Αναμόρφωση του πολιτικού σκηνικού μέσα από τον επαναπροσδιορισμό του δίπολου Αριστεράς – Δεξιάς φέρνει ήδη το Μακεδονικό, ανεξαρτήτως της έκβασης που θα έχει η “μετά Νταβός” διαπραγμάτευση για λύση.
Η πρόσφατη εκτίμηση του προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση ότι “γύρω από το ζήτημα της επίλυσης της ονομασίας της FYROM θα αναδιαμορφωθεί σε αρκετά μεγάλο βαθμό, και οριζοντίως ενδεχομένως, το σύνολο του πολιτικού συστήματος” μάλλον αποτυπώνει και τις τάσεις που ήδη αναπτύσσονται στο εγχώριο πολιτικό τόξο –τάσεις, οι οποίες έχουν ως άξονα τον εμφανή διαχωρισμό του συντηρητικού/υπερσυντηρητικού και του προοδευτικού μετώπου. Σ΄ αυτήν την αναδιάταξη είναι ήδη ορατά δύο κεντρικά στοιχεία: Η μετατόπιση της δεξιάς “πολυκατοικίας” ακόμη… δεξιότερα και η ρηγμάτωση του λεγόμενου αντιΣΥΡΙΖΑ μπλοκ.
Η “δεξιά πολυκατοικία”
Στο συντηρητικό μέτωπο η τελική θέση Μητσοτάκη υπέρ της “μη λύσης” στο Μακεδονικό και η ταύτισή του με την σκληρή γραμμή Σαμαρά υπαγορεύθηκε από δύο παράγοντες: Από την εσωκομματική ομηρία του προέδρου της ΝΔ και από τον φόβο γέννησης νέου κόμματος εκ δεξιών. Στην Πειραιώς η πιθανότητα δημιουργίας της “σοβαρής Χρυσής Αυγής” θεωρείται υπαρκτή πολιτική απειλή μετά το συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης, είτε αυτή προωποποιείται στον στρατηγό Φραγκούλη Φράγκο, είτε σε ένα παράπλευρο σύστημα τοπικών, πολιτικών και επιχειρηματικών, λόμπι στη βόρεια Ελλάδα. Η επιλογή Μητσοτάκη όμως παραμένει επιλογή υψηλού ρίσκου, καθώς η υιοθέτηση ατζέντας Σαμαρά αφ΄ενός δεν εγγυάται την αποτροπή της όποιας εκ δεξιών πολιτικής κίνησης και αφ΄ετέρου αφήνει ελεύθερο και ευάλωτο χώρο σε κέντρο και κεντροδεξιά.
Η χθεσινή διαφοροποίηση, άλλωστε, της Ντόρας Μπακογιάννη είναι ενδεικτική των προβληματισμών και των τριβών εντός της ΝΔ: “Είναι έγκλημα” είπε στον ΣΚΑΙ, “όλος ο κόσμος να λέει τα Σκόπια “Μακεδονία” και εμείς να τους λέμε “φούφουτους”, παίρνοντας θέση καθαρά υπέρ της σύνθετης ονομασίας και δηλώνοντας ευθέως ότι δεν θα πάει στο συλλαλητήριο της Αθήνας. Η διαφοροποίηση αυτή δεν συνεπάγεται εξελίξεις στην ΝΔ, είναι όμως ενδεικτική των τριγμών που προκαλεί στην αξιωματική αντιπολίτευση η υπερσυνητηρητική μετατόπιση. Πολύ περισσότερο, δε, η μετατόπιση αυτή αντιστρέφει τις στραρηγικές επιδιώξεις Μητσοτάσκη για απομόνωση του ΣΥΡΙΖΑ και, πλέον, τείνει να απομονώσει πολιτικά την Νέα Δημοκρατία.
Η στροφή της κεντροαριστεράς
Ειδικά οι γέφυρες της ΝΔ με Δημοκρατική Συμπαράταξη και Ποτάμι κλονίζονται σοβαρά μέσω του Μακεδονικού, καθώς αμφότερα τα κόμματα του Κινήματος Αλλαγής τοποθετούνται μέχρι στιγμής στο εθνικό ζήτημα με βάση τις προοδευτικές τους αρχές και όχι με γνώμονα την συγκρότηση αντιπολιτευτικού μετώπου απέναντι στην κυβέρνηση. Ο Σταύρος Θεοδωράκης δήλωσε καθαρά χθες ότι το Ποτάμι θα ψηφίσει σύνθετη ονομασία που θα περιλαμβάνει τον όρο “Μακεδονία” και δεν θα ετεροπροσδιοριστεί με βάση “την στάση του οποιουδήποτε κ. Καμμένου”, ενώ η Φώφη Γεννηματά καταλογίζοντας στον Κυριάκο Μητσοτάκη “πλήρη ακροδεξιά στροφή” έκανε το πιο προωθημένο μέχρι στιγμής βήμα αποστασιοποίησης από την γραμμή της Νέας Δημοκρατίας.
Το μήνυμα, βεβαίως, που εκπέμπεται τόσο από την Χαριλάου Τρικούπη όσο και από την Σεβαστουπόλεως είναι πως οι θέσεις αυτές σε καμία περίπτωση δεν συνιστούν προάγγελο σύγκλισης με τον ΣΥΡΙΖΑ και, πολύ περισσότερο, πιθανών μελλοντικών συνεργασιών. Η γραμμή των “ίσων αποστάσεων” παραμένει ο βασικός πυλώνας της τακτικής του Κινήματος Αλλαγής κι αυτό δεν αναμένεται να αλλάξει έως τις εκλογές, όμως οι θέσεις των “παικτών” στο Μακεδονικό δείχνουν ότι μια μελλοντική συγκυβέρνηση της ΝΔ με τον νέο φορέα της κεντροαριστεράς δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση όσο θα ήθελαν κάποιοι και από τις δύο πλευρές.
H θέση των ΑΝΕΛ
Ο γενικός επαναπροσδιορισμός του πολιτικού τοπίου, έστω και μεσοπρόθεσμα, αγγίζει βαθιά και τους Ανεξάρτητους Ελληνες. Θέμα ευστάθειας του κυβερνητικού συνασπισμού λόγω Μακεδονικού δεν τίθεται – “δεν υπάρχει περίπτωση να πέσει κυβέρνηση από τους ΑΝΕΛ” ήταν η χαρακτηριστική χθεσινή δήλωση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου τους Θανάση Παπαχριστόπουλου – και οι πληροφορίες λένε πως εάν επιτευχθεί συμφωνία στο Μακεδονικό και έρθει στην Βουλή υπάρχουν έτοιμα σενάρια “διεξόδου”. Ομως σε πολιτικό επίπεδο ο μικρότερος κυβερνητικός εταίρος είναι επίσης εγκλωβισμένος και οι πληροφορίες δείχνουν ότι η Κοινοβουλευτική του Ομάδα δεν κινείται συμπαγώς στους ίδιους πολιτικούς δρόμους. Οπερ, το Μακεδονικό μπορεί και να είναι και το πεδίο στο οποίο θα δοκιμαστεί η θέση πολλών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ σύμφωνα με την οποία η συμμαχία με τους ΑΝΕΛ έχει πεπερασμένα πολιτικά, ιδεολογικά και χρονικά όρια…