Αντιδράσεις για την ωμή παραβίαση του άρθρου 16 του συντάγματος με τον νόμο που πέρασαν στη ζούλα η Νίκη Κεραμέως και η ΝΔ
Μπορείς να πληρώσεις; Παίρνεις πτυχίο και βαθμό αξιοζήλευτο. Κι άσε τους πληβείους να λιώνουν πάνω από το βιβλίο για να περάσουν στις πανελλαδικές και αργότερα να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες απαιτήσεις του δημόσιου πανεπιστημίου. Ηρθε –στη ζούλα– το άρθρο 50 που εξυπηρετεί τα μεγάλα συμφέροντα, πετώντας ανερυθρίαστα σύνταγμα και δημόσια παιδεία στον κάλαθο των αχρήστων, βάζοντας τους φοιτητές των δημόσιων ελληνικών πανεπιστημίων που μόχθησαν για την εισαγωγή τους στο ίδιο «καζάνι αξιολόγησης» με τους επί χρήμασι αποφοίτους κολεγίων, πολλά από τα οποία είναι στα χέρια κολλητών της «άριστης» κυβέρνησης. «Ενας μαθητής που δίνει ένα καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό για να πάρει πτυχίο θα μπορεί να μπει στο ΑΣΕΠ για διορισμό όχι μόνο στην εκπαίδευση αλλά ακόμη και σε ένα δημόσιο νοσοκομείο την ώρα που δεν υπάρχει κανένας ελεγκτικός μηχανισμός από την πλευρά του υπουργείου ούτε για το αν ο μαθητής παρακολούθησε τα μαθήματά του ούτε για τους τίτλους σπουδών των καθηγητών που τον δίδαξαν ούτε καν για τις εργασιακές σχέσεις που έχουν οι καθηγητές με το κολέγιο».
Ο Γιώργος Χριστόπουλος, γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (ΟΙΕΛΕ), μιλώντας στο Documento καταδεικνύει επακριβώς με μια φράση τις ακριβές συνέπειες των ακριβών πτυχίων… Τα πανεπιστήμια βράζουν λόγω της ξεκάθαρης ανισότητας που απέκτησε πλέον επίσημο μανδύα και ονομάζεται «άρθρο 50» με τις ψήφους μόνο των κυβερνητικών βουλευτών, ενώ η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, αγνοώντας πρυτάνεις, καθηγητές –ακόμη και από τη συνήθως συντηρητική Φιλοσοφική Αθήνας που μόνο αριστεροί δεν είναι–, φοιτητές, την πλειονότητα της ελληνικής κοινωνίας, μεταφράζει την παράδοση του αγαθού της δημόσιας παιδείας στην ελίτ των κολεγίων ως «απόλυτη μεταρρυθμιστική τομή που θα αποτελέσει τη μεταρρυθμιστική βόμβα στα θεμέλια του κρατισμού». Κινούμενη άλλωστε στα μονοπάτια παράδοσης της παιδείας στα συνήθως φανταχτερά σουπερμάρκετ των ιδιωτικών κολεγίων με το αμφιλεγόμενο εμπόρευμα, η υπουργός είχε αναφέρει ήδη από το 2018 ότι «η αναθεώρηση του άρθρου 16 (σ.σ.: συνταγματική προστασία της δημόσιας παιδείας) στον βαθμό που θα επιτρέψει την ίδρυση μη κρατικών και ιδιωτικών πανεπιστημίων θα αποτελέσει την απόλυτη μεταρρυθμιστική τομή». Τελικά το άρθρο 16, που γίνεται κουρελόχαρτο για να εξυπηρετηθούν οι συγγενείς πολιτικά και όχι μόνο κολεγιάρχες, παρέμεινε ακλόνητο σε ψηφοφορία για τη συνταγματική αναθεώρηση στη Βουλή τον Φεβρουάριο του 2018, μόνο με τη στήριξη των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ και με όλα τα άλλα κόμματα να το κρίνουν αναθεωρητέο. Σήμερα είναι σαν να μην υπάρχει, καθώς παρακάμφθηκε με ένα άρθρο 50…
Η Κεραμέως αγνόησε τα πάντα
Το άρθρο, που δεν εκτέθηκε στη δημόσια διαβούλευση αλλά προστέθηκε στη Βουλή, ψηφίστηκε εντέλει παρόλο που ο αρμόδιος οργανισμός για την αναγνώριση τίτλων σπουδών της αλλοδαπής (ΔΟΑΤΑΠ) με επιστολή του παρείχε όλα τα επιχειρήματα προς το υπουργείο Παιδείας για να αντικρούσει τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την ισοδυναμία των τίτλων σπουδών ιδιωτικών κολεγίων με αυτούς των δημόσιων πανεπιστημίων μας. Το υπουργείο αγνόησε τον ΔΟΑΤΑΠ και πλέον άνθρωποι της εκπαίδευσης αλλά και φοιτητές καταγγέλλουν την ξεκάθαρη παραβίαση του άρθρου 16 προς ικανοποίηση ιδιωτικών συμφερόντων επιχειρηματιών. Οπως σημείωσε η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, η επιστολή του ΔΟΑΤΑΠ «αποδεικνύει ότι η κ. Κεραμέως είχε όλα τα νομικά επιχειρήματα για να αντικρούσει την προειδοποιητική επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».
