Αν κοιτάξει κανείς γύρω του θα παρατηρήσει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι σπάνια βρίσκονται αντιμέτωποι στη διάρκεια της ζωής τους με κάποιου είδους οβιδιακή αλλαγή. Οι πρώιμες και ίσως όχι και τόσο προσεκτικά μελετημένες επιλογές τους είναι που τους οδηγούν σε μία στασιμότητα, με τις εναλλαγές να εκλείπουν όσο περνούν τα χρόνια και την καθημερινότητα να θυμίζει καρδιογράφημα νεκρού.
Η Σοφία Ζαχαράκη δεν ανήκει στη συνήθη αυτή κατηγορία. Βίωσε μία τέτοια ριζική αλλαγή πλεύσης, με αποτέλεσμα η ζωή της να χωρίζεται σε δύο περιόδους. Το σημείο-καμπής ήταν ο Αύγουστος του 2016, τότε που εισήλθε στην κεντρική πολιτική σκηνή ως αναπληρώτρια εκπρόσωπος της ΝΔ. Μέχρι τότε είχε τσαλαβουτήσει στα απόνερα της πολιτικής, για να βρεθεί λίγο αργότερα, χωρίς σωσίβιο, στον ωκεανό της πολιτικά πολωμένης δημόσιας σκηνής.
Με μία πρώτη ματιά η Σοφία Ζαχαράκη δεν φαίνεται να μοιράζεται πολλά με τον Αλέξη Τσίπρα, πέρα από το γεγονός πως ανήκουν, πάνω κάτω, στην ίδια γενιά. Βρίσκονται σε αντίπαλα πολιτικά στρατόπεδα και με δυσκολία θα έβρισκαν κοινά σημεία επαφής. Και, όμως, η Σοφία και ο Αλέξης περπάτησαν στα ίδια στενά, γαλουχήθηκαν στην ίδια γειτονιά και αγάπησαν με πάθος την ίδια ομάδα: τον Παναθηναϊκό.
Μεγαλωμένοι και οι δύο στους Αμπελόκηπους, φοίτησαν σε αντικριστά σχολεία. Ο σημερινός πρωθυπουργός πήγε στο ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Αμπελοκήπων. Εκεί ήταν λυκειάρχης ο θεολόγος πατέρας της Σοφίας, ο οποίος δεν αποκλείεται να είχε γνωρίσει από την «καλή και την ανάποδη» τον ανήσυχο και δηλωμένο άθεο μαθητή. Η Σοφία ήταν μαθήτρια του 3ου Γενικού Λυκείου. Αυτό το σχολείο επέλεγαν τα παιδιά που είχαν μία τάση στα θεωρητικά μαθήματα, όπως και εκείνη.
Ήταν και οι δύο δημοφιλείς στις παρέες τους και πρόωρα αφυπνισμένοι πολιτικά, αν και σε διαφορετικούς ιδεολογικούς χώρους ο καθένας. Τέλος, οι καταλήψεις και οι μαθητικές κινητοποιήσεις της εποχής αποτέλεσαν την αφορμή που τους έσπρωξε στην ενεργό πολιτική δράση. Ο μεν Τσίπρας πρωτοστάτησε στο κλείσιμο των σχολείων, η δε Σοφία αντιτάχθηκε στην πρακτική των καταλήψεων, την οποία χαρακτήρισε «κάτι που επιβάλλονταν από λίγους με αυταρχικό τρόπο που περιόριζαν την ελευθερία των πολλών».
Ακονίζοντας την τέχνη της διπλωματίας
Κάπως έτσι πέρασε η εφηβεία της. Πλαισιωνόταν από μία τετραμελή παρέα κοριτσιών. που είναι δίπλα της έως σήμερα, και μέσα στον μικρόκοσμό της ακόνισε την όποια πρώιμη πολιτικότητά της. Δεν συμμετείχε ποτέ στους κοριτσοκαυγάδες και επιχειρούσε πάντα να κατευνάσει με επιχειρήματα τα πνεύματα. Ξενυχτούσε με φίλους, διατηρούσε ψηλά τους βαθμούς της -κόρη εκπαιδευτικών φευ- και είχε κατακτήσεις στο άλλο φύλο.
