Πολλές φορές διαχρονικά έχουμε ακούσει μια φράση κλισέ σε ό,τι αφορά το εθνικό μας θέμα: «Διερχόμαστε μια δύσκολη φάση…». Αυτή τη φορά αυτή η διατύπωση, η σημασία της οποίας πολλές φορές έχει υποβαθμιστεί λόγω της συνεχούς επανάληψης της, πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη.
Είναι από τις λίγες φορές από το 1974 και εντεύθεν, που η κρισιμότητα των εξελίξεων οφείλουν να ανησυχήσουν τους πάντες. Είναι, ίσως, από τις λίγες φορές που μπορεί κανείς να υποστηρίξει πως η επιθετικότητα της κατοχικής Τουρκίας διαμορφώνει ένα επικίνδυνο κλίμα.
Διαμορφώνει ένα σκηνικό, που εμπεριέχει σοβαρούς κινδύνους. Είναι πρόδηλο πως η υλοποίηση της επεκτατικής πολιτικής της Τουρκίας έχει ένα στοιχείο, το οποίο χαρακτηρίζει πλέον της επιθετικότητα της. Η επιβολή δια της ισχύς συνοδεύεται και με ακραίες ενέργειες.
Στην κυπριακή ΑΟΖ εδώ και καιρό αλωνίζει κυριολεκτικά χωρίς καμία σοβαρή διεθνή αντίδραση. Έχει αποστείλει δυο ερευνητικά σκάφη και δυο γεωτρύπανα, τα οποία εκτελούν εργασίες. Σε περιοχές που ανήκουν στη δικαιοδοσία, εντός των χωρικών υδάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας (Καρπασία), στην κυπριακή ΑΟΖ ( δυτικά και νότια).
Το όραμα του Ερντογάν
Η τελευταία κίνηση με τη συμφωνία Τουρκίας και Λιβύη, επιβεβαιώνει πως οι παράνομες δράσεις της κατοχικής δύναμης δεν θα περιοριστούν στην περιοχή της Κύπρου αλλά θα επεκταθούν και προς την πλευρά της Ελλάδος. Για την ακρίβεια, όσοι παρακολουθούν από κοντά τις τουρκικές κινήσεις διαπιστώνουν πως υπάρχει ένας συνολικός, ολοκληρωμένος σχεδιασμός του καθεστώτος Ερντογάν για υλοποίηση της επεκτατικής πολιτικής της Τουρκίας.
Οφείλουμε να λάβουμε υπόψη την εξαγγελία του Τούρκου προέδρου ότι μέχρι το 2023, χρονιά συμπλήρωσης 100 χρόνων τουρκικού κράτους, η χώρα θα επεκταθεί, θα είναι εδαφική μεγαλύτερη. Αυτή η εξαγγελία δεν θα πρέπει ποσώς να υποβαθμιστεί. Αντίθετα, θα πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά γιατί ήδη παρακολουθούμε κινήσεις και ενέργειες της κατοχικής Τουρκίας προς την κατεύθυνση της υλοποίησης του σχεδιασμού αυτού, του οράματος Ερντογάν.
Το ζητούμενο είναι τι κάνουμε. Πώς διαμορφώνονται πολιτικές, οι οποίες αποτρέπουν την τουρκική επιθετικότητα και ανατρέπουν τους τουρκικούς επεκτατικούς σχεδιασμούς. Αυτό μπορεί να γίνει εάν η Αθήνα και η Λευκωσία, σε πανεθνικό επίπεδο, συζητήσουν και διαμορφώσουν ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό. Σχεδιασμό, που δεν θα είναι μόνο για τη διαχείριση της τουρκικής επιθετικότητας, δηλαδή αμυντικού χαρακτήρα, αλλά θα συνδυάζει και πρωτοβουλίες για την αξιοποίηση της στρατηγική υπεραξία των δυο χωρών.