ΟΙΕΛΕ: «Θέμα εθνικής νομοθεσίας»
Το δεύτερο και ισχυρότερο όπλο που είχε στη φαρέτρα της η υπουργός Παιδείας και το αγνόησε επιδεικτικά είναι το εθνικό πλαίσιο προσόντων το οποίο έχει εγκριθεί από την ΕΕ το 2016 και δεν περιλάμβανε τα πτυχία κολεγίων. Οπως εξηγεί στο Documento ο Γ. Χριστόπουλος, «το 2014 κληθήκαμε να αντιστοιχίσουμε ως χώρα τα ακαδημαϊκά προσόντα, τα ελληνικά με τα ευρωπαϊκά. Το εθνικό πλαίσιο προσόντων παρουσιάστηκε και εγκρίθηκε από την ΕΕ τον Νοέμβριο του 2016, χωρίς να περιλαμβάνονται τα πτυχία των κολεγίων. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ δεν θεωρεί απαιτούμενο από τη χώρα την ακαδημαϊκή ισοτιμία των τίτλων τους. Επίσης η ΕΕ γνωρίζει ότι για να μην τα εντάξει η Ελλάδα στο εθνικό πλαίσιο προσόντων, δεν υπάρχει έλεγχος στα κολέγια. Η οδηγία της Κομισιόν μιλά αποκλειστικά για την επαγγελματική ισοδυναμία την οποία έχουν αποδεχτεί όλα τα υπουργεία Παιδείας από το 2005. Κανείς όμως δεν σου λέει τι θα κάνεις με την ακαδημαϊκή ισοδυναμία. Είναι θέμα εθνικής νομοθεσίας, γιατί μόνο η ίδια η χώρα γνωρίζει εάν υπάρχουν διαδικασίες διαφανείς που να πιστοποιούν αυτούς τους τίτλους σπουδών ακαδημαϊκά. Στα κολέγια αυτό δεν υφίσταται».
Η εξίσωση της ανισότητας
Τι σημαίνει στην πράξη η εφαρμογή του άρθρου 50; Ο αντιπρόεδρος της ομοσπονδίας εκπαιδευτικών στα δημόσια σχολεία (ΟΛΜΕ) Θοδωρής Μαλαγάρης μιλώντας στο Documento εξηγεί ότι σημαίνει «στην ουσία εξίσωση των δημόσιων ελληνικών πανεπιστημίων και των τίτλων σπουδών που παρέχουν με τα ιδιωτικά κολέγια, τα οποία χωρίς καμία ακαδημαϊκή ισοτιμία και καμία αναγνώριση συνάφειας εξισώνονται πλήρως σε ό,τι αφορά τα επαγγελματικά δικαιώματα. Δηλαδή ο ΔΟΑΤΑΠ προέβλεπε την αναγνώριση ακαδημαϊκής ισοτιμίας των ξένων ΑΕΙ και ταυτόχρονα την εξακρίβωση της συνάφειας τίτλου σπουδών με τα ελληνικά πανεπιστήμια, με τις σπουδές που παρέχουν δηλαδή τα ελληνικά πανεπιστήμια (είχαμε δηλαδή διπλή εξέταση)». Χαρακτηριστικά, για τις διαδικασίες που ακολουθούσε ο ΔΟΑΤΑΠ και τα στεγανά που όρθωνε με στόχο την ποιότητα της εκπαίδευσης, ο αντιπρόεδρος της ΟΛΜΕ αναφέρει: «Αν κάποιος έχει πτυχίο στη μεθοδολογία – επιστημολογία λατινικών γραμμάτων, ο ΔΟΑΤΑΠ δεν θα εξίσωνε το συγκεκριμένο πτυχίο με τη Φιλοσοφική Αθηνών καθώς θα ήταν πολύ εξειδικευμένος τίτλος σπουδών και δεν θα έδινε το δικαίωμα στον πτυχιούχο να διοριστεί ως φιλόλογος στη δημόσια ελληνική εκπαίδευση». Με λίγα λόγια, άνοιξε ο δρόμος για εκπαιδευτικούς με αμφισβητούμενες σπουδές. «Η ΟΛΜΕ δεν μιλάει μόνο για τις εργασιακές επιπτώσεις αυτού του μέτρου αλλά και για την ποιότητα της εκπαίδευσης, η οποία μπορεί να πέσει αν αρχίσουν να διορίζονται απόφοιτοι κολεγίων με χαμηλά προσόντα και αμφισβητούμενες σπουδές» επισημαίνει ο κ. Μαλαγάρης.
