Η Τουρκία γκριζάρει, αμφισβητεί και διεκδικεί για να κατακτήσει περιοχές. Η πολιτική και η συμπεριφορά της χαρακτηρίζεται από το πνεύμα του κατακτητή.
Είναι ιδεολογία, νοοτροπία και στάση έναντι των γειτόνων και ευρύτερα της περιοχής. Το καθεστώς Ερντογάν έχει διαμορφώσει ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο, το οποίο στηρίζεται στη θεωρία του «ζωτικού χώρου», των επεκτατικών πολέμων, όπως ήταν η πολιτική και ιδεολογική προσέγγιση των ναζί, του Χίτλερ («Lebensraum»).
Η κατοχική Τουρκία θέλει να καταστήσει τη Μεσόγειο σε τουρκική λίμνη. Πολλές φορές έχει αναφερθεί από Τούρκους αξιωματούχους πως η χώρα τους δεν πρόκειται «να περιοριστεί στα χερσαία σύνορα της» ενώ έχει προειδοποιήσει πως «καμία απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί χωρίς την Τουρκία». Κι αυτό στην πράξη γίνεται με τις παράνομες γεωτρήσεις που διενεργεί στην κυπριακή ΑΟΖ. Επιχειρεί εξαρχής να ακυρώσει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας καθώς, όπως αναφέρει, δεν είναι μέρος του.
Κι αυτό θα γίνει και με τις εξαγγελθείσες έρευνες στην ελληνική θαλάσσια περιοχή. Θα προχωρήσει βήμα προς βήμα.
Συντηρούν σκοπίμως την παράλογη θεωρία πως ένας αριθμός ελληνικών νησιών είναι… τουρκικά (υπάρχουν και κάποιοι στην Ελλάδα που είναι έτοιμοι να στείλουν σε διαιτησία τον παραλογισμό της Άγκυρας!). Στην περίπτωση της Κύπρου η αμφισβήτηση έχει περάσει στην πράξη και στο έδαφος και στη θάλασσα κι αυτό προδικάζει και τι θα ακολουθήσει.
Είναι σαφές πως η Άγκυρα αξιοποιεί και το κενό ισχύος στην περιοχή και την εν εξελίξει ανακατανομή ισχύος. Θέλει να καλύψει την απουσία των Αμερικανών, την αδυναμία της Ε.Ε. και την ατολμία χωρών της περιοχής. Επιδιώκει να καταστεί σε μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη. Στα πλαίσια αυτά, κινείται επιθετικά αλλά και μια τακτική, που δεν μπορεί να εξηγηθεί με όρους διεθνούς κανονικότητας, διεθνούς δικαίου.
Την ίδια ώρα, η Τουρκία κρατά το νήμα των σχέσεων με την Ε.Ε. αλλά θέλει να επιβάλλει τους δικούς της όρους, με μια αλά καρτ ενταξιακή διαδικασία, που έχει προ πολλού παγώσει. Όταν πρόκειται για υποχρεώσεις η Άγκυρα δηλώνει πως είναι απέναντι από την Ε.Ε. και πως δεν την έχει ανάγκη. Όταν πρόκειται για κονδύλια τα απαιτεί ενώ θέτει και αιτήματα ( βίζα, χρήμα, τουρισμό κλπ). Αυτή η στάση τηρείται διαχρονικά επειδή ακριβώς υπάρχει μια ανεκτικότητα εκ μέρους της Ε.Ε.
Ο Ερντογάν φάνηκε να τα έχει χαλάσει με τους Αμερικανούς, αν και τα κανάλια επικοινωνίας παραμένουν ενώ ο Λευκός Οίκος έχει μετατραπεί σε παράρτημα του παλατιού του σουλτάνου. Το βαθύ κράτος στις ΗΠΑ αλλά και τα ειδικά συμφέροντα δεν θα αφήσουν την Τουρκία να εγκαταλείψει το δυτικό μαντρί.
Παράλληλα συντηρεί μια περίεργη σχέση με τη Μόσχα παρά τις πολλές διαφορές τους. Μια σχέση λυκοφιλίας, που εκκινεί από διαφορετικές αφετηρίες. Η ουσία είναι πως η σχέση αυτή ακόμη διατηρείται.
Εκτιμάται πως βρισκόμαστε πολύ κοντά σε κρίση. Η Τουρκία έχει τεντώσει τόσο πολύ το σχοινί που μπορεί ανά πάσα να κοπεί.
Τι μπορεί να γίνει και τι πρέπει;
– Πρώτο δεδομένο, είναι πως θα πρέπει να μην στηριζόμαστε μόνο στους τρίτους καθώς κάποια στιγμή θα βρεθούμε μετέωροι.
– Δεύτερο δεδομένο, συλλογικά η Ε.Ε. δύσκολα μπορεί να σταθεί απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα. Το ταξίδι Μπορέλ στην Τουρκία, κινήθηκε στο πλαίσιο στο οποίο καθόρισε η γερμανική προεδρία. Να καθησυχαστεί το θηρίο μέχρι να προκύψει συγκυρία που θα οδηγήσει σε αποκλιμάκωση. Προφανώς πιστεύουν στα θαύματα.
– Τρίτο δεδομένο και βασικό, είναι πως η Τουρκία ό,τι έχει εξαγγέλλει το υλοποιεί. Οπότε δεν επιτρέπονται ψευδαισθήσεις.
Οι διαπιστώσεις και η αξιολόγηση των δεδομένων δεν αρκούν. Το ζητούμενο είναι η ανάσχεση, η αποτροπή των τουρκικών επεκτατικών ενεργειών. Μπορεί να προκληθεί κόστος στην Τουρκία;
Μπορεί αλλά δεν είναι εύκολο λόγω των διαφορετικών συμφερόντων. Εργαλεία υπάρχουν εντός της Ε.Ε. και είναι προς το συμφέρον της να βρεθεί τρόπος να κόψουν το βήχα της κατοχικής Τουρκίας. Κι αυτό που καίει αυτή την περίοδο την Άγκυρα είναι το οικονομικό κόστος.
Υπάρχουν χώρες με τις οποίες συμπίπτουν, έστω και συγκυριακά τα συμφέροντά μας. Να αξιοποιηθούν. Συμμαχίες με αμυντικό χαρακτήρα πέραν από τον πολιτικό. Πρωτίστως, όμως, να διαμορφωθεί ένα ενιαίο πολιτικό, διπλωματικό και αμυντικό δόγμα Ελλάδος και Κύπρου.
Αυτό πρέπει να γίνει έστω κι εάν κάποιοι στα γνωστά στέκια του Κολωνακίου με καλές διασυνδέσεις στην Κύπρο, το θεωρούν «μαξιμαλισμό»! Δεν υπάρχει άλλη οδός.