Οι μεν όρμησαν στα βουνά και τις ραχούλες της Μυτιλήνης και της Χίου ψεκάζοντας με χημικά ό,τι κουνιόταν κι ό,τι ανέπνεε. Και όταν κατάλαβαν ότι δεν πήγαν εκδρομή στα Εξάρχεια αλλά στα χαρακώματα μιας βαθιάς κοινωνικής έκρηξης, άρχισαν να σπάνε τα αυτοκίνητα των «γκασμάδων» και των «τουρκόσπορων». Οι δε μπούκαραν στο ξενοδοχείο που έμεναν οι άνδρες των ΜΑΤ και ξυλοφόρτωσαν τους αστυνομικούς την ώρα που κοιμόντουσαν. Κι όπου δεν τους βρήκαν, τους πέταξαν έξω ρούχα και εξοπλισμό και τα έκαψαν.
Το επιμύθιο είναι κυνικά λιτό: Εάν θες να μετατρέψεις την Ελλάδα σε Καμπούλ στέλνεις νύχτα δέκα διμοιρίες με ΜΑΤ σε δύο νησιά που βράζουν από θυμό, από το προσφυγικό αδιέξοδο, κι από τις καμένες προεκλογικές υποσχέσεις. Ή άλλως, όσοι στην κυβέρνηση εμπνεύστηκαν την «λύση» του προσφυγικού δια του δόγματος της καταστολής μαζεύουν ήδη τα κομμάτια της πολιτικής τους ήττας στο Διαβολόρεμα. Οι υπόλοιποι, όσοι πρόλαβαν στο παρά πέντε του τελικού εκτροχιασμού να αποσύρουν τις διμοιρίες από τα νησιά, τρέχουν τώρα να μαζέψουν ό,τι μαζεύεται από τον κοινωνικό εμπρησμό και την σπορά του διχασμού.
Κατά κάποιες πληροφορίες ήταν ο Μιχάλης Χρυσοχοίδης, κατά κάποιες άλλες ο Γιώργος Γεραπετρίτης εκείνοι που πρωτοστάτησαν χθες στην κυβερνητική απόφαση για την «αναδίπλωση κατευνασμού» και την πρόσκληση των δημάρχων του Αιγαίου στο Μαξίμου για διάλογο.
Το βέβαιο είναι πως τα δύο 24ωρα της σύρραξης στα νησιά έφεραν την κυβέρνηση στα πρόθυρα βαθιάς κρίσης. Στην σύσκεψη που έγινε χθες το απόγευμα στο Μαξίμου, η εικόνα που παρουσιάστηκε ήταν πως η κατάσταση σε Μυτιλήνη και Χίο βρισκόταν εκτός ελέγχου. Και ουδείς εγγυάτο ότι μια ακόμη εμπρηστική νύχτα θα τελείωνε χωρίς θύματα. Ούτε και τώρα όμως εγγυάται κανείς πως η επιχείρηση κατευνασμού θα φέρει και την διέξοδο.
Κορυφαίος υπουργός, που έχει εμπλακεί στο προσφυγικό, αναγνώριζε χθες ότι η κυβέρνηση όχι μόνον αιφνιδιάστηκε αλλά υποτίμησε δραματικά την ένταση της αντίδρασης στα νησιά απέναντι στο σχέδιο για τις κλειστές – που, στην πραγματικότητα, δεν θα είναι κλειστές, αλλά «ελεγχόμενες» – δομές.
Το ίδιο στέλεχος καταλόγιζε στα «στρατηγικά λάθη», όχι μόνον την απόφαση για την απόβαση των ΜΑΤ στα νησιά, αλλά και το γεγονός ότι αφέθηκε να καεί κάθε γέφυρα και κάθε δίαυλος διαλόγου. «Εμφανιζόμαστε ως ο άκαμπτος εχθρός απέναντι σε δικούς μας ψηφοφόρους, την ώρα που ο Τσίπρας κάνει ρελάνς και καταθέτει πρόταση εκτόνωσης», έλεγε χαρακτηριστικά αναφερόμενος στην πρόταση του αρχηγού του αξιωματική αντιπολίτευσης για εθνική στρατηγική στο προσφυγικό, υπό την προϋπόθεση της απόσυρσης των ΜΑΤ και της ΠΝΠ για τις επιτάξεις στα νησιά.
Στο δια ταύτα, και ελλείψει διαύλων καθώς και διαμεσολαβητών (είτε πρόθυμων, είτε αξιόπιστων), το βάρος της εκτόνωσης και της επανέναρξης του διαλόγου σήμερα, μαζί με το πολιτικό τίμημα, πέφτει στον ίδιο τον πρωθυπουργό. Και το ερώτημα είναι εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαθέτει, ή είναι έτοιμος να δεχθεί, το όποιο εναλλακτικό σχέδιο. Είναι δεδομένο, σύμφωνα με τις πληροφορίες, πως οι δήμαρχοι των νησιών θα ζητήσουν το απόγευμα ως πρώτο βήμα καλής θέλησης από την κυβέρνηση την μεταφορά κάποιου αριθμού προσφύγων στην ενδοχώρα.
Εδώ, μια διέξοδος θα μπορούσε να είναι η συζήτηση επί της πρότασης Τσίπρα – χάραξη εθνικής στρατηγικής με αποσυμφόρηση των νησιών και δίκαιο διαμοιρασμό του βάρους της προσφυγικής κρίσης σε όλη την επικράτεια. Κατά κάποιους στην ΝΔ μια τέτοια συζήτηση θα ακύρωνε και τις σκιές περί συνειδητής «θυσίας» των νησιών –περί συνειδητής, δηλαδή, επιλογής της λύσης του «ελάσσονος πολιτικού κόστους» από την κυβέρνηση προκειμένου να μην συγκρουστεί με τους γαλάζιους «τοπάρχες» στην ηπειρωτική χώρα. Κατά κάποιους άλλους θα σηματοδοτούσε επικοινωνιακή ήττα καθώς θα εμφάνιζε το Μαξίμου «να σύρεται στην ατζέντα Τσίπρα». Ακόμη κι εάν αυτό ισχύει όμως, η μόνη άλλη επιλογή πλέον μπορεί να είναι η «ατζέντα Μουτζούρη» και Σαμαρά…