Τα νέα είναι καλά με την καθυστέρηση του επιδημικού φαινομένου στην Ελλάδα. Εκφράζεται εξίσου ή και περισσότερο ισχυρά από ότι στην «πρότυπη» Γερμανία. Η καμπύλη μας φαίνεται ότι μπορεί να αποφύγει την οξεία κορύφωση και αυτό είναι ο στρατηγικός στόχος των μέτρων.
Η ασφαλέστερη αδρή σύγκριση μπορεί να γίνει με τον αριθμό των νεκρών, αναλόγως του πληθυσμού. Ένα απλό κλάσμα όπως ο αριθμός θυμάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού, δίνει για την Ελλάδα 27/10,7=2.5. Περίπου στα ίδια είναι και η Κύπρος με 3/0.9~3,3. Πιο πίσω από μας βρίσκονται τα Βαλκάνια, οι χώρες του Βίσεγκραντ, οι χώρες της Βαλτικής, η Τουρκία καθώς και το ερωτηματικό της Ρωσίας. Ωστόσο η Λομβαρδία έχει 486, η Μαδρίτη έχει 321 ακόμη και η δική μας Καστοριά διαφοροποιείται αισθητά από τον εθνικό Μ.Ο.
Ελπιδοφόρες επίσης υπήρξαν οι πρώτες αποσωληνώσεις στη «ΣΩΤΗΡΙΑ». Προσδοκία περαιτέρω βελτίωσης των στατιστικών υπάρχει από το έγκαιρο κλείσιμο των σχολείων. Αυτά όλα δεν σημαίνουν ότι θα αποτελέσουμε την ασφαλή νησίδα μέσα στην θύελλα. Εξάλλου, συγκρίνοντας με το σύνολο του πλανήτη, η σχετική μας θέση επιδεινώνεται σταθερά, προφανώς λόγω της γεωγραφικής μας θέσης. Έστω κάπως αργότερα και ηπιότερα, το τσουνάμι θα κτυπήσει και εμάς. Ίσως στο Α’ 15νθήμερο του Απριλίου.
Ορθή αποδεικνύεται η αυστηρή εφαρμογή περιορισμών & καραντίνας που πολλοί την συνιστούσαμε και νωρίτερα, αλλά πάντως η κυβέρνηση ήταν αυτή που τα αποφάσισε οπότε τα πιστώνεται θετικά, χωρίς να χρειάζεται να μας το υποδείξει κανείς φιλικός της δημοσιογράφος. Ο ίδιος δημοσιογράφος όμως ας μην μπει στον κόπο να δικαιολογήσει την έλλειψη πρόνοιας για επαρκή προστατευτικά μέτρα, για προσλήψεις, για κλίνες ΜΕΘ κοκ
Πάνω από όλα ας σταματήσει το παραμύθι ότι δεν κάνουμε test τάχα γιατί έχουμε άλλη άποψη. Κατά σύμπτωση την «δική μας» άποψη (μόλις 896 διαγνωσμένοι επί 27 νεκρών) έχουν μόνο χώρες όπως η Αλβανία (6 νεκροί / 174 διαγνωσμένοι), η Βόρεια Μακεδονία (3 νεκροί/ 201 διαγνωσμένοι) , η Ρουμανία (24 νεκροί/ 1029 διαγνωσμένοι) και η Τουρκία (75 νεκροί / 3629 διαγνωσμένοι). Αντιθέτως η Νορβηγία με τον μισό πληθυσμό και με 14 νεκρούς έχει 3.372 διαγνωσμένους η Αυστρία με 49 νεκρούς έχει 6.909, η Φιλανδία με το μισό πληθυσμό και μόλις 5 νεκρούς έχει τον ίδιο αριθμό διαγνωσμένων με εμάς, η Τσεχία με 9 νεκρούς έχει 1925 διαγνωσμένους. Τα παγκόσμια στοιχεία είναι δημοσίως διαθέσιμα για τους δύσπιστους.
Πολλοί επισήμαναν ότι για πολλές περιοχές στην Ελλάδα το στοίχημα αυτό έχει ήδη χαθεί. Εκεί που η συχνότητα είναι ψηλή η ιχνηλάτηση είναι ματαιοπονία οπότε το test χρησιμεύει μόνο για επιδημιολογική επιτήρηση, δηλαδή για πληρέστερη γνώση και ορθότερο σχεδιασμό. Αυτό είναι σωστό αλλά με μια εξαίρεση. Η εξαίρεση είναι τα νησιά και κυρίως τα μικρά!