Πτυχία κολεγίου με το κιλό!
Για ανισότητα κάνει λόγο μιλώντας στο Documento ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Τριαντάφυλλος Αλμπάνης: «Η διάταξη των κολεγίων είναι αντισυνταγματική και έχει εκφραστεί ομόφωνα η σύγκλητος του πανεπιστημίου. Διαφωνούμε για τους εξής λόγους: ενώ για τα δημόσια πανεπιστήμια επιβάλλεται ένα σύστημα αξιολόγησης τμημάτων, πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών και οι καθηγητές υφίστανται διαδικασίες εξονυχιστικές για την εξέλιξή τους στις βαθμίδες, δεν υφίσταται κάτι ανάλογο για τα κολέγια. Επιπλέον τα κολέγια λειτουργούν ως παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων με καθηγητές και προγράμματα σπουδών χωρίς αξιολόγηση, χωρίς πιστοποίηση και δίνουν πτυχία. Αυτά τα δύο πράγματα δεν μπορεί να έχουν τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα, πόσο μάλλον για διορισμούς στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση». Από την πλευρά της η σύγκλητος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αναφέρεται στην ανάγκη να μπουν ασφαλιστικές δικλίδες από την πλευρά της πολιτείας ώστε να διασφαλίζονται αφενός η ακαδημαϊκή ισοτιμία και αντιστοιχία, αφετέρου τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων των ΑΕΙ.
Χαιρετίζουν και ζητούν πρόσληψη…
Τα όργανα άρχισαν ήδη… Με πανηγυρική ανακοίνωση που εξέδωσε την Παρασκευή, ο σύλλογος αποφοίτων των κολεγίων χαιρετίζει την ψήφιση του άρθρου 50 που εξισώνει τα πτυχία τους με εκείνα των ΑΕΙ, ζητώντας παράλληλα να ανοίξουν για τα μέλη του και οι τρέχουσες προκηρύξεις του υπουργείου Παιδείας (1ΓΕ/2019 και 2ΓΕ/2019) για προσλήψεις εκπαιδευτικών.
«Το 2014 κληθήκαμε να αντιστοιχίσουμε ως χώρα τα ακαδημαϊκά προσόντα, τα ελληνικά με τα ευρωπαϊκά. Το εθνικό πλαίσιο προσόντων εγκρίθηκε από την ΕΕ τον Νοέμβριο του 2016, χωρίς να περιλαμβάνονται τα πτυχία των κολεγίων. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ δεν θεωρεί απαιτούμενο από τη χώρα την ακαδημαϊκή ισοτιμία των τίτλων τους»
Θοδωρής Μαλαγάρης Αντιπρόεδρος της ΟΛΜΕ
«Η ΟΛΜΕ μιλάει και για την ποιότητα της εκπαίδευσης, η οποία μπορεί να πέσει αν αρχίσουν να διορίζονται απόφοιτοι κολεγίων με χαμηλά προσόντα και αμφισβητούμενες σπουδές».