Δεν την ενδιέφερε τότε ιδιαίτερα η μόδα και δεν πολυφρόντιζε την εμφάνισή της. Τα καλοκαίρια της τα πέρναγε με την αδελφή της Μαρία -τον πιο στενό ίσως άνθρωπο στη ζωή της μέχρι και σήμερα- στο Καρπενήσι. Σεργιάνιζε στην πλατεία, με σημείο συνάντησης τον Πλάτανο, ενώ πέρναγε ατελείωτες ώρες στο καφενείο του παππού της στο Νέο Αργύρι. Στο πρώτο έτος του πανεπιστημίου εντάχθηκε στη Νεολαία της ΝΔ. Συμμετέχει σε εκδηλώσεις, μοιράζει φυλλάδια και συγχρόνως προετοιμάζεται για ένα λίγο πολύ προδιαγεγραμμένο μέλλον: αυτό της εκπαιδευτικού, όπως ακριβώς και ο πατέρας της.
Πράγματι, μετά τις σπουδές της στην αγγλική φιλολογία αρχίζει να παραδίδει ιδιαίτερα μαθήματα και αργά, αλλά σταθερά χτίζει το όνομα της δασκάλας που έχει καλό ποσοστό επιτυχίας στα διπλώματα. Αργότερα, εργάζεται σε ιδιωτικά και δημόσια σχολεία, με σημαντικότερη ίσως στάση της το Αρσάκειο και το 1ο Δημοτικό Νέας Ιωνίας. Συνολικά περνάει έντεκα χρόνια στα σχολικά έδρανα, από όλες τις βαθμίδες.
Με μέντορα τον Χατζηδάκη
Οι μεταπτυχιακές της σπουδές στη διοίκηση ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών οργανισμών και κυρίως οι γνωριμίες από το κόμμα, στο οποίο έχει ενταχθεί από τα μικράτα της, την οδηγούν σε θέσεις-κλειδιά σε διάφορα υπουργεία. Μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης να της έδωσε τη μεγάλη ευκαιρία να κάνει το άλμα προς τα πάνω, αλλά ο άνθρωπος που καθόρισε την πορεία της Ζαχαράκη είναι ο Κωστής Χατζηδάκης.
Από την επικράτηση του Κώστα Καραμανλή το 1997 κάποιοι την θυμούνται να στέκεται στο πλευρό του τότε ευρωβουλευτή και νυν αντιπροέδρου της ΝΔ. Τότε που αυτή ήταν ακόμα τελειόφοιτος της Αγγλικής Φιλολογίας. Ο Χατζηδάκης ήταν ο πρώτος που πίστεψε στις δυνατότητές της. Πληροφορίες λένε πως αυτός μεσολάβησε αργότερα για την πρόσληψή της στο Αρσάκειο. Αλήθεια ή ψέματα, κανείς δεν γνωρίζει, αν και το βιογραφικό της μέχρι τότε δικαιολογούσε τον διορισμό της.
Χρόνια αργότερα πάντως αποσπάται από την οργανική της θέση στο σχολείο, στο πλευρό του υπουργού τότε Ανάπτυξης και περνάει δύο κομβικά για την συνέχειά της χρόνια. Εκεί αναλαμβάνει θέματα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων και κυρίως είναι συνοδός του στα ταξίδια του από Κίνα μέχρι Βρυξέλλες. Σύμφωνα με τότε συνεργάτες της, δεν ήταν ιδιαίτερα παρορμητική, δούλευε σκληρά και παράλληλα έκανε χρήσιμες για το μέλλον φιλίες, με μία προτίμηση στις γυναίκες.
Συνεχίζει την πορεία της στη Δημόσια Διοίκηση στο γραφείο του Βασίλη Κοντοζαμάνη, γενικού γραμματέα Υγείας επί υπουργίας Μάκη Βορίδη. Ο τελευταίος της σταθμός ήταν στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, στο υπουργείο Παιδείας, στο γραφείο του γενικού γραμματέα Δια Βίου Μάθησης Παυσανία Παπαγεωργίου επί υπουργίας Νίκου Φίλη. Συγκεκριμένα, στις 16 Νοεμβρίου 2015 δημοσιοποιήθηκε έγγραφο υπογεγραμμένο από τον τότε υπουργό Παιδείας, όπου βάσει αυτού, η Σοφία Ζαχαράκη αποσπάσθηκε από το Περιφερειακό Υπηρεσιακό Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΠΥΣΠΕ Β’ Αθήνας) σε «διαβαθμισμένη θέση στο γραφείο του Γενικού Γραμματέα Διά Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς, του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων και χωρίς χρονικό περιορισμό». Δεν μακροημέρευσε εκεί, καθώς τρεις μήνες πριν αποχωρήσει ο Νίκος Φίλης από το υπουργείο, η Ζαχαράκη ορίστηκε αναπληρώτρια εκπρόσωπος της ΝΔ.
Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που αιφνιδιάστηκαν με την ευκαιρία που της δόθηκε. Η ίδια βέβαια την άρπαξε, παρότι ακόμα και στους οικείους της δεν έδινε την εντύπωση ανθρώπου προορισμένου για την πρώτη γραμμή. Από αυτούς που προσπαθούν ντε και καλά να βρίσκονται μπροστά από τα φώτα. Η Σοφία ήταν μαθημένη να εργάζεται χρόνια στο παρασκήνιο.
Κέρδισε τη διαδοχή
Πολλοί, εντός της ΝΔ είχαν αμφισβητήσει την επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη να την αναβαθμίσει σε αναπληρώτρια εκπρόσωπο. Κάποιοι άλλοι θεωρούσαν πως ο έτερος αναπληρωτής και νεότερος σε ηλικία Κυρανάκης θα την επισκίαζε και τελικά θα την εκτόπιζε. Τα γεγονότα απέδειξαν το αντίθετο. Είναι η Ζαχαράκη που διαδέχθηκε τη Σπυράκη στον ρόλο του εκπροσώπου της ΝΔ. Ίσως γιατί από την αρχή προσέγγισε τον ρόλο της με ψυχολογία καλής μαθήτριας.
Η μεγαλύτερή της πρόκληση είναι η αδυσώπητη σχέση της με την κάμερα. Η Σοφία δεν δίσταζε μετά από εμφανίσεις της να παίρνει φίλους και συνεργάτες για να τους ρωτήσει: «Πώς σου φάνηκα; Τί πρέπει να διορθώσω» Ο χρόνος περνούσε και έψαχνε να βρει το βηματισμό της, να ενδυναμώσει το λόγο της. Με τους δημοσιογράφους κρατούσε μια απόσταση ασφαλείας, αλλά ήταν και υποβοηθητική όπου μπορούσε, αποφεύγοντας εντάσεις και αμετροεπείς συμπεριφορές. Απέφευγε να κάνει εχθρούς, κέρδιζε συμμάχους και έδειχνε καλή στο ντάματζ κοντρόλ.
Στον ελεύθερο χρόνο της έβγαινε που και που για να ξεδώσει με ένα ποτήρι λευκό κρασί. Είναι φανατική του κέντρου, παραμένοντας στη γειτονιά που γεννήθηκε. Απαντάει πάντα στα μηνύματα των φίλων της, ακόμα και αν αργεί εξοργιστικά στα ραντεβού τους, συνήθεια που συντηρεί εδώ και δεκαετίες.
Η Σοφία αγαπάει τα ανίψια της, το παρακάνει στο φαγητό όταν επισκέπτεται το Καρπενήσι, ενώ δεν ακούει τις παραινέσεις συνεργατών και φίλων να μην φοράει έντονα κοσμήματα στην τηλεόραση. Το αγαπημένο της βιβλίο παραμένει “Κοντά στον Ουρανό” της Rand Ayn, το οποίο ακόμα και σήμερα επικαλείται ως το βιβλίο που την στιγμάτισε, καθώς εξυμνεί τον άνθρωπο και τη διάθεσή του για σκληρή προσωπική εργασία.
Οι γνωρίζοντες έχουν να λένε για την εντυπωσιακή προσαρμοστικότητα που την διακρίνει, αλλά τονίζουν πως δεν έχει ξεπεράσει ακόμα την φοβία της για την έκθεση. Τα εκλογικά της δικαιώματα παραμένουν στο Νέο Αργύρι Ευρυτανίας, το οποίο επισκέπτεται με το αυτοκίνητό της, ενώ φίλοι της την αποκαλούν «Σουμάχερ». Μόλις πριν από λίγο καιρό σταμάτησε να δηλώνει εκπαιδευτικός.
Απ’ όταν η Ζαχαράκη άρχισε να κολυμπάει στα βαθιά και ταραχώδη νερά της κεντρικής πολιτικής σκηνής έχει περάσει καιρός. Αρκετοί θεωρούσαν πως δεν θα τα κατάφερνε να κολυμπήσει. Τα γεγονότα τους διέψευσαν. Ο Μητσοτάκης την επέλεξε ως εκπρόσωπο και απ’ ό,τι φαίνεται, εάν η ΝΔ κερδίσει τις εκλογές και σχηματίσει κυβέρνηση θα της αναθέσει κάποιο ρόλο. Με άλλα λόγια, η Σοφία δείχνει πως δεν ανήκει στους διάττοντες αστέρες της πολιτικής.