Η πρωτοβουλία της Ζωής Κωνσταντοπούλου για να δοθούν στη δημοσιότητα τα ντοκουμέντα από τη σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο μετά το δημοψήφισμα. Συμφωνούν όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί.
Του Γιώργου Λυκουρέντζου
«Φωτιά» στο πολιτικό σκηνικό βάζει η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου, ζητώντας να πέσει άπλετο φως στo «σκοτεινό» -μέχρι σήμερα- συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών στο Προεδρικό Μέγαρο στις 6 Ιουλίου του 2015, το οποίο διεξήχθη την επομένη του δημοψηφίσματος και οδήγησε στην πλήρη αναστροφή του αποτελέσματος το βράδυ της προηγουμένης αλλά και στο τρίτο μνημόνιο.
Η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας έθεσε το ζήτημα της δημοσιοποίησης των πρακτικών εκείνου του συμβουλίου κατά τη δεξίωση στο Προεδρικό Μέγαρο για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Δεν ήταν όμως η πρώτη φορά που το έκανε. Τον Αύγουστο του 2015, η Ζ. Κωνσταντοπούλου, ως πρόεδρος της Βουλής τότε, είχε απευθυνθεί με ανάλογο επίσημο αίτημα στον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο. Στην απάντησή του ο Πρ. Παυλόπουλος είχε παραπέμψει τη Ζ. Κωνσταντοπούλου στον κοινοβουλευτικό έλεγχο, αναφέροντας ότι ένα τέτοιο αίτημα «μπορεί να διατυπωθεί παραδεκτώς από νομική άποψη εκ μέρους της Βουλής, ήτοι μέσω της διαδικασίας του κοινοβουλευτικού ελέγχου, φυσικά κατά τις προβλέψεις του Κανονισμού της Βουλής».
Τα χρόνια πέρασαν και στις 24 Ιουλίου του 2024 η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας έθεσε ξανά το ζήτημα στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Η πρώτη αντίδραση της Προέδρου αλλά και των υπόλοιπων πολιτικών αρχηγών ήταν θετική. Ο γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ο μόνος εν ενεργεία αρχηγός κόμματος που συμμετείχε σε εκείνη τη σύσκεψη, δήλωσε εξ αρχής σύμφωνος. Το ίδιο και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Η Ν.Δ. είχε εκπροσωπηθεί από τον τότε πρόεδρο του κόμματος Ευάγγελο Μεϊμαράκη, ωστόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης φέρεται να είπε στη Ζ. Κωνσταντοπούλου ότι η Ν.Δ. δεν έχει κανένα πρόβλημα με τη δημοσιοποίηση των πρακτικών.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η θετική στάση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Στέφανου Κασσελάκη. Και αυτό γιατί ο τότε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας ήταν ουσιαστικά ο μόνος πολιτικός αρχηγός ο οποίος άλλαξε στάση σε σχέση με την προ δημοψηφίσματος θέση του και ενδεχομένως δεν θα ήθελε να αποκαλυφθούν τα πλήρη πρακτικά. Σημειώνεται πάντως ότι ενώ το αίτημα της Ζ. Κωνσταντοπούλου είναι γνωστό εδώ και περίπου 40 ημέρες, η πλευρά Τσίπρα δεν έχει κάνει το παραμικρό σχόλιο.
«Αναζητείται το ηχητικό»
Το αίτημα της Ζ. Κωνσταντοπούλου προκάλεσε αναταραχή κυρίως στις τάξεις όσων είχαν συμμετάσχει τότε στη σύσκεψη, καθώς η αίσθηση των περισσοτέρων ήταν ότι δεν είχαν τηρηθεί πρακτικά. Και αυτό γιατί ο Σταύρος Θεοδωράκης, που ήταν τότε πρόεδρος στο «Ποτάμι», είχε ζητήσει σχεδόν με την έναρξη της σύσκεψης να αποχωρήσουν οι πρακτικογράφοι ώστε οι πολιτικοί αρχηγοί να μιλήσουν ελεύθερα. Και ενώ η αίσθηση όλων ήταν πως πρακτικά δεν τηρήθηκαν, τόσο η κυρία Σακελλαροπούλου όσο και κύκλοι του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλου επιβεβαιώνουν πως έχουν τηρηθεί. Ενδεχομένως να υπάρχει και ηχητικό, καθώς, όπως συμβαίνει και στη Βουλή, οι συνεδριάσεις ηχογραφούνται. Πριν από λίγες ημέρες, πάντως, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας προέβη και σε επίσημο γραπτό αίτημα προς την Πρόεδρο της Δημοκρατίας αναφέροντας ότι «η δημοσιοποίηση των πρακτικών του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών της 6ης/7/2015 άπτεται της λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος και της διαφάνειας, αφορά δε ζήτημα κρίσιμο για τον ελληνικό λαό».
