Η βιομηχανία των «αναλύσεων» που σχετίζονται με την ρωσοουκρανική σύγκρουση, είναι ιδιαίτερα «παραγωγική» αλλά και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ως προς την εμμονή σημαντικής μερίδας των πρωταγωνιστών της, με την αναπαραγωγή συγχύσεων αλλά και ανεπίτρεπτων μεθοδολογικών και ερμηνευτικών ατοπημάτων…
Του Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Από την μία μεριά, η προσοχή των περισσότερων αναλυτών, επικεντρώνεται (και σωστά) στο γεγονός ότι στο πλαίσιο αυτής της σύγκρουσης, απέναντι στην Ρωσία βρίσκεται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο και περισσότερο ή λιγότερο άμεσα, σύσσωμη η Δυτική συμμαχία, με την υλικοτεχνική και πολιτική στήριξη που προσφέρει στο καθεστώς Ζελένσκι, το οποίο με την σειρά του προσφέρει αφειδώς σε αυτόν τον πόλεμο τα πτώματα των Ουκρανών και τα ερείπια της Ουκρανικής επικράτειας.
Από την άλλη μεριά, οι παραπάνω αναλυτές (ή «αναλυτές»), την αμέσως επόμενη στιγμή «διαβλέπουν» πανηγυρίζοντας ότι η νίκη της Ρωσίας επί της Ουκρανίας θα είναι συντριπτική, ενώ οι περισσότερο «ρεαλιστές» εξ αυτών, σπεύδουν να προεξοφλήσουν πως με την λήξη αυτού του πολέμου, το 20% τουλάχιστον των Ουκρανικών εδαφών, θα περάσει οριστικά στην Ρωσική επικράτεια και κάπου εκεί τελειώνουν όλα στην απλοϊκή και κοντόφθαλμη συλλογιστική τους.
Όμως… Πέρα από την μπακαλίστικη λογική, η οποία ενδέχεται και να επιβεβαιωθεί στον ένα ή στον άλλο βαθμό από τα ίδια τα γεγονότα, υπάρχουν και ορισμένα κρίσιμα ζητήματα τα οποία ουδείς (πλην ίσως των ανωτέρω βαθυστόχαστων «αναλυτών») δικαιούται να προσπερνά αβασάνιστα.
Πρώτον: Από την στιγμή κατά την οποία σύσσωμη η Δυτική Συμμαχία βρίσκεται απέναντι στην Ρωσία στο περιβάλλον της συγκεκριμένης σύγκρουσης, δεν είναι αυτονόητο πως το στρατηγικό διακύβευμα δεν εξαντλείται σε ένα στοίχημα που αφορά στο μέλλον του 20% των Ουκρανικών εδαφών, αλλά έχει πολύ ευρύτερες προεκτάσεις που σχετίζονται ευθέως με την Αρχιτεκτονική και την ισορροπία ισχύος της νέας εποχής;;; Κατά την γνώμη μας είναι και παραείναι αυτονόητο. Εκτός πια εάν κάποιος πιστεύει στα σοβαρά, πως η γεωστρατηγική ανάταξη της μέχρι πρότινος παραπαίουσας Δυτικής Συμμαχίας, ενεργοποιήθηκε από τον καημό των συντελεστών της για την διοικητική εποπτεία του 20% των Ουκρανικών εδαφών και πέραν αυτού ουδέν…
Δεύτερον: Εάν το στρατηγικό διακύβευμα αυτής της σύγκρουσης έχει όντως ευρύτερα χαρακτηριστικά, τότε από που προκύπτει ότι η μεταβολή στην διοικητική εποπτεία του 20% των Ουκρανικών εδαφών, ακόμη και εάν αυτή επέλθει μετά από μια παρατεταμένη πολεμική σύγκρουση, θα συνιστά «νίκη» για την οποία δικαιούται μια Υπερδύναμη να επιδίδεται σε ξέφρενους πανηγυρισμούς;;; Κατά την γνώμη μας δεν προκύπτει από πουθενά. Εκτός