Τι να κάνουμε
Πρώτον, θα πρέπει Ελλάδα και Κύπρος να καθορίσουν την μεταξύ τους ΑΟΖ. Παράλληλα, η Ελλάδα να καθορίσει ΑΟΖ με την Αίγυπτο. Το εγχείρημα τούτο δεν είναι εύκολο, έχει δυσκολίες και κάποιες φορές και ρίσκο. Επιβάλλεται, όμως, να γίνει. Δεύτερον, οι τριμερείς συνεργασίες με χώρες της περιοχής να επεκταθούν και σε αμυντικά, στρατιωτικά θέματα.
Τρίτο, να υπάρξουν σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο πρωτοβουλίες στο διεθνή χώρο με στόχο να έχει κόστος η Τουρκία. Όπου και όποτε μπορούμε, Ελλάδα και Κύπρος, να δημιουργούν προβλήματα/ κόστος στην κατοχική δύναμη. Ούτε αυτό δεν είναι εύκολο καθώς ως γνωστό, κάποιοι εκ των διαχειριστών, κυρίως στην Αθήνα ( αλλά και κάποιοι στη Λευκωσία) καταδιώκονται από φοβικά σύνδρομα.
Αυτό το σύνδρομο καθορίζει- φευ- και την πολιτική τους και την εν γένει στάση τους έναντι της Άγκυρας. Είναι σαφές πως με αυτά τα δεδομένα δύσκολα θα υπάρξουν εξελίξεις στο Κυπριακό. Για την Τουρκία είναι σαφές πως δεν είναι προτεραιότητα το Κυπριακό.
Ανάσχεση της τουρκικής επιθετικότητας
Προτεραιότητα είναι τα ενεργειακά και ο στρατηγικός έλεγχος της περιοχής. Κι αυτό περνά μέσα από τον έλεγχο της Κύπρου. Μέσα από την φιλανδοποίηση Ελλάδος και Κύπρου. Για την Τουρκία το Κυπριακό αποτελεί εργαλείο για την υλοποίηση των ευρύτερων σχεδιασμών της και εάν επιτευχθεί συμφωνία με τη συναίνεση της θα είναι δια της εκπλήρωσης των μεγάλων εθνικών της επιδιώξεων. Η Τουρκία χρησιμοποιεί τους Τουρκοκύπριους για να προωθήσει τις πολιτικές της.
Είναι σαφές πως και σε αυτό το πεδίο, το Κυπριακό, που είναι το βασικότερο για τους Έλληνες της Κύπρου, τα επόμενα βήματα περνούν μέσα από ανατροπές. Η ακολουθούμενη πολιτική, η πολιτική της πεπατημένης, εδραιώνει τα κατοχικά δεδομένα. Για να ανατραπούν τα κατοχικά δεδομένα χρειάζεται μια επανάσταση. Με ανατροπές και διαφορετικές προσεγγίσεις.
Πρώτα με σοβαρά και στην πράξη ανοίγματα προς τους Τουρκοκύπριους. Η προσέγγιση μας δεν θα πρέπει να στηρίζεται στη λογική του διαχωρισμού, που παράγει εθνικισμούς. Η προσέγγιση θα πρέπει να στηρίζεται στην πραγματική συνεργασία Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, η οποία θα βασίζεται σε ενωτικά στοιχεία και όχι διαχωριστικά. Υπάρχουν δυνατότητες και κανάλια επικοινωνίας και ανάπτυξης πολιτικών συνεργασιών με κριτήρια πολιτικά και ιδεολογικά και όχι στη βάση της εθνικής καταγωγής.
Το 2020 θα είναι πολύ δύσκολο και πολύ κρίσιμο. Έχει κινδύνους, τους οποίους οφείλουμε να λάβουμε σοβαρά υπόψη και να αναζητήσουμε τρόπους αποτελεσματικής αντιμετώπισης της τουρκικής επιθετικότητας, του τουρκικού επεκτατισμού. Χωρίς φοβίες και λογικές κατευνασμού. Αυτές οι προσεγγίσεις έχουν δοκιμαστεί και απέτυχαν. Αντί να τιθασεύσουν το θηρίο το αποθρασύνουν. Ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης της τουρκικής επιθετικότητας είναι η αναθεώρηση πολιτικών και προσεγγίσεων.