Lapolitica
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από το ρεπορτάζ που κάναμε για τον μεγάλο κατασκευαστικό όμιλο, ο οποίος επί πολλά χρόνια λυμαίνεται τους τομείς των υπηρεσιών διαχείρισης απορριμμάτων, επεξεργασίας λυμάτων και διαχείρισης αποβλήτων (Διαβάστε εδώ).
Για δεκαετίες ολόκληρες συγκεκριμένα εργολαβικά συμφέροντα μονοπωλούν τα έργα κερδίζοντας τους διαγωνισμούς, ενώ εδώ και λίγο καιρό τα συγκεκριμένα συμφέροντα έχουν κυριολεκτικά αποθρασυνθεί (Διαβάστε εδω), καθώς φαίνεται ότι μπαίνει τέλος στην ασύδοτη δράση τους, προκαλώντας ακόμη και την παρέμβαση του Μεγάρου Μαξίμου μετά από τη διαμαρτυρία ξένης πρεσβείας και ξένου κολοσσού (Διαβάστε εδώ).
Το ρεπορτάζ που έχουμε κάνει είναι μεγάλο σε έκταση. Η έρευνα είναι μακρά και επίπονη. Θα χρειαζόταν κανείς να συντάξει τόμους ολόκληρους για να περιγράψει το σκάνδαλο διαρκείας, ένα από εκείνα τα σκάνδαλα της λειτουργίας συμφερόντων χωρίς καμία πατριωτική ευθύνη, που έριξαν τη χώρα στα βράχια της σφοδρής οικονομικής κρίσης και την έστειλαν ένα βήμα πριν το γκρεμό. Τώρα που η χώρα ανασαίνει ξανά, τα ίδια συμφέροντα απαιτούν, υπό το βάρος των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, να διαιωνιστεί η νοσηρή κατάσταση για να διασωθούν, αδιαφορώντας για την πορεία της ελληνικής οικονομία και για το αίτημα του ελληνικού λαού για διαφάνεια. Δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηρίξει κανείς ότι ο… ανορθόδοξος τρόπος διάσωσης εταιρειών, όχι μέσω του μάνατζμεντ, αλλά μέσα σκανδαλωδών διαγωνισμών, θα συνιστούσε τεράστια επιβάρυνση για τον ελληνικό λαό που «μάτωσε» την περασμένη δεκαετία, υπομένοντας τις συνέπειες της μνημονιακής στρατηγικής που επιβλήθηκε στη χώρα και κάνοντας τεράστιες θυσίες.
Όπως είχαμε αποκαλύψει πριν από μερικές ημέρες, πέντε παραδείγματα τείνουν να επιβεβαιώσουν την παραπάνω ζοφερή πραγματικότητα. Πρόκειται για τους διαγωνισμούς που αφορούν σε πέντε έργα: για τις υπηρεσίες διαχείρισης απορριμμάτων στο μικρό Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης Απορριμμάτων και αξιοποίησης των παραγόμενων προϊόντων με προϋπολογισμό 4.995.000 ευρώ, για τις ίδιες υπηρεσίες στο μεγάλο Εργοστάσιο Ανακύκλωσης Απορριμμάτων με προϋπολογισμό 24.790.000 ευρώ, για τη λειτουργία και συντήρηση του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων στην Ψυττάλεια με προϋπολογισμό 261.485.000 ευρώ, για το νέο Κύτταρο ΟΕΔΑ με προϋπολογισμό 31.292.562 ευρώ και για το «Πράσινο» Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης, για την αναβάθμιση και λειτουργία του και τη μετατροπή του σε «Πράσινο Εργοστάσιο» με προϋπολογισμό 52.350.000 ευρώ.
Πρόκειται για διαγωνισμούς, η δημοπράτηση των οποίων γίνεται με τη διαδικασία του κατεπείγοντος ή, για παράδειγμα στις τρεις τελευταίες περιπτώσεις, με την τεχνική αξιολόγηση – που καλύπτει το 70% των κριτηρίων – να είναι υποκειμενική! Οι διαγωνισμοί γίνονται με τέτοιο τρόπο ώστε σχεδόν πάντοτε ευνοείται ένας υποψήφιος, μίαεταιρεία, ένας και μοναδικός κατασκευαστικός όμιλος.
Ο εν λόγω κατασκευαστικός όμιλος είναι ο κοινός παρονομαστής του μεγάλουμ διαχρονικού σκανδάλου.
Ας ξετυλίξουμε λοιπόν το κουβάρι.
Η «αμαρτωλή» ιστορία του Ε.Μ.Α.
Στη Δημοτική Ενότητα Άνω Λιοσίων του Δήμου Φυλής έχει εγκατασταθεί το ΕΜΑ. Τι είναι το ΕΜΑ; Πρόκειται για το Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης των απορριμμάτων της πρωτεύουσας.
Το συγκεκριμένο εργοστάσιο έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί από τον ίδιο ανάδοχο, ο οποίος αμείβεται για να παρέχει τις σχετικές υπηρεσίες προς τον ΕΔΣΝΑ (Ειδικός Διαβαθμισμένος Σύνδεσμος Νομού Αττικής).
Η πληρωμή του ΕΣΔΝΑ προς τον ανάδοχο λειτουργίας του εργοστασίου περιλαμβάνει ένα ποσό ανά τόνο εισερχόμενων απορριμμάτων, τα οποία επεξεργάζεται το εργοστάσιο.
