LaPolitica
«Όλα τριγύρω, αλλάζουνε και όλα τα ίδια μένουν» έλεγε ένα γνωστό τραγούδι της δεκαετίας του 1980 και οι στίχοι ταιριάζουν απόλυτα στην περίπτωση συγκεκριμένων εγχώριων εργολαβικών συμφερόντων που κυριολεκτικά λυμαίνονται τους τομείς των υπηρεσιών διαχείρισης απορριμμάτων, επεξεργασίας λυμάτων και διαχείρισης αποβλήτων.
Για δεκαετίες ολόκληρες τα εργολαβικά αυτά συμφέροντα μονοπωλούν τους σχετικούς διαγωνισμούς, τους οποίους… συμπτωματικά πάντοτε κερδίζουν.
Τα ίδια εργολαβικά συμφέροντα επιδιώκουν να επεκτείνουν τη νοσηρή αυτή κατάσταση, που σε άλλες περιπτώσεις, σε χώρες της προηγμένης Δύσης, θα είχε προκαλέσει εδώ και καιρό την παρέμβαση των εισαγγελικών αρχών.
Στην Ελλάδα, ωστόσο, όπως γράψαμε παραπάνω «όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα τα ίδια μένουν», με συγκεκριμένη εταιρεία να έχει εξελιχθεί σε κάτι περισσότερο από μονοπώλιο, ένα μονοπώλιο που δημιουργήθηκε με την ανοχή και τη συνενοχή διαφόρων… αρμόδιων, πολιτικών, αυτοδιοικητικών, μεσαίων ή χαμηλόβαθμων παραγόντων και υπαλλήλων.
Όλοι οι διαγωνισμοί, τους οποίους κέρδιζε η εν λόγω εταιρεία είχαν ένα κοινό παρονομαστή ή μάλλον… πολλούς κοινούς παρονομαστές: Η δημοπράτηση γινόταν ή γίνεται με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, σε κάποιες περιπτώσεις ανακαλύπτονταν ακόμη και… άγνωστες απρόβλεπτες συνθήκες, ενώ ταυτόχρονα γινόταν ή γίνεται χρήση φωτογραφικών διατάξεων με δικαιολογίες που δεν μπορούσαν να πείσουν ούτε μικρά παιδιά.
Σε αυτή τη νοσηρή κατάσταση που διαμορφώθηκε εδώ και δεκαετίες κανένας αυτοδιοικητικός παράγοντας, κανένα πολιτικό πρόσωπο και κανένας δικαστικός λειτουργός δεν ασχολήθηκε ουσιαστικά ή δεν ευαισθητοποιήθηκε με το σκάνδαλο διαρκείας.
Το σκάνδαλο συνεχίζεται
Πέντε παραδείγματα που τείνουν να επιβεβαιώσουν την παραπάνω ζοφερή πραγματικότητα είναι οι διαγωνισμοί για πέντε έργα: για τις υπηρεσίες διαχείρισης απορριμμάτων στο μικρό Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης Απορριμμάτων και αξιοποίησης των παραγόμενων προϊόντων με προϋπολογισμό 4.995.000 ευρώ, για τις ίδιες υπηρεσίες στο μεγάλο Εργοστάσιο Ανακύκλωσης Απορριμμάτων με προϋπολογισμό 24.790.000 ευρώ, για τη λειτουργία και συντήρηση του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων στην Ψυττάλεια με προϋπολογισμό 261.485.000 ευρώ, για το νέο Κύτταρο ΟΕΔΑ με προϋπολογισμό 31.292.562 ευρώ και για το «Πράσινο» Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης, για την αναβάθμιση και λειτουργία του και τη μετατροπή του σε «Πράσινο Εργοστάσιο» με προϋπολογισμό 52.350.000 ευρώ.
Αν εξετάσει κάποιος τις περιπτώσεις των διαγωνισμών θα ανακαλύψει σατανικές συμπτώσεις σε ότι αφορά στα στοιχεία, στο ιστορικό της εξέλιξής τους και στα κριτήρια ανάθεσης. Πρόκειται για διαγωνισμούς, η δημοπράτηση των οποίων γίνεται με τη διαδικασία του κατεπείγοντος ή, για παράδειγμα στις τρεις τελευταίες περιπτώσεις, με την τεχνική αξιολόγηση – που καλύπτει το 70% των κριτηρίων – να είναι υποκειμενική! Οι διαγωνισμοί γίνονται με τέτοιο τρόπο ώστε σχεδόν πάντοτε ευνοείται, ένας υποψήφιος μία συγκεκριμένη εταιρεία, ένας και μοναδικός κατασκευαστικός όμιλος. Για ποιον λόγο, όμως, γίνεται αυτό;
Το παράδειγμα της Ψυττάλειας
Ένα παράδειγμα με το οποίο ασχοληθήκαμε πρόσφατα είναι ο διαγωνισμός για τη λειτουργία και τη συντήρηση του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων στην Ψυττάλεια. Στην προκειμένη περίπτωση υπήρξαν σοβαρότατες καταγγελίες του γαλλικού κολοσσού Suez για μεθοδεύσεις αποκλεισμού των δύο από τους τρείς υποψηφίους από τον διαγωνισμό. Μάλιστα αυτές οι καταγγελίες έφτασαν μέχρι το γραφείο του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και κατόπιν υπήρξε κυβερνητική παρέμβαση (Διαβάστε αναλυτικά εδώ).
Γράφαμε μεταξύ άλλων: «Η απόπειρα της εύκολης επιλογής αποκλεισμού του γαλλικού κολοσσού από την ΕΥΔΑΠ είχε προκαλέσει μεγάλη εντύπωση, σφοδρές αντιδράσεις και όργιο φημών, αφού δεν ήταν λίγοι εκείνοι, οι οποίοι στην αγορά έκαναν λόγο για πρωτοφανή μεθόδευση ανάθεσης του έργου στην ΕΛΛΑΚΤΩΡ.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένους κύκλους οι σκανδαλώδεις παρασκηνιακές μεθοδεύσεις συνδυάζονταν με τα σοβαρά οικονομικά και όχι μόνο προβλήματά του συγκεκριμένου ομίλου. Και καθίσταται απολύτως σαφές και αντιληπτό ότι η σκανδαλώδης απόπειρα ανάθεσης του έργου στον συγκεκριμένο όμιλο είχε ένα και μόνο στόχο: Τη διαιώνιση του καθεστώτος μονοπωλιακής διαχείρισης του κέντρου επεξεργασίας στην Ψυττάλεια από τον κατασκευαστικό όμιλο του Άκτωρα και μάλιστα με τρόπο πραξικοπηματικό, ώστε να του δοθεί με αυτόν τον τρόπο ένα ακόμη… φιλί ζωής».
Σήμερα παράγοντες της αγοράς υπογραμμίζουν ότι «οι εταιρείες σώζονται με σωστό μάνατζμεντ και όχι με σκανδαλώδεις διαγωνιστικές διαδικασίες».
Τις επόμενες ημέρες θα ξεδιπλώσουμε το κουβάρι και θα ασχοληθούμε με τον κάθε ένα διαγωνισμό ξεχωριστά, παρουσιάζοντας όλα τα στοιχεία.
Πρέπει όλοι να καταλάβουν ότι η Ελλάδα, μια χώρα της οποίας η οικονομία δέχτηκε ισχυρά πλήγματα την περασμένη δεκαετία, δεν έχει περιθώρια να επιστρέψει στις πρακτικές του παρελθόντος, διότι αν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε είναι αμφίβολο ότι θα καταφέρει ξανά να βγει στο ξέφωτο.