Παρά τις οργισμένες αντιδράσεις το Ισραήλ υιοθέτησε έναν πολύ αμφιλεγόμενο νόμο, που ορίζει πως είναι «εβραϊκό κράτος» και πως μόνο οι Εβραίοι έχουν δικαίωμα της αυτοδιάθεσης στη χώρα, ενώ καταργεί την αναγνώριση της αραβικής ως επίσημης γλώσσας.
Ως αποτέλεσμα οι Ισραηλινοί Άραβες, που αποτελούν το 20% (περίπου 1,8 εκατ.) του πληθυσμού του Ισραήλ, δεν θα έχουν ως επίσημη την αραβική, που πλέον δεν θα θεωρείται ισότιμη με την εβραϊκή και θα υποβαθμίζεται σε «ειδικό καθεστώς (θα επιτρέπεται σε κάποιους κρατικούς θεσμούς).
Στην Κνέσετ, το κοινοβούλιο του Ισραήλ, ο νόμος υπερψηφίστηκε με 62 ψήφους υπέρ έναντι 55 κατά, ενώ δύο από τα 120 μέλη του ισραηλινού κοινοβουλίου απείχαν, έπειτα από πολύμηνες πολιτικές αντεγκλήσεις.
Ορισμένοι Ισραηλινοί Άραβες βουλευτές φώναζαν κι έσχιζαν αντίγραφα του κειμένου μετά την ψηφοφορία, ενώ μέλη της αραβικής μειονότητας χαρακτήρισαν ρατσιστική την απόφαση, που τείνει να μοιάσει με το καθεστώς απαρτχάιντ.
Αλλαγές της τελευταίας στιγμής
Η αρχική εκδοχή του νομοσχεδίου ήταν ακόμα πιο ακραία με επικριτές του εντός κι εκτός χώρας να υπογραμμίζουν ότι προωθούσε ανοιχτά διακρίσεις σε βάρος των Ισραηλινών Αράβων, που καταγγέλλουν εδώ και χρόνια πως αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας.
Ορισμένες διατάξεις του νόμου απαλείφθηκαν, έπειτα από σφοδρή μάχη που συνεχιζόταν ως την τελευταία στιγμή, και μόνο έπειτα από ενστάσεις που πρόβαλαν ο πρόεδρος της χώρας και ο υπουργός Δικαιοσύνης.
Το προσχέδιο του κειμένου προέβλεπε την ίδρυση αμειγώς εβραϊκών κοινοτήτων και έδιναν τη δυνατότητα στα δικαστήρια να αποφαίνονται με βάση το εβραϊκό θρησκευτικό κι εθιμικό δίκαιο, στις περιπτώσεις εκείνες που δεν υπήρχαν νομικά προηγούμενα.
Αντ’ αυτού τελικά εγκρίθηκε αόριστη διατύπωση αναφέροντας πάντως πως το κράτος «θεωρεί την ανάπτυξη των εβραϊκών οικισμών ως εθνική αξία» και άρα θα «ενεργήσει για να ενθαρρύνει και να προωθήσει την εγκαθίδρυσή τους».
Όμως, ακόμη και μετά τις τροποποιήσεις των πιο επίμαχων διατυπώσεων, οι επικριτές της δεξιάς ισραηλινής κυβέρνησης επισημαίνουν πως ο νόμος θα βαθύνει κι άλλο το αίσθημα αποξένωσης της αραβικής μειονότητας.
«Ντροπιαστικός νόμος παρά τις τροποποιήσεις»
Ο νόμος για το «έθνος κράτος» είναι μια «ντροπιαστική πρωτοβουλία με όλες τις τροποποιήσεις της», σύμφωνα με την «Haaretz», που τόνισε ότι θα έπρεπε άμεσα και οριστικά να «θαφτεί».
Στο προχθεσινό κεντρικό άρθρο της έγκυρης εφημερίδας επισημαινόταν πως «το πρόβλημα δεν είναι μόνο αυτά, που περιλαμβάνει αλλά και αυτά που δεν περιλαμβάνει σχετικά με την ανεξαρτησία.
»Αυτοί που τον συνέταξαν σιγουρεύτηκαν να διαγράψουν κάθε δέσμευση στις αρχές της διακήρυξης ανεξαρτησίας κυρίως την αρχή των ίσων δικαιωμάτων για όλους του πολίτες του Ισραήλ».
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου «δίνει χείρα βοήθειας σε αυτόν τον ωμό ρατσιμό πανικόβλητος να περάσει ο νόμος πριν τη θερινή διακοπή των εργασιών της Βουλής για να παρουσιάσει τον εαυτό του ως ακραίο εθνικιστή στις επόμενες εκλογές».
«Θάνατος της δημοκρατίας»
«Νομίζω ότι αυτός είναι ένας ρατσιστικός νόμος από μια ακροδεξιά κυβέρνηση που θεσπίζει ριζοσπαστικούς νόμους και φυτεύει τον σπόρο για να δημιουργηθεί ένα κράτος απαρτχάιντ», σχολίασε ο 71χρχρονος, Μπασάμ Μπισάρα.
«Ο σκοπός αυτού του νόμου είναι μια πολιτική διακρίσεων. Θέλουν να ξεφορτωθούν τους Άραβες εντελώς», υποστήριξε ο 53χρονος Γιούσεφ Φαράζ, 53 ετών, από το κοντινό χωριό Γιάνουχ, όπου κατοικούν κυρίως Δρούζοι.
Το Adalah, το νομικό κέντρο για τα δικαιώματα της αραβικής μειονότητας στο Ισραήλ, χαρακτήρισε τον νόμο αυτό μια απόπειρα να επιβληθεί «η ανωτερότητα μιας εθνοτικής ομάδας», διά της προώθησης «ρατσιστικών πολιτικών».
Ο Άχμεντ Τίμπι, Άραβας κοινοβουλευτικός, δήλωσε σε δημοσιογράφους το εξής: «Σας ανακοινώνω με σοκ και θλίψη τον θάνατο της δημοκρατίας».
Υπεραμύνθηκε ο Νετανιάχου
Από τη δική του πλευρά ο Ισραηλινός πρωθυπουργός υπεραμύνθηκε του νόμου υποστηρίζοντας ότι «η απόλυτη πλειοψηφία θέλει να εξασφαλιστεί ο εβραϊκός χαρακτήρας του κράτους μας για γενεές και γενεές».
«Αυτή είναι μια καθοριστική στιγμή στα χρονικά του Σιωνισμού και στην ιστορία του Κράτους του Ισραήλ», είπε ενώπιον των κοινοβουλευτικών μετά το τέλος της διαδικασίας.
«Θα συνεχίσουμε να εγγυώμεθα τα αστικά δικαιώματα στη δημοκρατία του Ισραήλ, αλλά η πλειοψηφία έχει επίσης δικαιώματα και η πλειοψηφία αποφασίζει», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα.
Η αραβική μειονότητα στο Ισραήλ αποτελείται κυρίως από απόγονους των Παλαιστίνιων που παρέμειναν στη γη τους παρά τη σύγκρουση μεταξύ των Αράβων και των Εβραίων που κορυφώθηκε με τον πόλεμο του 1948 αμέσως μετά την εγκαθίδρυση του κράτους.
Εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι Παλαιστίνοι εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους ή έφυγαν για να σωθούν.