Τριαντάφυλλος Αλμπάνης Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
«Ενώ για τα δημόσια πανεπιστήμια επιβάλλεται ένα σύστημα αξιολόγησης τμημάτων, πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών και οι καθηγητές υφίστανται διαδικασίες εξονυχιστικές για την εξέλιξή τους στις βαθμίδες, δεν υφίσταται κάτι ανάλογο για τα κολέγια»
«Ενισχύουν τις ανισότητες και την αδικία»
Για αδικία και ανισότητα κάνουν λόγο φοιτητές με τους οποίους μίλησε το Documento. Παιδιά οικογενειών που έκαναν αγώνα για να μπουν σε σχολή του δημόσιου πανεπιστημίου και συνεχίζουν να αγωνίζονται για να πάρουν το πτυχίο τους εξισώνονται με φοιτητές που θα πάρουν πτυχίο από ιδιωτικό κολέγιο και, σε κάποιες περιπτώσεις, με πολύ καλύτερους «αγορασμένους» βαθμούς. «Εξισώνοντας τα δημόσια πτυχία με αυτά των ιδιωτικών κολεγίων ενισχύουμε τις ανισότητες. Τα ιδιωτικά κολέγια γίνονται εύκολος δρόμος και όσοι έχουν διαβάσει για τις πανελλήνιες φαίνεται να αδικούνται» σημειώνει ο Νίκος Παπαρούνας, φοιτητής στο τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας των Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας (ΕΚΠΑ), και εξηγεί: «Ο ρόλος του δημόσιου πανεπιστημίου, που ήδη υποφέρει από την υποχρηματοδότηση, φαίνεται να υποβαθμίζεται. Πλέον τα τμήματα καλούνται να ανταγωνίζονται μεταξύ τους για τις λιγοστές χρηματοδοτήσεις σε ένα καπιταλιστικό πλαίσιο ανταγωνισμού που δεν φαίνεται να προάγει τη γνώση. Ανοίγει ο δρόμος σιγά σιγά ώστε να ιδιωτικοποιηθούν και τα δημόσια πανεπιστήμια.
Τα ιδιωτικά δεν έχουν τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να έχουν ισότιμο πτυχίο με τα ΑΕΙ, τα προγράμματα σπουδών τους είναι ελλιπή, βραχύχρονα και το καθεστώς στο οποίο λειτουργούν τα καθιστά περισσότερο επιχειρήσεις παρά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Και πώς μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στο ερευνητικό έργο μιας επιχείρησης η οποία μπορεί να εξυπηρετεί συμφέροντα ιδιοκτητών και επενδυτών;». «Προφανώς είναι πάρα πολύ αρνητική ρύθμιση για τον μέσο φοιτητή ο οποίος περνάει σε μια σχολή μετά τις πανελλήνιες γιατί μειώνονται οι δυνατότητές του για επαγγελματική αποκατάσταση και τον βάζει σε έναν ανταγωνισμό με ξεκάθαρα άνισους όρους. Γιατί αν κάποιος δεν έχει δώσει εξετάσεις για να μπει σε μια σχολή και μπορεί να πάρει το πτυχίο μέσω χρημάτων, τότε δεν υπάρχει ισότητα» τονίζει ο Ρ.Φ., φοιτητής στο ΕΚΠΑ.
«Σίγουρα η κουβέντα δεν μπορεί να βασιστεί σε αντικρουόμενα συμφέροντα φοιτητών σε δημόσιο και ιδιωτικό πανεπιστήμιο, δεν είναι αυτοί κακοί κι εμείς καλοί. Αλλά η εξίσωση αυτή αντικειμενικά υποβαθμίζει τον χαρακτήρα των σπουδών μας, προκαλεί και προβλήματα μετέπειτα στην αγορά εργασίας. Γιατί πολύ εύκολα παραβλέπουν τη σκληρή αξιολόγηση που χρειάζεται να υπάρχει όταν πρόκειται για ιδιωτικά» επισημαίνει η Στ. Γ., τριτοετής στο τμήμα Βιολογίας Αθήνας. Η ίδια προσθέτει: «Και σίγουρα όταν υπεισέρχεται ο παράγοντας της οικονομικής δυνατότητας στο παιχνίδι, αυτοί που πλήττονται παραπάνω είναι και πάλι οι φοιτητές φτωχών οικογενειών, αυτοί που δουλεύουν για να τα βγάλουν πέρα παράλληλα με τις σπουδές τους. Υπάρχει μια γενικότερη υποτίμηση των συλλογικών διαδικασιών μας ως φοιτητών και σίγουρα εσκεμμένη σε μεγάλο βαθμό. Αλλά η γνώμη μας είναι ξεκάθαρη και την έχουμε εκφράσει πολλαπλά και συνεχόμενα – άλλο που μας λένε τρομοκράτες και δεν ακούνε τι λέμε. Και άμα περνάνε νόμους για την κατάργηση του ασύλου μες στο καλοκαίρι (η πιο κραυγαλέα και ξεδιάντροπη προσπάθεια να αποπροσανατολίσουν τον κόσμο απ’ τα πραγματικά προβλήματα στην παιδεία) και εξισώσεις πτυχίων μες στην εξεταστική, όσο κι αν φωνάξουμε τη γνώμη μας, όσοι κι αν είμαστε στους δρόμους –που ήμασταν πολλοί– πάντα θα γίνεται αυτό που συμφέρει κάποιους και όχι το καλό των φοιτητών».