Μυστική έρευνα για τον εντοπισμό και τη σύλληψη των πρωταιτίων της καταστροφής του ΚΥΤ Μόριας εκτυλίσσεται τα τελευταία 24ωρα στη Λέσβο. Κομβικό ρόλο σε αυτή διαδραματίζει η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ), ο επικεφαλής της οποίας, Παναγιώτης Κοντολέων, συμμετείχε στην έκτακτη σύσκεψη που συγκάλεσε στις 9.30 το πρωί της Τετάρτης στο Μέγαρο Μαξίμου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Στην έρευνα, πλην της ΕΥΠ, μετέχει και η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία. Υψηλόβαθμα στελέχη της υπηρεσίας μάλιστα βρέθηκαν τα τελευταία εικοσιτετράωρα στη Λέσβο, όπως εξάλλου και ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Σκοπός της παρουσίας τους στο νησί είναι να αξιολογήσουν την κατάσταση και να συντονίσουν την αστυνομική έρευνα για την ταυτοποίηση εκείνων που τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη πρωταγωνίστησαν στα επεισόδια και τον εμπρησμό του καταυλισμού. Την έρευνα κλήθηκε να συνδράμει και η Κρατική Ασφάλεια, καθώς οκτώ αστυνομικοί από την Αθήνα αναχώρησαν εσπευσμένα την Πέμπτη με προορισμό τη Λέσβο.
Από τα δεδομένα που έχουν έως τώρα συγκεντρώσει τα στελέχη των συναρμόδιων υπηρεσιών προκύπτει ότι στα γεγονότα πρωταγωνίστησε μια μικρή ομάδα Αφγανών. Περιγράφονται ως νεαρά άτομα, που ταξίδεψαν στην Ελλάδα δίχως τις οικογένειές τους και φέρονται να διακινούν ναρκωτικά εντός του καταυλισμού. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι έχουν συμμετοχή σε εκβιασμούς αλλοδαπών που δραστηριοποιούνται στο παρεμπόριο, λειτουργούν δηλαδή μικρά, παράτυπα καταστήματα εντός του καταυλισμού. Αν και η ταυτότητα ορισμένων από αυτούς εκτιμάται ότι είναι γνωστή στη διοίκηση του ΚΥΤ και κυρίως στο δίκτυο πληροφοριοδοτών που διαθέτουν οι Αρχές εντός του καταυλισμού, η αστυνομική προανάκριση παραμένει δυσχερής όσο οι χιλιάδες των αλλοδαπών παραμένουν διασκορπισμένοι στο νησί. Εκτιμάται ότι ο κύκλος των ανακρίσεων θα επιταχυνθεί αμέσως μόλις αποκατασταθεί η τάξη.
Αν και ορισμένα στοιχεία και πληροφορίες οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα πρόσφατα γεγονότα ήταν σε ένα βαθμό προσχεδιασμένα, η γενική εκτίμηση παραμένει ότι οι εξελίξεις πυροδοτήθηκαν από τις αντιδράσεις αλλοδαπών ασθενών με κορωνοϊό, στην προοπτική να τεθούν σε 14ήμερη καραντίνα. Το τελευταίο διάστημα υπήρχε διάχυτη στον πληθυσμό του ΚΥΤ η πεποίθηση ότι οι Αρχές και η κυβέρνηση χρησιμοποιούν ως αφορμή την πανδημία προκειμένου να μετατρέψουν τη Μόρια από ανοικτή σε κλειστή δομή. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι μάλιστα εκτιμούν ότι η ανησυχία των μεταναστών τροφοδοτήθηκε και από δημόσιες και μη τοποθετήσεις φορέων, που είχαν εκφράσει την αντίθεσή τους στην επιβολή lockdown στον καταυλισμό.
«Κρίσιμη περιοχή»
Οπως είχε επισημάνει η «Κ» σε πρόσφατο δημοσίευμά της (3.9.2020) από τις 23 Μαρτίου η Γενική Γραμματεία Υποδοχής Αιτούντων Ασυλο είχε θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο έκτακτης ανάγκης «Αγνοδίκη» για τον περιορισμό διασποράς του κορωνοϊού στη Μόρια. Παρέμενε έκτοτε σε ισχύ και μάλιστα στις 2 Σεπτεμβρίου, όταν εντοπίστηκε το πρώτο κρούσμα COVID-19 στη δομή αποφασίστηκε η ακόμα πιο αυστηρή εφαρμογή του σχεδίου έκτακτης ανάγκης. Ολόκληρος ο καταυλισμός χαρακτηρίστηκε «κρίσιμη περιοχή», η είσοδος και η έξοδος από αυτή απαγορεύτηκαν ή έγιναν απόλυτα ελεγχόμενες από την ΕΛ.ΑΣ., ενώ δημιουργήθηκαν χώροι απομόνωσης ασθενών χωρητικότητας 60 ατόμων.
Οταν το βράδυ της περασμένης Τρίτης ανακοινώθηκε σε μια ομάδα 35 Αφγανών ότι πρέπει να τεθούν σε καραντίνα, εκείνοι αρνήθηκαν και σημειώθηκαν αψιμαχίες. Την αναταραχή εκμεταλλεύτηκαν τρόφιμοι του καταυλισμού, που έβαλαν φωτιά αρχικά σε ελαιόδενδρα εκτός του ΚΥΤ και στη συνέχεια μέσα στην εγκατάσταση. Σε λίγα λεπτά εστίες φωτιάς ξεπήδησαν απ’ άκρη σ’ άκρη στον καταυλισμό, ενώ υπάρχουν μαρτυρίες πυροσβεστών για άτομα που έριχναν εύφλεκτο υγρό με στόχο τη γρήγορη εξάπλωση της πυρκαγιάς.
Το βράδυ της Τετάρτης μάλιστα μερικές ώρες μετά τις κυβερνητικές εξαγγελίες και την ανακοίνωση ότι κανείς από τους διαμένοντες στον καταυλισμό δεν θα μεταφερθεί στην ενδοχώρα, ξέσπασαν νέες φωτιές στις σκηνές που είχαν μείνει ανέπαφες από την πρώτη, μεγάλη πυρκαγιά.
Κάποιες πληροφορίες ανέφεραν ότι τα γεγονότα συντονίστηκαν είτε μέσω κλειστών ομάδων στο Facebook ή ακόμα και γραπτών μηνυμάτων SMS. Τα πρώτα τουλάχιστον δύο εικοσιτετράωρα μετά τον εμπρησμό, πάντως, οι συγκεκριμένες πληροφορίες δεν είχαν επαληθευτεί, όπως έχει συμβεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις στο παρελθόν. Ανάμεσα στις πληροφορίες που εξετάζονται είναι ότι τα ντουλάπια ασφαλείας της ελληνικής υπηρεσίας ασύλου και της ευρωπαϊκής υπηρεσίας EASO βρέθηκαν διαρρηγμένα, όπως επίσης και ότι κάποιοι εργαζόμενοι στη δομή προέτρεπαν αλλοδαπούς με αναρτήσεις τους σε κλειστές ομάδες στο Facebook να μη δεχθούν έκτακτα περιοριστικά μέτρα.