Συνθήκη της Λωζάνης:Οι ανιστόρητες και εξωνομικές αιτιάσεις του Προέδρου της Τουρκίας

του Πέτρου Ι.Μηλιαράκη*

Οι πρόσφατες προκλήσεις του Τούρκου Προέδρου αλλά και των λοιπών παραγόντων της πολιτικής ζωής της γείτονος (κυβέρνησης –και όποιας αντιπολίτευσης) που αναφέρονται για «επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάννης» και για «γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο», επιτρέπουν επιγραμματικώς τα παρακάτω:

Οι φωνασκούντες πολιτικοί της Τουρκίας επισκοπώντας τη Συνθήκη της Λωζάννης, παραλείπουν να αναφερθούν στα παρακάτω πέντε (5) βασικά ζητήματα:

1) Το πρώτο είναι ότι η Συνθήκη αυτή αφορά Συνθήκη Ειρήνης.

2) Το δεύτερο είναι ότι η Συνθήκη αυτή δεν αφορά Συνθήκη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αλλά αφορά Διεθνή Συνθήκη, η οποία έχει συνομολογηθεί αφενός μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας, της Ελλάδας, της Ρουμανίας, της Σερβίας, της Κροατίας και της Σλοβενίας (παλαιότερα Σέρβοι,
Κροάτες και Σλοβένοι αφορούσαν ενιαίο Βασίλειο) και της Τουρκίας αφετέρου.

3) Το τρίτο είναι ότι τα μόνα που επικαιροποιούνται είναι τα δεδομένα του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου που αφορούν στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας αναφορικώς με τη Σύμβαση του Montego Bay της Ιαμαϊκής του 1982. Υπ’ όψιν ότι το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας επιλύει καθοριστικώς υπέρ της Ελλάδας τις όποιες εξωνομικές αιτιάσεις της τουρκικής πλευράς.

4) Το τέταρτο είναι ότι οι λαλίστατοι Τούρκοι πολιτικοί δεν διαβάζουν συνολικώς τη Σύμβαση, αλλά τη διαβάζουν μέχρι το άρθρο 45. Από το άρθρο 46 και μετά όπου γίνεται αναφορά στο δημόσιο Οθωμανικό χρέος, υπ’ όψιν τους ότι εάν επικαιροποιηθεί η καταβολή του, τότε θα πρέπει η Τουρκία να καταβάλει ποσό που προδήλως υπερβαίνει τρισεκατομμύρια δολάρια (φαίνεται ότι οι φωνασκούντες Τούρκοι δεν έχουν κάνει καλά το λογαριασμό!..)

5) Το πέμπτο είναι ότι οι Τούρκοι πολιτικοί και όταν κάνουν το κόπο να διαβάσουν τα άρθρα της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάννης από το άρθρο 1 έως το άρθρο 45, είτε δεν τα κατανοούν τα συμφωνηθέντα, είτε εάν τα κατανοούν τα συμφωνηθέντα προβαίνουν σε αβάσιμους και ανεπίδεκτους νομικής εκτίμησης ισχυρισμούς. Και τούτο γιατί ισχύουν τα εξής, που καθορίζουν το νομικό καθεστώς του Αιγαίου. Ειδικότερα:

1. Με το άρθρο 5 της Συνθήκης Ειρήνης του Λονδίνου του Μαΐου του 1913 που υπογράφηκε αφενός μεταξύ της Ελλάδας, της Σερβίας, του Μαυροβουνίου και της Βουλγαρίας και της Τουρκίας αφετέρου, τα Κράτη-Μέλη, εμπιστεύθηκαν στις Μεγάλες Δυνάμεις τον καθορισμό της τύχης όλων των Οθωμανικών Νήσων του Αιγαίου Πελάγους.

2. Με το άρθρο 15 της Συνθήκης Ειρήνης των Αθηνών του Νοεμβρίου του έτους 1913, μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, αναλαμβάνεται η δέσμευση της υποχρέωσης να αποδεχθούν Ελλάδα και Τουρκία την όποια απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων που θα αφορά στην τύχη των Οθωμανικών Νήσων του Αιγαίου Πελάγους.

3. Με βάση τις δύο αυτές προαναφερόμενες Διεθνείς Συνθήκες επακολούθησε η Διακοίνωση Ιανουαρίου / Φεβρουαρίου 1914 με την οποία οι Μεγάλες Δυνάμεις (που είχαν νομιμοποιηθεί επί τούτω), αποφάσισαν και παρέδωσαν, και έτσι περιήλθαν στην Ελλάδα, όλα τα νησιά του Αιγαίου με εξαίρεση την Ίμβρο, την Τένεδο και το Καστελόριζο, τα οποία επεστράφησαν στην Τουρκία. (Για το Καστελόριζο θα γίνει αναφορά αμέσως παρακάτω. Ιδιαιτέρως δε λόγω και της νομικοπολιτικής υπεροχής της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης [ΑΟΖ], το Καστελόριζο αποτελεί τη λυδία λίθο της όλης υπόθεσης).

