O πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ πέταξε με ελικόπτερο μαζί με τον Έλληνα πρωθυπουργό πάνω από τον Έβρο, μας είπε ότι «αυτό που κάνετε είναι πολύ σημαντικό για την Ευρώπη», και μας… πληροφόρησε ότι «υπάρχει μία συμφωνία» με τον Ερντογάν «που περιμένουμε από την Τουρκία να την εφαρμόσει». Μετά μας είπε ότι μας εμπιστεύεται, μας ευχαρίστησε και έφυγε.
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιβιβάστηκε στην ίδια πτήση, μας είπε ότι αυτά τα σύνορα είναι δικά τους (της Ευρώπης) και δικά μας, μας ευχαρίστησε επίσης, μας υποσχέθηκε και 700 εκατομμύρια ευρώ (350 άμεσα και άλλα 350 κατόπιν ειδικού αιτήματος) για το προσφυγικό, και απήλθε και εκείνη. Ενδεχομένως αμφότεροι, ή κάποιοι διάδοχοί τους στην ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, να επιστρέψουν στο εγγύς μέλλον για την επιθεώρηση της επόμενης Μόριας ή των επόμενων Καστανιών.
Προσώρας, απλώς επιβεβαίωσαν κομψά και διπλωματικά εκείνο που λέει στην Liberation ο Ζαν Ζιγκλέρ, ο Ελβετός κοινωνιολόγος και αντιπρόεδρος της συμβουλευτικής Επιτροπής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα: Ότι η Λέσβος και η Μόρια είναι «το σύμβολο του μεγαλύτερου ηθικού και πολιτικού φιάσκου της Ευρώπης».
Το ίδιο λέει, με άλλα λόγια, και η ΤΑΖ του Βερολίνου: «Δεν υπάρχει», γράφει, «σχέδιο. Δεν υπάρχει μια κοινότητα αξιών. Είναι πολύ πιθανό αυτή τη στιγμή να βλέπουμε την εσωτερική διάλυση της Ευρώπης. Αυτό θα ήταν το τραγικό τέλος μιας μεγάλης ιδέας. Αλλά όχι με ευθύνη των προσφύγων. Θα οφείλεται στον εγωισμό και την δειλία εκείνων που – έτυχε – να έχουν γεννηθεί σε χώρες εν ειρήνη».
Το ζήτημα είναι τι κάνει το παράπλευρο θύμα του «φιάσκου» και της «διάλυσης», η Ελλάδα. Επί του παρόντος η εμπροσθοφυλακή των εθνοπωλητών της κυβέρνησης κάνει πόλεμο και κηρύσσει «εισβολείς» τους εκτοπισμένους που στέλνει ως ομήρους ο Ερντογάν να βουτάνε στα νερά του Έβρου και του Αιγαίου. Και στα μετόπισθεν κάποιοι στέλνουν ξηρά τροφή στα σύνορα και πλέκουν κάλτσες για το… νέο έπος του ’40.
Επειδή προφανώς η φάρσα δεν απέχει πολύ από την τραγωδία (του διχασμού), ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης κρατήθηκε χθες, στην κοινή συνέντευξη Τύπου με Σαρλ Μισέλ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αρκετά πίσω από αυτή την γραμμή. Δήλωσε ότι «θα προστατεύσουμε τα σύνορά μας», αλλά αναγνώρισε πως «όσα συμβαίνουν στα σύνορα αποτελούν διεθνές πολιτικό ζήτημα και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστούν». Κι έδειξε, χαμηλότονα έστω, την ευθύνη της Ευρώπης – «ας είμαστε ειλικρινείς, η Ευρώπη δεν έχει ανταπεξέλθει αρκετά προς το παρόν», είπε – ζητώντας διαμοιρασμό του βάρους του προσφυγικού. «Δεν γίνεται», δήλωσε, «κάποιες χώρες να σπρώχνουν το βάρος σε άλλες απλώς και μόνο λόγω γεωγραφίας».
Από τη στιγμή που ο ίδιος ο πρωθυπουργός βάζει αυτό το πλαίσιο, τα ερωτήματα είναι δύο: Προς τι η κήρυξη του… εθνικοπατριωτικού πολέμου και προς τι η απουσία πίεσης προς τον πραγματικό αντίπαλο αυτή την στιγμή, την υποκρισία της Ε.Ε.
Ως προς το πρώτο, οι… καχύποπτοι της αντιπολίτευσης καταλογίζουν στην κυβέρνηση επιχείρηση συσπείρωσης ενός σκληρού, έως και ακροδεξιού, ακροατηρίου που δείχνει τάσης αποκοπής από την ΝΔ, έως και αναζήτησης νέας πολιτικής στέγης. Εάν αυτό ισχύει είναι εξαιρετικά επικίνδυνο. Και τα όποια πρόσκαιρα δημοσκοπικά κέρδη μπορούν να γίνουν εύκολα το λίπασμα ανάνηψης του «αυγού του φιδιού».
Ως προς το δεύτερο, οι πληροφορίες λένε πως η έκτακτη σύνοδος κορυφής για το προσφυγικό δεν συγκαλείται όχι γιατί δεν την επεδίωξε η Αθήνα αλλά γιατί δεν την θέλει η Μέρκελ. Και φρόντισε να το κάνει σαφές – όσο σαφές έκανε και το ότι πρώτος συνομιλητής της παραμένει ο Ερντογάν.
Εδώ, το ερώτημα είναι γιατί η ελληνική κυβέρνηση δεν διεκδικεί δυναμικά, ακόμη και συγκρουσιακά, και την σύνοδο κορυφής, και την απειλή κυρώσεων προς την Τουρκία, και την τήρηση της συμφωνίας για το προσφυγικό από τις χώρες της Ε.Ε. που αρνούνται να δεχθούν στο έδαφός τους ακόμη και ασυνόδευτα παιδιά.
Πόσο μάλλον όταν μείζων και ελάσσων αντιπολίτευση της προσφέρουν πεδίο συνεννόησης και εθνικής γραμμής επ’ αυτών των διεκδικήσεων. Όπως και επί της απόφασης να κρατηθούν κλειστά τα σύνορα. Διότι και εδώ, η επίσημη θέση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν πως ορθώς προστατεύονται τα σύνορα. Και η σιωπή Τσίπρα στο τριήμερο της εθνικής φρενίτιδας περισσότερο στήριξη παρά πρόθεση σύγκρουσης δηλώνει.
Εκτός εάν τα αλλεπάλληλα αδιέξοδα στην διαχείριση του προσφυγικού επιβάλουν σε κάποιους την εναγώνια αναζήτηση… ασφαλών εχθρών και εξίσου ασφαλών πολέμων.