει κατ’ αρχάς να αποφεύγονται οι εντάσεις στο Αιγαίο. Θα πρέπει να σταματήσουν οι παραβιάσεις.
Επίσης, στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να προωθήσουμε τη συνεργασία. Δεν επιβουλευόμαστε τα δικαιώματα κανενός, αλλά πάντα θα προστατεύουμε τα δικαιώματα τα δικά μας και της “Τουρκικής Δημοκρατίας της Βορείου Κύπρου”. Αλλά στην Ανατολική Μεσόγειο υπάρχουν η Ελλάδα, η Κύπρος (και λέω Κύπρος αναφερόμενος και στις δύο πλευρές), το Ισραήλ – υπάρχουν πολλές χώρες, όχι μόνο εμείς – η Αίγυπτος, ο Λίβανος, η Συρία (όταν υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες), η Λιβύη, η Παλαιστίνη. Τελικά, πρέπει να προσανατολιστούμε προς τη συνεργασία.
Όσον αφορά στα θέματα του Αιγαίου, υπάρχουν τα νησιά που είναι αμφισβητούμενου καθεστώτος, υπάρχουν οι παραβιάσεις στις οποίες αναφέρθηκα προηγουμένως, υπάρχει το ζήτημα του εναέριου χώρου –έχουν διεκδικήσεις για πάνω από 6 μίλια, στα 10 μίλια. Επιπλέον, υπάρχουν κάποιες δηλώσεις για επέκταση των χωρικών υδάτων από τα 6 στα 12 μίλια. Όλα αυτά είναι αντικείμενα διαφωνιών. Θέματα που δεν επιλύθηκαν επί χρόνια».