Ασυνήθιστα αιχμηρός απέναντι στην Κίνα, μια χώρα που έχει κάνει σημαντικές επενδύσεις στην Ελλάδα, ήταν ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος στο συγκεκριμένο ζήτημα ευθυγραμμίστηκε πλήρως με την πολιτική των ΗΠΑ και των υπολοίπων συμμάχων.
Μιλώντας πριν και μετά την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ κατηγόρησε την Κίνα, την οποία χαρακτήρισε χώρα με «αυταρχικό καθεστώς» για υβριδικές επιθέσεις κατά της Δύσης στο πλαίσιο των οποίων εντάσσεται και η διαρροή του κορωνοϊού από τα εργαστήριά της.
«Πιστεύω ότι θα συζητήσουμε το πώς το ΝΑΤΟ θα εξελιχθεί και θα αντιμετωπίσει τις νέες υβριδικές απειλές, το πως αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις ασφαλείας που απορρέουν από ζητήματα όπως η πανδημία του Covid και η κλιματική αλλαγή. Και πώς θα προσαρμοστούμε σε ένα μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο, όπου οι δημοκρατίες μας απειλούνται από χώρες που επιδεικνύουν αυταρχική συμπεριφορά και δεν σέβονται το διεθνές δίκαιο. Αυτά είναι μερικά από τα ζητήματα που είμαι βέβαιος ότι θα συζητήσουμε. Τα αυταρχικά καθεστώτα θα εξακολουθούν να χρησιμοποιούν το υβριδικό τους οπλοστάσιο προκειμένου να αποδυναμώνουν τους δημοκρατικούς μας θεσμούς» τόνισε ο Έλληνας Πρωθυπουργός.
Και πρόσθεσε: «Και βέβαια, εν μέσω αυτών των προκλήσεων, ηγέτες αυταρχικών καθεστώτων επιδεικνύουν την ισχύ τους, απειλώντας τη σταθερότητα του δικού μας συστήματος που βασίζεται σε κανόνες. Χρησιμοποιούν εξελιγμένα εργαλεία προκειμένου να αποσταθεροποιήσουν, να διχάσουν και να διαταράξουν. Μέσω τρίτων επεκτείνουν τη σύγχυση και το χάος, απειλούν το κράτος δικαίου και επιδιώκουν να υπονομεύσουν τις ανοιχτές και δημοκρατικές κοινωνίες. Οι αντίπαλοί μας εκμεταλλεύτηκαν τη λαϊκή δυσαρέσκεια και τόνωσαν με επιτυχία συναισθήματα ενάντια στις καθιερωμένες δομές και στους θεσμούς, και στο πλαίσιο αυτό καλλιέργησαν ένα ριζικά διαφορετικό γεωπολιτικό όραμα για το μέλλον. Το αποτέλεσμα είναι ότι κάποια πράγματα που βρίσκονταν κάτω από την επιφάνεια έχουν τώρα αναδυθεί. Η συνεισφορά στη σταθερότητα σημαίνει ανάληψη δράσης σε αυτά τα ζητήματα αλλά και σε μια σειρά από άλλα. Δεν πρέπει να περιμένουμε το αύριο, να παίζουμε πολιτικά παιχνίδια επιδιώκοντας προσωπικά συμφέροντα. Αντίθετα, πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα και να δράσουμε τώρα».
Νωρίτερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε αναφερθεί στα ευρύτερα προβλήματα που απασχολούν την Συμμαχία στα οποία περιλαμβάνεται ακόμη και η κλιματική αλλαγή: «Πιστεύω ότι θα συζητήσουμε το πώς το ΝΑΤΟ θα εξελιχθεί και θα αντιμετωπίσει τις νέες υβριδικές απειλές, το πως αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις ασφαλείας που απορρέουν από ζητήματα όπως η πανδημία του Covid και η κλιματική αλλαγή. Και πώς θα προσαρμοστούμε σε ένα μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο, όπου οι δημοκρατίες μας απειλούνται από χώρες που επιδεικνύουν αυταρχική συμπεριφορά και δεν σέβονται το διεθνές δίκαιο».
Διπλωματικοί παρατηρητές εκτιμούσαν ότι η στάση αυτή του Κυριάκου Μητσοτάκη εξασφαλίζει την υποστήριξη των ΗΠΑ στα ζητήματα που απασχολούν την χώρα. Τούτο, δε, σε μια στιγμή κατά την οποία τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το καθεστώς Ερντογάν έχουν οξυνθεί σε τέτοιο βαθμό που ο Τούρκος Πρόεδρος δεν έχει περιθώρια για επίδειξη αλαζονείας. Εξ ου και η δουλική του στάση απέναντι στον Τζο Μπάιντεν του οποίου γονυπετής φάνηκε (σ.σ. τα παιχνίδια του φακού) σαν να «ησπάσθη την δεξιά», δείχνοντας πλήρη υποταγή και ζητώντας απονομή χάριτος και απαλλαγή από τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στην χώρα του.
Με αυτά τα δεδομένα η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν εξελίχθηκε σε θετικό κλίμα. Ο Τούρκος Πρόεδρος είχε ήδη δηλώσει ότι «η αναβίωση των διαύλων διαλόγου με τη γειτονική μας Ελλάδα συμβάλλει στην επίλυση προβλημάτων και στην περιφερειακή σταθερότητα».
Κυβερνητικές πηγές, μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης υπογράμμιζαν: «Η συνάντηση ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ταγίπ Ερντογάν αποτέλεσε ένα βήμα προς ένα πιο ήσυχο καλοκαίρι». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η συνάντηση πραγματοποιήθηκε «σε καλό κλίμα και υπήρξε μία συμφωνία αμοιβαίας κατανόησης ότι η ένταση του 2020 δεν μπορεί να επαναληφθεί, ως εκ τούτου, θα πρέπει να γίνει μία προσπάθεια να αποφευχθούν οι προκλήσεις, που ενδέχεται να οδηγήσουν σε δύσκολα διαχειρίσιμες καταστάσεις».
Διευκρινίσθηκε ότι «εξακολουθούν να υπάρχουν πολύ μεγάλες διαφορές σε μία σειρά ζητημάτων με κυριότερο αυτό της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, όμως αυτές θα πρέπει να αντιμετωπισθούν στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και στο πλαίσιο συζητήσεων, όπως οι διερευνητικές επαφές, τα Μέτρα Οικοδομήσεως Εμπιστοσύνης και οι πολιτικές διαβουλεύσεις, ως το πλαίσιο συνεννόησης, που μπορεί να οδηγήσει στην εκτόνωση της έντασης».
Άλλες πηγές ανέφεραν πως η συζήτησις των δύο ηγετών περιστράφηκε και γύρω από το προσφυγικό- μεταναστευτικό. «Σταθερή θέση μας είναι πως μπορούμε να συνεργαστούμε με την Τουρκία στο συγκεκριμένο θέμα, αρκεί να αποφεύγονται οι προκλήσεις, όπως αυτές, που βιώσαμε τον Μάρτιο του 2020». Μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατέστησε σαφές, όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, ότι θα ήταν μία κίνηση καλής θέλησης, να δεχθεί η Τουρκία πίσω τους 1.450, των οποίων η αίτηση ασύλου έχει απορριφθεί τελεσίδικα.