4. Με βάση το άρθρο 12 της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάνης του έτους 1923 επικυρώνεται η Κυριαρχία της Ελλάδας στα νησιά της «Ανατολικής Μεσογείου» εκτός από την Ίμβρο, την Τένεδο και τις Λαγούσες και θεσπίζεται ειδικός κανόνας βάσει του οποίου μόνο τα νησιά που ευρίσκονται σε μικρότερη απόσταση των τριών (3) ναυτικών μιλίων από την Ασιατική Ακτή, παραμένουν υπό τουρκική κυριαρχία.

Έτσι, με τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης εκχωρούνται όλα τα άλλα νησιά της «Ανατολικής Μεσογείου» στην Ελλάδα, με εξαίρεση μόνο όσα ρητώς δεν της παραχωρούνται. Τούτος ο αυστηρός κανόνας δικαίου αποτελεί αντιστροφή στο τουρκικό «νομικό επιχείρημα», περί δήθεν «κενών δικαίου».

Επίσης, με την αυτή Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης και με το άρθρο 16, η Τουρκία δηλώνει ευθέως ότι παραιτείται από κάθε τίτλο και οποιοδήποτε δικαίωμα επί όλων των νήσων, εκτός εκείνων που η κυριαρχία τους έχει αναγνωρισθεί με τη συγκεκριμένη Συνθήκη της Λωζάνης. Δηλαδή προδήλως βέβαιον είναι ότι με απόλυτη σαφήνεια καθορίζονται τα δικαιώματα της Τουρκίας στο Αιγαίο, χωρίς να δημιουργούνται αμφισβητήσεις ή κενά στα όρια της κυριαρχίας της.

Περαιτέρω -περί του Καστελόριζου:

5. Αξιοσημείωτο είναι ότι με τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης, περιέρχονται στην Ιταλία, όλα τα νησιά της Δωδεκανήσου. Τα νησιά δε αυτά αναφέρονται και απαριθμούνται λεπτομερώς ήτοι: Αστυπάλαια, Ρόδος, Χάλκη, Κάρπαθος, Κάσσος, Δήλος, Νίσυρος, Κάλυμνος. Λέρος, Πάτμος, Σύμη, Λιψώς και Κως. Ρητώς δε αναφέρεται ότι υπό την κυριαρχία της Ιταλίας περιέρχεται και η νήσος Καστελόριζο. Δηλαδή με τον ύστερο αυτό κανόνα του 1923, ακυρώνεται(!) η με τη Διακοίνωση Ιανουαρίου/Φεβρουαρίου 1914 παράδοση του Καστελόριζου στην Τουρκία!

6. Με τη συνομολόγηση ήδη της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάνης, η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας παντός δικαιώματός της επί των νήσων της Δωδεκανήσου και των εξ αυτών εξαρτημένων νησίδων (που κατέχονταν ήδη από την Ιταλία). Ορίζεται δε ότι, το ζήτημα που αφορά στα Δωδεκάνησα, θα κανονισθεί μεταξύ των ενδιαφερομένων (Ελλήνων – Δωδεκανησίων – Ιταλών). Ως εκ τούτου κατά τρόπο αδιστάκτως βέβαιον, η Τουρκία ρητώς: α) δεν αναγνωρίζει δικαιώματα υπέρ αυτής επί της Δωδεκανήσου και β) ρητώς παραιτείται από οποιοδήποτε ζήτημα αφορά νήσους και βραχονησίδες στο πλέγμα της Δωδεκανήσου.

Έτσι με το άρθρο 14 της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων του Φεβρουαρίου του έτους 1947, η Δωδεκάνησος παραχωρήθηκε στην Ελλάδα. Υπόψη δε ότι στη Συνθήκη αυτή των Παρισίων συμβαλλόμενο μέρος δεν είναι η Τουρκία. Η παραχώρηση αυτή, που αφορά άλλωστε ιστορικά ελληνικές νήσους, ήταν και μια δικαίωση για την προσφορά της Ελλάδας στον αγώνα κατά του φασισμού-ναζισμού κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πόλεμο, στον οποίο μάλιστα η Τουρκία δεν είχε καν εμπλακεί!

7. Τέλος (και ειδικότερα ως προς το ζήτημα των Ιμίων), αναγκαίο είναι να υπομνησθεί στην Τουρκία ότι στους επίσημους χάρτες της του Υπουργείου Εξωτερικών του 1953 και του 1971, τα Ίμια βρίσκονται εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων, ενώ ο επίσημος χάρτης αυτού τούτου του τουρκικού στρατού («βαθύ κράτος») του 1969 αναφέρει τα Ίμια όχι ως Καρντάκ («Kardak») αλλά ως Ίμια («Immia») και τα εντάσσει απολύτως εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων.

• αντί επιλόγου
Οι ανιστόρητες και εξωνομικές αιτιάσεις του Προέδρου της Τουρκίας και άλλων παραγόντων της πολιτικής ζωής της γείτονος που ανήκουν στην κυβέρνησή ή στην όποια υφιστάμενη αντιπολίτευση, ευθέως χαρακτηρίζονται από πλάνη περί το δίκαιον και από πλάνη περί τα πράγματα. Η εσχάτη πλάνη δε της τουρκικής πλευράς, χαρακτηρίζεται και από το δεδομένο ότι υποθέτουν πώς με το να θέτουν «μονομερώς» κάποια ζητήματα, αυτή η διαδικασία «ιδρύει δίκαιο»… Απεναντίας συνεπάγεται απομονωτισμό!..