Ας δεχθούμε ότι μια συστηματική διερεύνηση στο ξεκίνημα του φαινομένου αποτελεί μια γραμμή άμυνας, όπως έδειξε η εμπειρία της Νότιας Κορέας κ.ά., που κακώς την χάσαμε. Μπορούμε έστω σε μικροκλίμακα να αναπαράγουμε το παράδειγμα μετατρέποντας, όσο είναι καιρός, το μειονέκτημα της γεωγραφικής απομόνωσης των νησιών σε πλεονέκτημα. Αυτό έχει ως προϋπόθεση το να βρεθεί η αναγκαία ποσότητα και να διατεθεί στα κατάλληλα σημεία χωρίς φυσικά να την αποστερηθούν οι βαρέως πάσχοντες των νοσοκομείων. Οι λόγοι για αυτή την μεροληψία είναι προφανείς.
Κατά τις προηγούμενες ημέρες υπήρξαν πολλές διαμαρτυρίες για την κοινωνικά προκλητική πρακτική διάθεσης του test με πελατειακά κι όχι με υγειονομικά κριτήρια. Βρέθηκαν ωστόσο σχολιαστές που απέδωσαν την διαμαρτυρία σε πολιτική σκοπιμότητα ή ιδεολογική προκατάληψη. Θα θεωρήσω ότι όσοι τα χαρακτήρισαν «παραμύθια της Χαλιμάς» δεν το πολυσκέφτηκαν.
Ελπίζω δηλαδή ότι δεν άρχισαν να συμμερίζονται στα γεράματα φαιδρές απόψεις περί πατριωτισμού. Αυτού που εκδηλώνεται με το να βαφτίζεις όποιον σου κάνει αυστηρή κριτική ως Δούρειο Ίππο, ως άνθρωπο που μισεί την πατρίδα του, που είναι ένας παράφρων ευχόμενος την αύξηση των κρουσμάτων ή ένας εγκληματίας που προσδοκά την πολιτική του επικράτηση δια των μαζικών θανάτων. Το πως φέρεται κανείς στην κρίση δεν είναι παρά ευθεία προβολή του ποιος ήταν κι από πριν. Η μισαλλοδοξία πάντως φιλελευθερισμός δεν λέγεται, κανενός τύπου. Τα υπόλοιπα είναι γελοιογραφίες.
Χωρίς να θέλω να φοβίσω κανέναν, η διαφορά όχι τόσο στην διάγνωση όσο στην αντιμετώπιση των πασχόντων θα έχει πρωτοφανή χαρακτηριστικά. Πριν την επιδημία, μια βαριά απειλή για την υγεία ενός εύπορου ανθρώπου περιλάμβανε συχνά καταφυγή του στο εξωτερικό (σήμερα απολύτως αδύνατο), στον ελληνικό ιδιωτικό τομέα (με βάση τη συμφωνία με την κυβέρνηση τα ιδιωτικά θεραπευτήρια αναλαμβάνουν τα υπόλοιπα περιστατικά πλην κορονοιού) ή την προσφυγή του στο πελατειακό πολιτικό σύστημα για μια καλύτερη μοίρα στο ΕΣΥ.
Σημειώστε δε ότι στο ΕΣΥ δεν καταφεύγεις απευθείας στον αναπνευστήρα της ΜΕΘ αλλά περνάς μια μακρά διαδικασία από εξωτερικά ιατρεία, θάλαμο νοσηλείας κοκ Κι εκεί ο πλούσιος θα γνωριστεί με τον φτωχό, ο μισαλλόδοξος με τον αλλόδοξο κλπ. Όσοι γνωρίζουν έστω και λίγο από ιστορία ας αναρωτηθούν πότε ήταν η τελευταία φορά που οι τάξεις αναμίχθηκαν τόσο και η μοίρα τους απεδείχθη κοινή; Σχεδόν κανένας δεν ζει πια από την γενιά που το πρόλαβε αυτό στην εφηβεία της. Φαντάζομαι ότι τώρα έγινα πιο σαφής στην υπογράμμιση της ανάγκης να υπάρχουν κανόνες διαυγείς και δίκαιοι στην κατανομή σπανιζόντων αγαθών, με κριτήρια που ο φιλελευθερισμός επιβάλει.
* Ο Παναγιώτης Τζανετής είναι πρώην πρόεδρος του ΕΚΑΒ