Το νομοσχέδιο του υπουργείου Μεταφορών, το οποίο αναμένεται να αλλάξει ριζικά τη διαδικασία εκπαίδευσης των υποψήφιων οδηγών και των εξετάσεων για την απόκτηση διπλώματος οδήγησης, αναμένεται να είναι έτοιμο μετά το φθινόπωρο του 2020.
Αυτές τις ημέρες συγκροτήθηκε ύστερα από απόφαση του υπουργού, Κώστα Καραμανλή, η σχετική επιτροπή, η οποία θα εισηγηθεί τις αλλαγές με δέσμευση οι τελικές της προτάσεις να είναι έτοιμες εντός εξαμήνου και με δυνατότητα παράτασης της προθεσμίας μόνο για ένα τρίμηνο ακόμα.
Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για την πλήρη οπτικοακουστική καταγραφή της διαδικασίας που έδινε και τη δυνατότητα συνοδευόμενης οδήγησης σε νέους και νέες από τα 17 τους χρόνια, καταργήθηκε και πλέον τους τελευταίους μήνες έχουμε επιστρέψει στο παλαιό καθεστώς εξέτασης και έκδοσης διπλωμάτων.
- Τρία είναι τα βασικά σημεία, στα οποία όπως φαίνεται θα εστιαστούν οι αλλαγές που θα προκύψουν από την εισήγηση της Επιτροπής:
Το πρώτο είναι εάν θα επανέλθει ο θεσμός της συνοδευόμενης οδήγησης από την ηλικία των 17 ετών, ο οποίος δεν πρόλαβε να εφαρμοστεί. Οι απόψεις φαίνεται ότι διίστανται στο υπουργείο, καθώς το ενδεχόμενο αντιμετωπίζεται θετικά από αρκετούς υπό τις προϋποθέσεις οι νέοι οδηγοί να μπορούν να οδηγούν συνοδευόμενοι μόνο εντός της ελληνικής επικράτειας, με απόλυτη ευθύνη του ενήλικα συνοδού τους και με βασικό όρο να έχουν επιλυθεί όλα τα ζητήματα ασφάλισης που μπορεί να προκύψουν. Ωστόσο υπάρχουν και περί του αντιθέτου εισηγήσεις, από συμβούλους, οι οποίοι εκτιμούν ότι για λόγους ασφαλείας δεν πρέπει να μειωθεί το όριο ηλικίας των οδηγών.
Το δεύτερο ζήτημα, στο οποίο αναμένεται να ρίξει φως η Επιτροπή είναι το ποια θα είναι η ακριβής λειτουργία των μέσων καταγραφής της όλης διαδικασίας.
Αν και φαίνεται να έχει γίνει πλήρως κατανοητή η ανάγκη χρήση σύγχρονης τεχνολογίας και όλων των προσφερόμενων οπτικοακουστικών μέσων, αυτό που εξακολουθεί να προβληματίζει είναι το εάν θα δοθεί η δυνατότητα της μετάδοσης της διαδικασίας σε πραγματικό χρόνο. Τα ζητήματα που τίθενται αφορούν κυρίως θέματα προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, στην περίπτωση για παράδειγμα της δυνατότητας αναγνώρισης άλλου διερχόμενου οδηγού πλην του υποψηφίου.
Έντονα απασχολεί τους αρμοδίους, πάντως, και το ζήτημα του κόστους, το οποίο έχουν θέσει οι εκπαιδευτές οδηγών τονίζοντας ότι το σύστημα αναμετάδοσης σε πραγματικό χρόνο έχει υψηλό κόστος και για τις δύο πλευρές.
Υπενθυμίζεται ότι ο προηγούμενος νόμος για τα διπλώματα οδήγησης προέβλεπε την ύπαρξη καμερών και μικροφώνων εντός των αιθουσών εξέτασης και των οχημάτων, με ηλεκτρονικό καθορισμό του ζεύγους εξεταστή-εξεταζόμενου πριν την εξέταση του υποψηφίου, αλλά και τη δημιουργία Κέντρου Ελέγχου στο υπουργείο. Ουσιαστικά προβλεπόταν η θεωρητική και πρακτική εξέταση των υποψηφίων να μεταδίδονται σε πραγματικό χρόνο, να καταγράφονται με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων και το υλικό να μεταφορτώνεται την ημέρα της εξέτασης.
Μία τρίτη βασική απαίτηση του νέου συστήματος είναι η ταχύτερη έκδοση των αδειών οδήγησης καθώς υπολογίζεται ότι σήμερα απαιτείται διάστημα έως και τεσσάρων μηνών για την έκδοσή τους από ορισμένες Διευθύνσεις Μεταφορών των Περιφερειών.
