Πρώτα ο Γιώργος Γεραπετρίτης προανήγγειλε ανασχηματισμό μέσα στον Ιούλιο, μετά ο Στέλιος Πέτσας τον διέψευσε, ακολούθως ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιβεβαίωσε Γεραπετρίτη μιλώντας για «διορθωτικές κινήσεις», και μια μέρα αργότερα ο ξανά ο πρωθυπουργός διέψευσε εαυτόν: Εδωσε αναβολή στον ανασχηματισμό και, μαζί, έδωσε εντολή σε κυβερνητικές πηγές να μαζέψουν τα σχετικά σενάρια διότι υπάρχει «κρίσιμο νομοθετικό έργο» μπροστά μας.
Το πρώτο συμπέρασμα είναι πως ο ενδοκυβερνητικός συντονισμός δεν βρίσκεται στα καλύτερά του. Το δεύτερο συμπέρασμα είναι πως όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης έλεγε σε δημοσιογράφους στο Ισραήλ ότι επίκεινται «διορθωτικές κινήσεις» στην κυβέρνηση, μάλλον δεν είχε αντιληφθεί τον άμεσο αντίκτυπο του μηνύματος. Ότι, δηλαδή, έδινε σύνθημα παύσης της κυβερνητικής λειτουργίας εν αναμονή των υπουργικών αλλαγών. Το τρίτο, και κύριο, πολιτικό συμπέρασμα είναι πως στο Μαξίμου δεν έχουν ακόμη ληφθεί οι τελικές αποφάσεις όχι για τον ανασχηματισμό – ο οποίος ανεξαρτήτως ακριβούς χρόνου είναι δεδομένος – αλλά για το εάν, και πότε μπορεί να γίνουν εκλογές.
Το δεδομένο είναι πως το πρωθυπουργικό μήνυμα από το Ισράηλ εξελήφθη από την πλειοψηφία των κυβερνητικών στελεχών ως σύνθημα της αντίστροφης μέτρησης για τον ανασχηματισμό – σε βαθμό κάποιοι, όχι ιδιαίτερα ασφαλείς, υπουργοί να θεωρούν ότι πρόκειται ακόμη και για θέμα ωρών και να… σπάνε χθες τα τηλέφωνα των δημοσιογράφων ζητώντας πληροφορίες για το ποιοι φεύγουν και ποιοι έρχονται.
Παραπλεύρως, η δήλωση Μητσοτάκη περί «διορθωτικών αλλαγών» προκάλεσε γενική κινητοποίηση υποψηφίων για υπουργοποίηση που, με την σειρά τους, έσπασαν τα τηλέφωνα του επιτελείου του Μαξίμου αλλά και εξωπολιτικών ισχυρών παραγόντων για να δηλώσουν παρόντες.
Εν μέσω όλων αυτών η παράλυση της κυβέρνησης ήταν προδιαγεγραμμένη, εξ ου και ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναγκάστηκε να διαρρεύσει χθες το απόγευμα ότι δεν υφίσταται θέμα ανασχηματισμού «μέσα στις επόμενες εβδομάδες». Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο πρωθυπουργός μιλώντας σε στενούς του συνεργάτες είπε ότι δεν προτίθεται να κάνει ανασχηματισμό μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Η αναδίπλωση Μητσοτάκη εξηγείται από έγκυρες «γαλάζιες» πηγές σε δύο επίπεδα: Στο πρώτο, επισημαίνουν πως πράγματι ο πρωθυπουργός έχει αποφασίσει τον ανασχηματισμό – όχι δομικού, αλλά διορθωτικού χαρακτήρα – αλλά δεν προτίθεται να τον κάνει άμεσα και, τουλάχιστον, όχι πριν από την επέτειο του ενός χρόνου διακυβέρνησης της ΝΔ στις 7 Ιουλίου. Από χθες, μάλιστα, στο εσωκομματικό παρασκήνιο της ΝΔ παίζει έντονα η ημερομηνία της 13ης Ιουλίου, ενώ το δεύτερο σενάριο είναι εκείνο που θέλει τις κυβερνητικές αλλαγές να ανακοινώνονται προς τα τέλη Αυγούστου και λίγο πριν από την άνοδο Μητσοτάκη στην ΔΕΘ.
Σε δεύτερο επίπεδο, οι ίδιες πηγές σημειώνουν πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης πριν προβεί σε οποιαδήποτε κίνηση και πριν καθορίσει την συνολική πολιτική του τακτική, θέλει να έχει στα χέρια του καθαρές ενδείξεις για το ύψος και τον χρόνο εκταμίευσης του ευρωπαϊκού οικονομικού «πακέτου» κατά της πανδημίας. Το πόσα λεφτά θα έρθουν από τις Βρυξέλλες, πότε θα έρθουν και με ποιους όρους θα έρθουν, αποτελεί πλέον κομβική παράμετρο στον κυβερνητικό σχεδιασμό – έναν σχεδιασμό από τον οποίο, παρά τις διακηρύξεις Μητσοτάκη, δεν έχει αποκλειστεί πλήρως η προοπτική των πρόωρων εκλογών το φθινόπωρο.
Εάν η εκταμίευση των κοινοτικών κονδυλίων καθυστερήσει, κι εάν τα τελικά ποσά είναι αισθητά μικρότερα από την αρχική πρόταση της Κομισιόν, τότε η ύφεση θα βαθύνει. Και, παράλληλα, η προοπτική της ανάκαμψης και της άμβλυνσης των κοινωνικών επιπτώσεων της κρίσης θα καθυστερήσει.
Σε αυτή την περίπτωση, επανέρχεται στο προσκήνιο η εισήγηση για πρόωρες εκλογές: Κάλπες το φθινόπωρο, πιθανότατα τον Σεπτέμβριο, πριν αρχίσουν να γίνονται πλήρως αισθητές οι επιπτώσεις της κρίσης, και όσο η κυβέρνηση θα μπορεί ακόμη να διατηρεί νωπές τις «δάφνες» της υγειονομικής επιτυχίας στην αντιμετώπιση της πρώτης φάσης της πανδημίας.
Εάν αυτό το σενάριο κερδίσει πόντους, θα έχει αντίκτυπο και στην μορφή του ανασχηματισμού – «με άλλη κυβέρνηση πας για να κάνεις εκλογές, και άλλο σχήμα επιλέγεις για να διαχειριστείς και να διανείμεις ευρωπαϊκό χρήμα σε βάθος τριετίας», λέει χαρακτηριστικά παλαιός γαλάζιος βουλευτής.
Τούτου δοθέντος, οι υπουργικές «διορθωτικές» αλλαγές παίρνουν παράταση για τουλάχιστον λίγες εβδομάδες. Διότι τα τελευταία μηνύματα από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο λένε πως η διαπραγμάτευση για το Ταμείο Ανάκαμψης έχει δρόμο ακόμη και ότι η τελική συμφωνία μπορεί να μην είναι τόσο γενναιόδωρη – όχι μόνον ποσοτικά, αλλά και ποιοτικά – για την Ελλάδα όσο αρχικά φαινόταν.