Η ποσότητα των απορριμμάτων την οποία επεξεργάζεται το εργοστάσιο είναι της τάξης των 300.000 έως 350.000 τόνων ανά έτος.
Οι τιμές ανά τόνο με βάση τις οποίες πληρώνει ο ΕΣΔΝΑ τον ανάδοχο λειτουργίας ποικίλουν. Ωστόσο, φαίνεται ότι διαχρονικά μειώνονται, γεγονός που σημαίνει ότι το κόστος λειτουργίας για τον ΕΔΣΝΑ υπήρξε πολύ υψηλό τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του εργοστασίου και τείνει να μειώνεται συνεχώς εξαιτίας της προσπάθειας και άλλων ενδιαφερόμενων να αναλάβουν τη λειτουργία του εργοστασίου την οποία έχει αναλάβει από την αρχή μέχρι σήμερα ο ίδιος ανάδοχος.
Συγκεκριμένα η τιμή που πλήρωνε αρχικά ο ΕΔΣΝΑ, από την έναρξη της λειτουργίας του εργοστασίου, στον ανάδοχο ήταν, ήταν το έτος 2011, 76 ευρώ τον τόνο. Το 2013 η τιμή έφτασε τα 64,60 ευρώ τον τόνο και σήμερα η τιμή έχει πέσει στα 51,50 ευρώ τον τόνο.
Αποτέλεσμα της πορείας της τιμής είναι ότι το ετήσιο κόστος της λειτουργίας του εργοστασίου για τον ΕΔΣΝΑ – αν υποτεθεί ότι η επεξεργασία αφορά 335.000 τόνους το έτος, όπως προέβλεπε ο τελευταίος διαγωνισμό – είχε φτάσει να αγγίζει τα πρώτα χρόνια τα 25.460.000 ευρώ και σήμερα να υπολογίζεται περίπου στα 17.552.500 ευρώ.
Εκείνο το οποίο πρέπει να σημειωθεί είναι ότι αν ληφθεί υπόψιν ο σχετικός διαγωνισμός – θα ασχοληθούμε σε επόμενο ρεπορτάζ αναλυτικά -, ο οποίος δεν ολοκληρώθηκε και στον οποίο η αρχική, πιο οικονομική, προσφορά ήταν 34 ευρώ, το ετήσιο κόστος θα ήταν 11.390.000 ευρώ. Με τον προβλεπόμενο δε πλειστηριασμό θα γινόταν ακόμη μικρότερο. Να σημειωθεί ακόμη ότι όλα τα παραπάνω επιβαρύνονται με ΦΠΑ.
Τι σημαίνουν, όμως, τα παραπάνω χρηματικά ποσά; Ας το δούμε παρακάτω
Μεγάλη, διαχρονική επιβάρυνση και διαγωνισμοί κομμένοι και ραμμένο στα… μέτρα του ενός
Τα χρηματικά ποσά που αναφέρθηκαν πιο πάνω αποδεικνύουν την υπέρμετρη, διαχρονική, οικονομική επιβάρυνση του ΕΔΣΝΑ.
Μπορούν, ωστόσο, δυστυχώς να εξηγηθούν πολλά αν κάποιος εξετάσει τους διαγωνισμούς, από τους οποίους ευνοείται… εντελώς συμπτωματικά μόνο ένας. Φαίνεται πως τα όσα σκανδαλώδη συμβαίνουν γίνονται ανάλογα με τις… ανάγκες ενός και μόνο κατασκευαστικού ομίλου.
Ο ΕΔΣΝΑ, λοιπόν, για τη λειτουργία του εργοστασίου διενεργεί κατά καιρούς δημοπρατήσεις. Όπως υποστηρίζουν καλά πληροφορημένες πηγές της αγοράς, οι δημοπρατήσεις αυτές περιέχουν πλήθος όρων, προϋποθέσεων και απαιτήσεων. Εκείνο ωστόσο που επισημαίνεται από τις ίδιες πηγές είναι ότι οι όροι, οι προϋποθέσεις και οι απαιτήσεις αναφέρονται με τρόπο φωτογραφικό υπέρ του αναδόχου που έχει αναλάβει από την αρχή μέχρι σήμερα τη λειτουργία του εργοστασίου – με αποτέλεσμα τη μείωση του ανταγωνισμού. Στις δημοπρατήσεις αυτές, με βάση το πώς τίθενται οι όροι και οι προϋποθέσεις, φτάνουν τελικά να συμμετέχουν ο υπάρχων ανάδοχος και μία ή δύο πολύ ακόμη εταιρείες.
Ωστόσο, εκείνο που περιγράφεται ως σκανδαλώδες είναι ότι κατά την αξιολόγηση των προσφορών, οι αρμόδιες επιτροπές αξιολόγησης των προσφορών αποκλείουν τελικά, λόγω των φωτογραφικών απαιτήσεων, από τον διαγωνισμό του υπόλοιπους συμμετέχοντες ώστε ο πιθανός ανάδοχος να είναι ο ήδη λειτουργός του ΕΜΑ.
Με αυτές τις διαδικασίες – όπως προκύπτει από όσα λένε άνθρωποι της αγοράς –βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και πάρα πολλά χρόνια ένα σκάνδαλο μεγατόνων, μία νοσηρή κατάσταση, ένα μονοπώλιο που δεν αρμόζει σε προηγμένη χώρα της Δύσης.