Με δεδομένο ότι το συμβούλιο πολιτικών αρχηγών αποτελεί πλέον θεσμικό έθιμο και όχι κατοχυρωμένο από το Σύνταγμα θεσμό, το τοπίο γύρω από τη δημοσιοποίηση των πρακτικών παραμένει θολό. Σύμφωνα με την κρατούσα άποψη, ωστόσο, από τη στιγμή που αυτά δεν δεσμεύονται από κάποια έννομη τάξη που τα χαρακτηρίζει ως απόρρητα ή εμπιστευτικά, τότε όχι απλώς μπορούν αλλά και πρέπει να δημοσιοποιηθούν. Ακόμα και αν για να γίνει αυτό θα έπρεπε να ερωτηθούν οι τότε συμμετέχοντες, όπως υποστηρίζουν κάποιοι, παρά το γεγονός ότι κάτι τέτοιο θα θέσπιζε ένα άτυπο δικαίωμα βέτο σε πρόσωπα τα οποία έχουν αφυπηρετήσει.
ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ «R»
«Είναι ζήτημα δημοκρατίας και διαφάνειας»
Το να μάθουν οι πολίτες πώς καταπατήθηκε η εντολή τους και πώς παραβιάσθηκε το «όχι» τους το 2015 είναι ζήτημα δημοκρατίας. Ζήτημα διαφάνειας στη θεσμική λειτουργία. Το να μάθουμε τι συζητήθηκε και τι αποφασίστηκε με αφετηρία τη λαϊκή ετυμηγορία της 5ης Ιουλίου του 2015, του πρώτου και μόνου δημοψηφίσματος που διενεργήθηκε μετά το 1974, είναι δικαίωμα άμεσα συνδεδεμένο με το δικαίωμα της ψήφου μας. Και άρρηκτα συνυφασμένο με την αξιοπιστία της θεσμικής λειτουργίας σε μια δημοκρατία. Τότε, με εισήγηση της κυβέρνησης, απόφαση της Βουλής και πράξη του Προέδρου της Δημοκρατίας, με εμπλοκή δηλαδή των κορυφαίων θεσμών του πολιτεύματος, οι πολίτες κλήθηκαν να ψηφίσουν και να αποφασίσουν για τη ζωή τους. Και έδωσαν ηχηρή εντολή. 62% «όχι». Το διάγγελμα του τότε πρωθυπουργού έλεγε ότι οι πολίτες θα αποφασίσουν με βάση την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, αμέσως μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στις 5 Ιουλίου, ζήτησε τη σύγκληση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών, με αντικείμενο ακριβώς τη λαϊκή ετυμηγορία που είχε μόλις ανακοινωθεί. Από την ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά την πολύωρη συνεδρίαση του συμβουλίου και από τα γεγονότα που ακολούθησαν έγινε πλήρως αντιληπτό ότι στο συμβούλιο αυτό συζητήθηκε και αποφασίστηκε η παράκαμψη του «όχι», με εισήγηση του ίδιου του πρωθυπουργού. Το να δημοσιοποιηθούν τα πρακτικά αυτών των συζητήσεων και οι θέσεις που πήραν οι πολιτικοί αρχηγοί και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει λοιπόν αυξημένη σημασία. Οχι μόνο διότι τα πρακτικά αφορούν μια επίσημη συνεδρίαση του συμβουλίου, που δεν επιτρέπεται να μη δημοσιοποιείται και να αποκρύπτεται το περιεχόμενό της, αλλά και γιατί η συγκεκριμένη συνεδρίαση αφορούσε την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των πολιτών. Εκείνοι που τότε απέκρυψαν αυτά τα πρακτικά σήμερα δεν έχουν ούτε θεσμικό ρόλο ούτε δικαίωμα να εμποδίσουν το να μάθουν επιτέλους οι πολίτες την αλήθεια. Εγώ θα εργαστώ για τη διαφάνεια και την αλήθεια μέχρι τέλους. Για να ξανααποκτήσουν αξία και περιεχόμενο η λαϊκή ετυμηγορία και η ίδια η δημοκρατία.
Δείτε το δημοσίευμα της RealNews
