Του Χρήστου Μαζανίτη
Στις 29 Μαρτίου έχει προγραμματιστεί η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Παρίσι, όπου θα συναντηθεί με τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμμανουέλ Μακρόν. Οι δύο άνδρες έχουν να συζητήσουν πολλά για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και την τουρκική προκλητικότητα, με τα συμφέροντα των δύο χωρών να συμπίπτουν στην πλειονότητα των ζητημάτων.
Η τουρκική προκλητικότητα στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά και η παρουσία του γαλλικού αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle στην ανατολική Μεσόγειο φαίνεται ότι αποτελούν σε ένα μεγάλο βαθμό και μέτρο πίεσης για το πρόγραμμα ναυπήγησης των νέων φρεγατών.
Εδώ και μήνες έχει ξεκινήσει η στενή συνεργασία των κλιμακίων μεταξύ του Πολεμικού Ναυτικού και της γαλλικής εταιρείας NAVAL, που ναυπηγεί τις νέες φρεγάτες ψηφιακής εποχής, όπως χαρακτηρίζει η ίδια τις Belharra. Ο μεγάλος προβληματισμός ωστόσο της ελληνικής πλευράς εστιάζεται σε 4 κυρίως σημεία.
Α) Στην ταχύτητά της, που δεν ξεπερνά τους 27 κόμβους. Ταχύτητα που είναι εξαιρετικά χαμηλή για φρεγάτα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που την έχουν χαρακτηρίσει σαν “μίνι επιβατηγό με ψηφιακό ραντάρ” θέλοντας να καταδείξουν με σκωπτικό τρόπο ότι η ταχύτητά της είναι ένα από τα αρνητικά σημεία. Παρόλα αυτά, θα πρέπει να επισημανθεί ότι η απελθούσα ηγεσία του ΠΝ δεν το είχε συμπεριλάβει στα αρνητικά, επισημαίνοντας ότι έχουν μεταβληθεί οι ανάγκες της σύγχρονης εποχής.
Β) Στην αντιαεροπορική της προστασία. Δεν μπορεί να προσαρμοστεί το σύστημα Phalanx από τις προς απόσυρση S διότι χάνει τα stealth χαρακτηριστικά, με τους Γάλλους να διατείνονται ότι προτιμούν να βασιστούν σε συστήματα ECM και αντιμέτρων, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τους αντιπλοϊκούς πυραύλους.
Γ) χαμηλός φόρτος πυραύλων. Το θέμα είναι χωροταξικό. Δεν είναι φρεγάτα αλλά κορβετο-φρεγάτα, συνεπώς οι χώροι είναι περιορισμένοι. Επιπλέον, χρειάζεται νέα σχεδίαση στην πλατφόρμα προσνήωσης των ελικοπτέρων, αφού το ελληνικό ΠΝ χρησιμοποιεί τα Aegean Hawk.
Δ) Η τιμή. Το πλήρες πακέτο ανά πλοίο με τα όπλα του, την υποστήριξη και την εκπαίδευση εκτοξεύεται στα 1,6 με 1,7 δις! Το νούμερο είναι εξωπραγματικό για τα ελληνικά δεδομένα.
Σίγουρα η εμπλοκή της Γαλλίας στην Μεσόγειο δεν μπορεί να είναι ανέξοδη για την Ελλάδα. Όμως, η ελληνική οικονομία σε καμία περίπτωση δεν έχει συνέλθει από την δεκαετή δοκιμασία ώστε να μπορεί να αντέξει τέτοιες υπερβάσεις.
Οι Belharra προσφέρουν μεγάλες δυνατότητες στον ανθυποβρυχιακό πόλεμο, όμως δεν παύουν να είναι πανάκριβες επιλογές.
Η ελληνική πλευρά όλα αυτά τα γνωρίζει. Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία συμφωνία με την Γαλλία για προμήθεια αρχικά δύο πλοίων αλλά επιστολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Στην παρούσα φάση ίσως θα ήταν πιο ελκυστικό η παραχώρηση, με την μέθοδο του leasing, δύο γαλλικών φρεγατών FREMM. Αυτό θα έλυνε άμεσα την ανάγκη ενίσχυσης του ΠΝ στο Αιγαίο και την Ανατ. Μεσόγειο. Κάτι που μελλοντικά ίσως άνοιγε τον δρόμο ναυπήγησης των Belharra, δεδομένου ότι ακόμη κι αν σήμερα πέσουν οι υπογραφές το πρώτο πλοίο θα φτάσει στην Ελλάδα στην καλύτερη περίπτωση στα τέλη του 2025 και θα είναι έτοιμο προς χρήση το 2026 με 2027!
Βέβαια, θα πρέπει να έχουμε πάντα στο πίσω μέρος του κεφαλιού ότι οι Γάλλοι ίσως και να μην έχουν πει ακόμη την τελευταία τους λέξη. Μία πρόταση χρηματοδότησης σε βάθος χρόνου ίσως να μην επιβάρυνε σημαντικά τον αμυντικό προϋπολογισμό της χώρας.
Στον αντίποδα, βέβαια, ακόμη κι έτσι υποθηκεύονται πόροι για σημαντικά projects του ΠΝ που θα πρέπει να αναβληθούν ή να ματαιωθούν.
Όπως και να ᾽χει, σημασία έχουν οι δηλώσεις του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου, ο οποίος έχει τονίσει αφενός ότι “δεν θα πάρουμε αυτό που μας δίνουν” και αφετέρου ότι “τίποτα δεν έχει κλείσει οριστικά με τις Belharra”.