Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε ότι το προσφυγικό είναι «ζήτημα εθνικής σημασίας», δήλωσε ότι αποτελεί προτεραιότητα και εντολή του πρωθυπουργού η αποσυμφόρηση των νησιών και η «δίκαιη κατανομή» των προσφύγων σε όλη την χώρα, και επικαλέστηκε την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη των ελλήνων. «Πρέπει», είπε, «να στηρίξουμε τα νησιά. Όλοι οι Έλληνες θα το πράξουν γιατί αντιλαμβάνονται την έννοια της αλληλεγγύης».
Λογική, έως και αυτονόητη, τοποθέτηση. Όταν μέσα στο τελευταίο εξάμηνο καταγράφεται αύξηση ροών 218%, όταν από τον Μάιο έχουν μπει στη χώρα 30.000 άνθρωποι από τα νησιά κι άλλοι 10.000 από τον Εβρο, κι όταν η Ευρώπη παίζει – με το αζημίωτο – γεωπολιτικό πόκερ με τον Ερντογάν παρκάροντας στρατιές ανθρώπινων ψυχών στα ελληνικά νησιά, το μόνο ρεαλιστικό σχέδιο έχει δύο άξονες: εντός συνόρων την μετεγκατάσταση των προσφύγων στην ενδοχώρα και, εκτός συνόρων, την διπλωματική μάχη για να αναθεωρηθεί η ευρωτουρκική συμφωνία του 2016 και για να αναλάβει η Ευρώπη το, ιστορικό, μερίδιο της αλληλεγγύης που της αναλογεί.
Εξ ου προφανώς και το κυβερνητικό σχέδιο για την μετεγκατάσταση 10.000 προσφύγων από τα νησιά στην ενδοχώρα μέσα στο δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου, εξ ου και τα αλλεπάλληλα μηνύματα του πρωθυπουργού περί «διεθνούς στοιχήματος» και προβλήματος που απαιτεί «διεθνή συνεργασία» για να αντιμετωπιστεί. Πόσο μάλλον όταν, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, τα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας έχουν – βάσιμους – λόγους να φοβούνται ότι ο Ερντογάν εργαλειοποιεί το προσφυγικό όχι μόνον για να εκβιάσει την Ευρώπη αλλά και για να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα στο Αιγαίο: να «επιχειρήσει διασώσεις εντός ελληνικών χωρικών υδάτων με το επιχείρημα ότι η ελληνική πλευρά αδυνατεί να το κάνει», όπως λένε πηγές που γνωρίζουν πολύ καλά το διπλωματικό και γεωπολιτικό παρασκήνιο.
Μόνον που το, όποιο, ελληνικό σχέδιο μοιάζει καταδικασμένο να αποτύχει για δύο λόγους: Διότι η κυβέρνηση επιμένει να λέει μισές αλήθειες στο εσωτερικό και διότι είναι ηχηρά απούσα από το διπλωματικό παιχνίδι εκτός συνόρων. Και διότι ακόμη και τώρα, που η ΝΔ «ανακάλυψε» – με βαρύ τίμημα – ότι ούτε ο Τσίπρας, ούτε η ίδια μπορούν να στήσουν φράχτες στο Αιγαίο, κάποιοι εξακολουθούν είτε να ανέχονται, είτε να πριμοδοτούν τον διχαστικό «ακτιβισμό» όσων χτίζουν πολιτικές καριέρες πάνω στα φοβικά αντανακλαστικά της κοινωνίας, στον ρατσισμό και τα ακροδεξιά αφηγήματα της φυλετικής καθαρότητας.
Κοινώς, η κυβέρνηση βρίσκει μπροστά της και απέναντι στο σχέδιο μετεγκατάστασης τους δικούς της δημάρχους, τοπικούς πολιτευτές, μακεδονομάχους και επαγγελματίες πατριδοκάπηλους που έθρεψε η προεκλογική ρητορική του φοβου. Κι ακόμη και τώρα, δεν τολμά να βγει καθαρά απέναντί τους. Ο ίδιος ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας είπε χθες ότι «οι έλληνες γνωρίζουν τι θα πει προσφυγιά και ξεριζωμός και αγκαλιάζουν τους πρόσφυγες», για να προσθέτει όμως ταυτόχρονα ότι οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών είναι «κατανοητές» και «σε ένα βαθμό δικαιολογημένες». Δεν διευκρίνισε εάν σ’ αυτές τις «κατανοητές» αντιδράσεις εντάσσει και εκείνους που επιτέθηκαν στο λεωφορείο με τους ηλικιωμένους στην Νάουσα, τους ξεσηκωμένους των Βρασνών, τους … «προληπτικά επαναστατημένους» της Καλαμαριάς, τις ακρότητες στις Σέρρες, τα Γιαννιτσά, τη Σκύδρα, τα Γρεβενά, την Πιερία.
Αγνωστο παραμένει επίσης εάν είναι κατανοητή για την κυβέρνηση η δήλωση του βουλευτή της ΝΔ Θεόδωρου Ρουσόπουλου σύμφωνα με τον οποίον ήταν «άδικη η επίθεση που δέχτηκε η πρόεδρος της νομαρχιακής επιτροπής της ΝΔ Πεντέλης». Οπως άγνωστη παραμένει και η θέση της κυβέρνησης απέναντι στο… ιστορικού περιεχομένου μανιφέστο Αθανασίου – του αντιπροέδρου της Βουλής ο οποίος, επικαλούμενος στοιχεία… μαιευτικών κλινικών, μέτρησε, εκτίμησε επιστημονικά και πληροφόρησε το πανελλήνιο πως η Λέσβος κινδυνεύει με αλλοίωση του πληθυσμού της σε βάθος 20 ετών, διπλασιασμό του μουσουλμανικού πληθυσμού και, κατ΄επέκταση, με διεκδικήσεις αναγνώρισης μειονότητας από την πλευρά της Τουρκίας.
Παρεμπιπτόντως δε, την ώρα που οι κύριοι Ρουσόπουλος και Αθανασίου έκλειναν το μάτι στις «τοπικές κοινωνίες», πηγές του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη αναφερόμενες στις αντιδράσεις στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων έκαναν λόγο για «περιορισμένες και υποκινούμενες κινητοποιήσεις σε συγκεκριμένες περιοχές». Οπερ, το καθαρό και πολιτικό ερώτημα είναι εάν η κυβέρνηση μπαίνει στην πιο δύσκολη φάση του προσφυγικού με «δόγμα Χρυσοχοίδη» ή με «δόγμα Αθανασίου»…