Aν και πέρασαν πολλοί μήνες από την τοποθέτηση των ellinika hoaxes ως… «σερίφηδων» του ελληνικού διαδικτύου, επιτέλους δημοσιοποιήθηκε – χωρίς τυμπανοκρουσίες βέβαια – πόσα χρήματα τους απέφερε η συνεργασία τους με το Facebook.
Όπως τα ίδια τα ellinika hoaxes γράφουν στην ιστοσελίδα τους, έλαβαν 302.400 δολάρια από τον κολοσσό των social media για το 2019.
Αναφέρουν συγκεκριμένα για την χρηματοδότησή τους και τα έσοδά τους για το 2019: «302.400$ από το Facebook. Από τον Απρίλιο του 2019, τα ΕΗ ελέγχουν εικόνες, βίντεο και άρθρα στο Facebook ως μέρος της πρωτοβουλίας του κοινωνικού δικτύου για τον έλεγχο γεγονότων από ανεξάρτητους οργανισμούς ελέγχου γεγονότων. Αυτή η εργασία χρηματοδοτείται από το Facebook. Το χρηματικό ποσό εξαρτάται από τον αριθμό των πραγματικών ελέγχων που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος».
Όπως προκύπτει από τα ίδια τα γραφόμενα των «σερίφηδων» που έφτασαν στο σημείο να χαρακτηρίσουν μέχρι και άρθρο γνώμης ως Fake News (!) τα χρήματα αυτά για το 2020 μπορεί είτε να αυξηθούν είτε να μειωθούν.
Ήδη πάντως μιλάμε για ένα τεράστιο ποσό που δίνει το Facebook σε μια ομάδα ανθρώπων που μόλις ένας εξ’ αυτών είναι επαγγελματίας δημοσιογράφος. Όπως έχει γράψει το Documento κατ’ επανάληψη, στην ομάδα υπάρχουν ένας πρώην στρατιωτικός (ναρκαλιευτής) και ένας νυν (ΕΜΘ – εθελοντής μακράς θητείας), ένας business και web developer, ένας ιδιωτικός υπάλληλος με μεταπτυχιακό στη διοίκηση επιχειρήσεων, ένας χημικός, μια τελειόφοιτος των τμημάτων Νομικής και Πολιτικών Επιστημών και ένας απόφοιτος της αγγλικής γλώσσας και φιλολογίας.
Τι κοινό έχουν όλοι αυτοί με τη δημοσιογραφία και δη την ερευνητική – αποκαλυπτική που έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις; Ίσως τη σχέση τους με τον μόνο δημοσιογράφο της ομάδας.
Θυμίζουμε πως την ίδια στιγμή σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και στις ΗΠΑ τον ρόλο του «ελεγκτή» έχουν αναλάβει ομάδες επαγγελματιών προερχόμενων από δημοσιογραφικούς κολοσσούς, όπως το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η «Monde», η «Libération», το Associated Press κ.ά.,
Παρέμβαση για το θέμα είχε κάνει και ο τέως υφυπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης Λευτέρης Κρέτσος. «Μας προξενεί εντύπωση πώς ο παγκόσμιος τεχνολογικός κολοσσός της Facebook… αποφάσισε να αναθέσει το έργο του θεματοφύλακα της αλήθειας των ειδήσεων στο ελληνικό διαδίκτυο σε μια εταιρεία που δεν έχει την ίδια εξειδίκευση και εμπειρία με τους αντίστοιχους συνεργάτες της Facebook σε άλλες χώρες, όπως το AFP και το Associated Press», δήλωνε την εποχή εκείνη.
Εκτός του υπέρογκου ποσού που έλαβαν από το Facebook, στα έσοδά τους για το 2019 συγκαταλέγονται και 11.000€ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέσω του TjekDet.dk για το project «Cross-border fact checking initiative ahead of EP elections» και 193,82€ έσοδα διαφημίσεων από το google adsence.
Στον απολογισμό για το 2019 που έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα του ο… «κλειδοκράτορας» των ειδήσεων στο Facebook, μεταξύ άλλων φαίνονται ως τελικά καθαρά κέρδη 177.416,58 ευρώ ενώ οι αμοιβές του προσωπικού αγγίζουν τα 86.467,75 ευρώ.
Διόρθωσαν και το Καταστατικό
Εν τω μεταξύ, αρκετούς μήνες μετά την ίδρυση της εταιρείας τους, τα Hoaxes προχώρησαν στη διόρθωση δυο άρθρων του καταστατικού τους. Άρθρα στα οποία είχε αναφερθεί στο ρεπορτάζ του το Documento καταγράφοντας πολύ σοβαρά ερωτήματα.
Όπως γράψαμε στις αρχές του Μαΐου 2019, τον Νοέμβριο του 2018 πέντε άτομα, οι Θεόδωρος Δανιηλίδης, Αθανάσιος Σιτίστας, Δημήτρης Αλικάκος, Γιώργος Γιώτης και Ανδρόνικος Κουτρουμπέλης, ιδρύουν την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Κέντρο Καταπολέμησης της Παραπληροφόρησης με διακριτικό τίτλο Ellinika Hoaxes. Σύμφωνα με το άρθρο 1 του καταστατικού, «συστήνεται αστική μη κερδοσκοπική και μη κυβερνητική εταιρεία (ΜΚΟ) με νομική προσωπικότητα, διεπόμενη από τα άρθρα 741».
Το καταστατικό κάνει λόγο για ΑΜΚΕ ΜΚΟ, όπως άλλωστε και η Σοφία Ιγνατίδου (γράφει NGO), η Ελληνίδα assessor από το IFCN, το λεγόμενο Διεθνές Δίκτυο Ελέγχου Ενημέρωσης που έχει πιστοποιήσει τα Ellinika Hoaxes και άλλους φορείς που συνεργάζονται με το Facebook.
Τον Ιούλιο του 2019 (δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο στο ΓΕΜΗ) τα Ellinika Hoaxes αλλάζουν το άρθρο 1 πετώντας το ΜΚΟ και γράφοντας πως διορθώνουν ένα σφάλμα που «παρεισέφρησε στο νομικό χαρακτηρισμό του είδους της εταιρείας μας εκ παραδρομής.
Σύμφωνα με το διορθωμένο άρθρο «Συστήνεται αστική μη κερδοσκοπική και μη κυβερνητική εταιρεία (Α.Μ.Κ.Ε.) με νομική προσωπικότητα…».
Το δεύτερο άρθρο είναι το υπ’ αριθμόν 5 σχετικά με τις υποχρεώσεις των εταίρων και την απαγόρευση διανομής κεφαλαίων κερδών και τόκων από το οποίο προέκυπταν σοβαρά ερωτήματα. Οι ίδιοι οι «ιντερνετικοί σερίφηδες» έκριναν πως έπρεπε να… διευκρινίσουν την πλήρη ανεξαρτησία της εταιρεία τους.
Πρόσθεσαν την εξής παράγραφο: «Η εταιρεία έχει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, διέπεται από τις διατάξεις του καταστατικού της και την κείμενη νομοθεσία. Δεν υπόκειται σε καμία παρέμβαση ή επιρροή και δρα ανεξάρτητα από κόμματα, κυβερνήσεις, πολιτικές ή θρησκευτικές οργανώσεις και ομάδες εν γένει οποιασδήποτε μορφής. Τα μέλη της συντακτικής ομάδας και οι εταίροι απαγορεύεται ρητά να είναι μέλη σε οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα.».