Για σοβαρές παρατυπίες που θα έπρεπε να έχουν προκαλέσει και την παρέμβαση του εισαγγελέα μιλούν οι κάτοικοι της Ιεράπετρας σχετικά με τη σχεδιαζόμενη εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε περιοχή αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, κοντά στο χωριό Επισκοπή. Οι κάτοικοι καταγγέλλουν ευθέως την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου ότι κάνει τα στραβά μάτια ευνοώντας τον επενδυτή.
Οι τέσσερις ανεμογεννήτριες της κοινοπραξίας «Κ.Ι. Σαραντόπουλος Α.Ε. – Α. Ανατολιωτάκης ΑΒΕΕ», ύψους 90 μέτρων, προβλέπεται να εγκατασταθούν σε έναν λόφο με πανοραμική θέα στην ευρύτερη περιοχή του «Ισθμού Ιεράπετρας».
Ο Ισθμός είναι το πιο στενό σημείο της Κρήτης με θέα τόσο στο Κρητικό όσο και στο Λυβικό Πέλαγος, σε μια περιοχή που, όπως αναφέρουν οι κάτοικοι, βρίθει αρχαιολογικών ευρημάτων και εμφανίζει σημάδια αδιάκοπης κατοίκησης από τη νεολιθική περίοδο μέχρι σήμερα.
Οι ανεμογεννήτριες θα τοποθετηθούν στο όριο των 1.000 μέτρων από κατοικημένη περιοχή (όριο που αμφισβητείται πλέον επιστημονικά λόγω των επιπτώσεων από τους υποήχους που επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία), ενώ σε απόσταση 3 χλμ. βρίσκεται προστατευόμενη περιοχή Natura 2000, που ορίζεται ως χώρος αναπαραγωγής σπάνιων ειδών (όρνια και γυπαετοί). Παρ’ όλα αυτά, δεν έχει ζητηθεί η εκπόνηση περιβαλλοντικής μελέτης για την προστασία τους.
Μέσα στα αρχαία
Οπως καταγγέλλουν οι κάτοικοι, η αδειοδότηση από το Τοπικό Συμβούλιο Αρχαιοτήτων δόθηκε με τηλεφωνική διαβεβαίωση αρχαιολόγου πως δεν υπάρχει οπτική όχληση στις περιοχές με τα αρχαία.
Οπως λέει στην «Εφ.Συν.» ο Γιώργος Τομαδάκης, μέλος της Επιτροπής Αγώνα των κατοίκων, «οι ανεμογεννήτριες όχι μόνο θα είναι σε απόσταση αναπνοής από πολύ γνωστούς αρχαιολογικούς χώρους, όπως της Βασιλικής, της Παχειάς Αμμου και του Χαλασμένου, αλλά και ακριβώς δίπλα σε κάποιους άλλους όπως ο λόφος «της Αφροδίτης το Κεφάλι», που απέχει 200 μέτρα, ή το φρούριο της Καζάρμας, που βρίσκεται στον απέναντι λόφο».
Οπως τονίζει μάλιστα ο ίδιος, σε αντίστοιχη περίπτωση το 2015, η Εφορεία Λασιθίου είχε σωστά αρνηθεί την άδεια για αιολικό πάρκο στο όρος Θρυπτή, ακριβώς λόγω της οπτικής όχλησης που θα προκαλούσε σε ιστορικούς και παραδοσιακούς οικισμούς και μνημεία, που βρίσκονταν σε απόσταση 3 έως 8 χιλιόμετρα.
«Σε αυτή την περίπτωση γύρω από τις ανεμογεννήτριες θα βρίσκονται δεκάδες σημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και κάνουν τα στραβά μάτια» λέει ο κ. Τομαδάκης. «Γιατί τόσο διαφορετική αντιμετώπιση της συγκεκριμένης επένδυσης; Μήπως επειδή οι μέτοχοι είναι γνωστοί οικονομικοί παράγοντες;» αναρωτιέται ο ίδιος.
Η «Εφ.Συν.» απευθύνθηκε στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου απ’ όπου οι αρμόδιοι μας τόνισαν πως δεν υπάρχει οπτική επαφή με κανέναν επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο, παρά μόνο με αρχαιολογικές θέσεις, εντοπισμένες αλλά μη ανασκαμμένες, οι οποίες βρίσκονται όμως σε αρκετή απόσταση από τις ανεμογεννήτριες.