πια εάν κάποιος πιστεύει στα σοβαρά, πως η «κατάκτηση» αυτού το οποίο υπάρχουν ακόμη και δυτικές φωνές που ζητούν να παραχωρηθεί άνευ όρων για να «ησυχάσουν τα πνεύματα», συνιστά κορυφαίο στρατηγικό στόχο που δικαιολογεί την έναρξη μιας «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», πρόχειρης, ερασιτεχνικά οργανωμένης, με εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και με την απόλυτη απομυθοποίηση της ικανότητας της Ρωσικής πολεμικής μηχανής να ανταποκριθεί στοιχειωδώς στις απαιτήσεις μιας περιφερειακής σύγκρουσης, ακόμη και εάν αυτή διαδραματίζεται στο μαλακό υπογάστριό της…
Τρίτον: Εάν ομιλούμε (και σωστά ομιλούμε) για την υποστήριξη του Ουκρανικού τυχοδιωκτισμού από ολόκληρη την Δυτική Συμμαχία, τότε γιατί στο άλλο μέρος της πολεμικής εξίσωσης παραμένει μόνη η Ρωσία, χωρίς την εμφανή συστράτευση στο πλευρό της της στρατηγικής συμμαχίας της οποίας ηγείται ως υπερδύναμη;;; Που είναι ο Οργανισμός της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO) και γιατί δεν στηρίζει εμπράκτως το «ειδικό» στρατιωτικό εγχείρημα των Ρώσων;;; Που είναι ο μετασοβιετικός χώρος στον οποίον υποτίθεται ότι η Ρωσία ασκεί συγκεκριμένη επιρροή;;; Γιατί δεν παρεμβαίνει και δεν στηρίζει εμπράκτως το όλο εγχείρημα;;; Γιατί η κάθε χώρα ξεχωριστά αρχίζει να αναζητεί στρατηγικό αποκούμπι όσο συνειδητοποιεί ότι το Ρωσικό κέλυφος αδυνατεί να της διασφαλίσει την προστασία στην οποία προσβλέπει;;;
Κρίσιμα τα ερωτήματα και δυστυχώς οι υπεύθυνες απαντήσεις απουσιάζουν από τον δημόσιο προβληματισμό. Εκτός πια αν και εδώ υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν στα σοβαρά ότι οι σοβαρές στρατηγικές συμμαχίες που έχει ανάγκη η Ρωσία, είναι πέντε περιφερόμενοι γραφικοί που ζητούν να μετατραπεί το Κίεβο σε χαλίκια κι άλλοι πέντε – έξι πολιτικά αλαφροΐσκιωτοι, που κρώζουν για γιούργια από παντού, θεωρώντας πως η κατοχή μιας χώρας ή έστω και μιας πόλης πέντε εκατομμυρίων κατοίκων, είναι εύκολη υπόθεση για μια δύναμη που επέδειξε πρωτοφανή ανικανότητα να διαχειριστεί επιτυχώς ακόμη και τα στοιχειώδη ζητήματα επιμελητείας.
Επίλογος: Το κρίσιμο ζήτημα κατά την γνώμη μας, δεν είναι να παραμείνουμε σε μια αντιπαράθεση ερμηνειών, με γνώμονα πολιτικές εμμονές και κάθε λογής ιδεοληπτικές αυθαιρεσίες. Το αποτέλεσμα της Ρωσοουκρανικής σύγκρουσης άλλωστε, δεν θα αποτιμηθεί από το «σπάσιμο του κουμπαρά» που θα προσμετρά τα κέρδη και τις ζημίες ενός εκάστου από τους τυπικά εμπόλεμους. Ο πήχης των απαιτήσεων, είχε τοποθετηθεί από όλους (και από την Ρωσική πολιτικοστρατιωτική ηγεσία) πολύ υψηλότερα από το μπόι του τοπικού «κουμπαρά», αλλά η προσγείωση δυστυχώς υπήρξε εξαιρετικά ανώμαλη για όλους όσους επένδυσαν υψηλές προσδοκίες στην συγκεκριμένη επιχείρηση.