Στην κατεύθυνση της επιτάχυνσης των διαδικασιών στοχεύει και η θεσμοθέτηση της προσωρινής άδειας οδήγησης, η οποία περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο του υπουργείου για τα υδατοδρόμια που αναμένεται να ψηφιστεί σύντομα. Η προσωρινή άδεια θα καλύπτει τους νέους οδηγούς από την επόμενη μέρα της επιτυχίας τους στις εξετάσεις και έως την έκδοση της κανονικής άδειας οδήγησης από τις υπηρεσίες Μεταφορών των Περιφερειών και αναμένεται να εφαρμοστεί σε περίπου ένα μήνα.
Με την άδεια αυτή ο δικαιούχος θα μπορεί να οδηγεί κανονικά από την επόμενη ημέρα της επιτυχούς εξέτασής του, ακριβώς όπως θα έκανε εάν είχε στην κατοχή του το επίσημο δίπλωμα, αλλά μόνο εντός της ελληνικής επικράτειας και μέχρι να εκδοθεί η κανονική άδεια. Σε κάθε περίπτωση το χρονικό διάστημα μετακίνησης με την προσωρινή άδεια δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τέσσερις μήνες από την ημερομηνία επιτυχίας στις εξετάσεις.
Ωστόσο στόχος είναι να μειωθεί η γραφειοκρατία αλλά και το χρονικό διάστημα έκδοσης και της κανονικής άδειας οδήγησης και για το σκοπό αυτό ήδη αναζητείται η βέλτιστη λύση από κοινή ομάδα εργασίας των υπουργείων Μεταφορών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης τόσο στο επίπεδο της επίσπευσης των διαδικασιών όσο και του αριθμού των απαιτούμενων εγγράφων και δικαιολογητικών.
Απαντήσεις σε όλα αυτά τα θέματα αναμένεται να δώσει το αργότερο έως το προσεχές φθινόπωρο η Επιτροπή που συστάθηκε στο υπουργείο Μεταφορών με τη συμμετοχή και εκπροσώπων από τα υπουργεία Μεταφορών, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Προστασίας του Πολίτη.
Το έργο της άμισθης Επιτροπής, η οποία θα συνεδριάζει τουλάχιστον τέσσερεις φορές το μήνα, θα ολοκληρωθεί εντός έξι μηνών από τη σύστασή της με δυνατότητα παράτασης της λειτουργίας της για επιπλέον τρεις μήνες ύστερα από απόφαση του υπουργού Μεταφορών.
Βασικό αντικείμενο της Επιτροπής, όπως προκύπτει από τη σχετική απόφαση του κ. Καραμανλή, θα είναι η επεξεργασία και υποβολή ολοκληρωμένης εισήγησης για την αναμόρφωση του πλαισίου που διέπει την εκπαίδευση και εξέταση υποψηφίων οδηγών και οδηγών για τη χορήγηση αδειών οδήγησης.
Συγκεκριμένα προβλέπεται:
- Αξιολόγηση του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου, προσέγγιση των αδυναμιών του και πρόταση για την αντιμετώπισή τους με γνώμονα τη διασφάλιση της διαφάνειας, της αμεροληψίας, της αξιοκρατίας και της ίσης μεταχείρισης με σκοπό την προαγωγή και τη διασφάλιση της οδικής ασφάλειας.
- Συγκέντρωση και αξιολόγηση προτάσεων από εμπλεκόμενους φορείς μεταξύ των οποίων επαγγελματικοί ή επιστημονικοί σύλλογοι και οργανώσεις, διεθνείς φορείς, φορείς εργαζομένων, κλπ.
- Διερεύνηση του τρόπου διενέργειας δοκιμασιών προσόντων και συμπεριφοράς υποψηφίων οδηγών σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Εξέταση μεθόδων εποπτείας, παρουσίασή τους και εισήγηση της βέλτιστης πρότασης.
- Αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας και προσέγγιση των βασικών αρχών για τα απαιτούμενα πληροφοριακά συστήματα, τα συστήματα οπτικοακουστικής καταγραφής και προστασίας από παρεμβάσεις.
- Αναλυτική εκτίμηση των ζητημάτων που σχετίζονται με τα περιστατικά διαφθοράς στην έκδοση αδειών οδήγησης και τρόποι αντιμετώπισής τους.
- Σχεδιασμός όλων των φάσεων της διαδικασίας που αφορά στην άδεια οδήγησης.