«Αόρατοι» δρόμοι
Σημείο κριτικής προς την Αρχαιολογική Υπηρεσία αποτελεί και η διάνοιξη δρόμων μέσα στον αρχαιολογικό χώρο για τις πρόδρομες εργασίες του αιολικού πάρκου.
Αν και η ίδια η Εφορεία Αρχαιοτήτων στην έγκριση της επένδυσης με ημερομηνία 25/9/18 έθετε ως όρο στην εταιρεία (και μάλιστα με ποινή την αυτοδίκαιη άρση της άδειας σε περίπτωση παραβίασής του) «να μην πραγματοποιηθεί ουδεμία διάνοιξη ή διαμόρφωση υφιστάμενων οδών πρόσβασης», εντούτοις οι δρόμοι ανοίχτηκαν ώστε να περάσουν τα θηριώδη μηχανήματα, όπως καταγγέλλουν οι κάτοικοι.
«Τις μέρες των Χριστουγέννων, πέρυσι, ξεκίνησαν τη διάνοιξη 350 μέτρων δρόμου μέσα στον αρχαιολογικό χώρο του αιολικού πάρκου, χωρίς καν να ειδοποιήσουν τους αρχαιολόγους της Εφορείας. Βγάλαμε φωτογραφίες και προσφύγαμε στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση αλλά και στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου και ουδείς έπραξε το αυτονόητο» λέει στην «Εφ.Συν.» ο κ. Τομαδάκης, τονίζοντας πως η προϊσταμένη της Εφορείας, κ. Χρύσα Σοφιανού, εκεί που ήταν οι δρόμοι έβλεπε «επιφανειακό καθαρισμό».
Και πάλι η «Εφ.Συν.» απευθύνθηκε στην ΕΦΑ Λασιθίου για διευκρινίσεις και μας ανέφεραν πως πρόκειται όντως για επιφανειακούς καθαρισμούς και δεν έγιναν εκσκαφές.
Στα συγκεκριμένα σημεία, όπως μας είπαν από την Υπηρεσία, οι εργασίες έγιναν με επίβλεψη του αρχαιοφύλακα, υπαλλήλου της Εφορείας, ο οποίος κατέθεσε και σχετική αναφορά και για να περάσουν τα μηχανήματα προστέθηκε χώμα σε ύψος 20-30 εκατοστών, το οποίο μπορεί εύκολα να απομακρυνθεί.
Προσφυγή κατοίκων
Οι κάτοικοι κατέθεσαν προσφυγή προς την προηγούμενη υπουργό Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά, η οποία την έκανε δεκτή και παρέπεμψε την υπόθεση στο ΚΑΣ όπου αναμένεται η εκδίκασή της. Οι επενδυτές από την πλευρά τους με διανομή έντυπου υλικού και προσωπικές επαφές υποσχέθηκαν θέσεις εργασίας στους κατοίκους, χωρίς ωστόσο να καταφέρουν να τους πείσουν.
Στα χωριά που γειτνιάζουν με το έργο (Επισκοπή, Κάτω Χωριό, Μοναστηράκι κ.ά.) έχουν συγκεντρωθεί πάνω από 800 υπογραφές κατά του έργου, ενώ έχει ήδη γίνει και προσφυγή στην Εισαγγελία Λασιθίου.
Ομόφωνη απόφαση κατά της εγκατάστασης του αιολικού πάρκου εξέδωσαν το Δημοτικό Συμβούλιο Ιεράπετρας, το Τοπικό Συμβούλιο της Κοινότητας του Κάτω Χωριού, ο Ενιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας, ο τοπικός Σύλλογος Φίλων Αρχαιοτήτων, η Μορφωτική Στέγη Ιεράπετρας και πολλοί ακόμα φορείς.
Ο δήμαρχος Ιεράπετρας Θεοδόσης Καλαντζάκης λέει στην «Εφ.Συν.»: «Εμμένω και προσωπικά στη θέση που διατυπώθηκε και με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου τον Ιανουάριο του 2019. Είμαστε εναντίον της επένδυσης εφόσον δημιουργεί προβλήματα και σεβόμαστε τη στάση της τοπικής κοινωνίας που είναι κάθετα αντίθετη».