Και δεν συζητούμε εδώ για το δίκιο και το άδικο… Για τους εκβιαστές και τους εκβιαζόμενους… Για τις βρώμικες επιδιώξεις των Νατοϊκών και την απειλητική περίσφιξη των Ρώσων κλπ. Αυτά στο μυαλό του γράφοντος είναι λυμένα, αλλά θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι η απονομή χαρακτηρισμών και ευθυνών δεν αρκεί. Το αποτέλεσμα σταθμίζουμε και το περιβάλλον των νέων δεδομένων το οποίο διαμορφώνεται αντικειμενικά.
Στην θεατή της πλευρά, αυτή η σύγκρουση όποτε και εάν τερματιστεί, με όποιον τρόπο και εάν τερματιστεί, αυτό που θα καταγράψει τελικά θα είναι ελάχιστα κέρδη για την Ρωσία επί του εδάφους και τραγικές απώλειες και για τα δυο εμπόλεμα μέρη οι οποίες στην πράξη θα αποδειχτούν δυσαναπλήρωτες. Ωστόσο…
Στην αθέατη πλευρά αυτής της σύγκρουσης, η μια κρίσιμη παράμετρος θα αφορά στο ισοζύγιο της ισχύος και στις δυναμικές που αναμένεται να επιδράσουν καταλυτικά στην τελική του διαμόρφωση. Και αυτή η παράμετρος σχετίζεται ευθέως με την κορυφαία στρατηγική εξίσωση στο περιβάλλον της οποίας η Ρωσία εμφανίζεται στρατηγικά αποδυναμωμένη. Ενώ η άλλη κρίσιμη παράμετρος, σχετίζεται με τους ρόλους που επιφυλάσσονται την επόμενη μέρα, στο πλαίσιο της νέας Αρχιτεκτονικής των ανταγωνισμών. Δυστυχώς αλλά και εδώ το μεταπολεμικό αποτύπωμα της Ρωσίας, δεν κινείται στην σφαίρα του αισιόδοξου.
Η ρωσική εξωτερική πολιτική φυσικά παραμένει ενεργή και επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει την Ρωσική παρουσία τόσο στην Οργάνωση Συνεργασίας της Σαγκάης, όσο και στον OPEC+, αλλά στην Βόρεια όσο και Κεντρική Αφρική στην οποία διευρύνει και την στρατιωτική της παρουσία, αλλά αυτά τα διόλου αμελητέα γεωπολιτικά και γεωοικονομικά «ίχνη», ενσωματώνουν δύο κρίσιμα μειονεκτήματα που δεν μπορούν και δεν θα πρέπει να υποτιμηθούν.
Το πρώτο έχει να κάνει με το γεγονός ότι η Ρωσία σε κανέναν από αυτούς τους οργανισμούς και περιβάλλοντα δεν συμμετέχει με την ιδιότητα του πρωταγωνιστή. Ενώ…
Το δεύτερο σχετίζεται με το γεγονός πως όλα τα παραπάνω, συνιστούν ένα ισχυρό μεν αλλά όχι συνεκτικό και ενιαίο στρατηγικό αποτύπωμα, γεγονός που περιορίζει δραστικά την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεών του.
Η Ρωσία στο ζωτικό αναχωματικό θέατρο όπου θα κριθεί πρωτίστως η έκβαση της κορυφαίας στρατηγικής σύγκρουσης, εμφανίζεται ως δρών καταφανώς αποδυναμωμένος και πολλαπλά εξαρτημένος και αυτό συνιστά πρόβλημα που προϊδεάζει για πολύ αρνητικές εξελίξεις.
Θα επανέλθουμε…