Ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, παρουσίασε την έκθεση σχετικά με την πορεία της ελληνικής οικονομίας στην οποία καταγράφονται οι σημαντικές επιτυχίες για το 2018 με την έξοδο από τα μνημόνια.
Ωστόσο στο μήνυμά του κάνει και κάποιες επισημάνσεις, που αναμένεται να καθορίσουν και την πολιτική αντιπαράθεση. Η πρώτη είναι πως ο επικεφαλής του ESM, εκφράζοντας εκ νέου ανησυχία για ενδεχόμενο μη επίτευξης στόχων λόγω των ελαφρύνσεων, επισημαίνει πως η Ελλάδα θα πρέπει να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, τηρώντας τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει πως το πρόγραμμά του είναι κοστολογημένο βάσει αυτών των κανόνων και δεν πρόκειται να υπάρξει εκτροχιασμός. Υπενθυμίζουν δε πως και στο παρελθόν οι «ανησυχίες» συγκεκριμένων κύκλων διαψεύστηκαν, ενώ και στην έκθεση του ESM αναφέρεται πως το 2018 η χώρα κατάφερε να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα 4,3% του ΑΠΕ, ξεπερνώντας τον στόχο και με την ακύρωση της μείωσης των συντάξεων. Το υπερπλεόνασμα που επιτεύχθηκε χορηγήθηκε από την κυβέρνηση σε μια σειρά ελαφρύνσεων στο πλαίσιο των θετικών μέτρων για τη νέα οικονομική πολιτική της κυβέρνησης στη μεταμνημονιακή εποχή.
Από την άλλη, η διατήρηση του 3,5% προκαλεί σοβαρά ερωτήματα αναφορικά με τις εξαγγελίες και την «ατζέντα» της ΝΔ. Κι αυτό γιατί ο Κυριάκος Μητσοτάκης, απαντώντας στο που θα βρει το 1,5 δισ. ευρώ για τη μείωση της φορολογίας χωρίς απολύσεις στο Δημόσιο και περικοπές επιδομάτων, υποστηρίζει πως μπορεί να πετύχει την αναθεώρηση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα.
Επιπλέον, ο Κλάους Ρέγκλινγκ επανέρχεται στο ζήτημα της κατάργησης του αφορολογήτου, το οποίο ψήφισε η κυβέρνηση ενώ σχετική τροπολογία είχε καταθέσει και η ΝΔ. Παρότι το πρόγραμμά της ΝΔ είχε καταρτιστεί με τη μείωση του αφορολογήτου, προχώρησε σε αυτήν την κίνηση όταν αντιλήφθηκε πως τα μηνύματα από την Κομισιόν ήταν προς αυτή την κατεύθυνση και με δεδομένη την εξαγγελία του Αλέξη Τσίπρα πως όσο είναι κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ το αφορολόγητο δεν πρόκειται να μειωθεί, όπως συνέβη και με τις συντάξεις. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του αντιπροέδρου Βάλντις Ντομπρόφσκις στα μέσα Απριλίου: «Η γενική μας άποψη για τα μέτρα αυτά ήταν ότι εάν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος πέρα από την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων, τότε είμαστε ανοικτοί να συζητήσουμε πώς θα χρησιμοποιηθεί ο χώρος αυτός. Όπως θυμάστε, το ίδιο συνέβη και με τις περικοπές των συντάξεων. Η Κομισιόν είναι ανοικτή, και εάν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος και το αφορολόγητο εισόδημα αποτελεί προτεραιότητα για την ελληνική κυβέρνηση, τότε θα το υποστηρίξουμε». Ανάλογες δηλώσεις είχαν γίνει και από άλλα υψηλόβαθμα στελέχη, όπως ο Πιερ Μοσκοβισί, ενώ και οι διαρροές ήταν προς την ίδια κατεύθυνση.
Ωστόσο μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και την επικράτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, οι ακραίοι των Βρυξελλών αναθάρρησαν και ζητήματα που είχαν βγει από το τραπέζι με την απόρριψη τους από την κυβέρνηση και το τέλος των μνημονίων επανήλθαν μέσα σε λίγες ημέρες με το ενδεχόμενο της κυβερνητικής αλλαγής. Ο Αλέξης Τσίπρας είχε επισημάνει το ζήτημα πρις τις ευρωεκλογές αλλά και μετά το αποτέλεσμα αυτών: «Βγήκαμε από τα μημόνια, όμως ο κίνδυνος επιστροφής στις πολιτικές των μνημονίων δεν έχει εκλείψει», είχε υπογραμμίσει δείχνοντας τους ακραίους της Κομισίον που καιροφυλαχτούν και το πρόγραμμα της ΝΔ. Στην έκθεση του ESM, αφού γίνεται αναφορά στα όσα πέτυχε η ελληνική κυβέρνηση μέχρι σήμερα, αναφέρεται πως «οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και η μείωση των φορολογικών συντελεστών σε συνδυασμό με τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης (μείωση του αφορολογήτου), θα πρέπει να διασφαλιστούν και δεν πρέπει να αναστραφούν».
Πριν από δύο ημέρες ο Άδωνις Γεωργιάδης σχετικά με τη μείωση του αφορολογήτου ανέφερε πως «η ΝΔ δεν δεσμεύεται για την εφαρμογή του, αλλά θέλει μια δικαιότερη φορολογία. Ωστόσο δεν πάμε να κάνουμε πόλεμο με τους θεσμούς και τους ξένους. Είμαστε πολιτισμένοι και λογικοί άνθρωποι». Επιπλέον, ο ESM πέρα από τις «μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας», στρώνοντας «χαλί» στη ΝΔ, αναφέρεται και στην «ανάγκη ιδιωτικοποιήσεων και της βελτιωμένης διαχείρισης της κρατικής περιουσίας», που όπως αναφέρει «είναι κρίσιμες για την προσέλκυση εγχώριων κι ξένων επενδύσεων, καθώς και για την ενίσχυση της ανάπτυξης μακροπρόθεσμα». Πρόκειται για μια ακόμη θέση που ταυτίζεται με αυτήν που έχει εκφράσει η ΝΔ.