Το πρώτο μεγάλο λάθος της κυβέρνησης Μητσοτάκη απετράπη στο «παρά πέντε». Για το Μαξίμου, το δείγμα θα μπορούσε να θεωρηθεί και ικανοποιητικό – υπό την έννοια και μόνο ότι λειτούργησαν οι ασφαλιστικές δικλείδες. Ευτυχώς, κάποιοι στα γραφεία του Χρήστου Σταϊκούρα και (πιθανόν) του Άδωνι Γεωργιάδη, κατάλαβαν ότι κάτι περίεργο συμβαίνει. Επενέβησαν και το υπουργείο Οικονομικών άσκησε εγκαίρως βέτο, προκαλώντας και την αντίδραση του Μαξίμου.
Αποτέλεσμα: οι διατάξεις για τον αιγιαλό και την παραλία αποσύρθηκαν από τον σχεδιαζόμενο αναπτυξιακό νόμο και το θέμα παραπέμπεται προς νομοθέτηση σε επόμενο χρόνο.
Λεπτομέρεια με τεράστια σημασία: όπως εύστοχα υπενθύμισε σε δικό του ρεπορτάζ στην εφημερίδα Καθημερινή ο Γιώργος Λιάλιος, στο πρόσφατο παρελθόν, το ίδιο έργο επαναλήφθηκε ουσιαστικά δύο φορές.
– Το 2013 (κυβέρνηση Σαμαρά) έγινε νομοθετική απόπειρα, αντιμετωπίζοντας τον αιγιαλό μόνον ως οικονομικό πόρο(!) και δεν πρόχωρησε τελικά.
– Τον Απρίλιο του 2019 (κυβέρνηση Τσίπρα και παραμονές ευρωεκλογών) έγινε άλλη μία απόπειρα με εισαγωγή διατάξεων στη Βουλή χωρίς διαβούλευση(!) και ακολούθησε κατακραυγή – ακόμα και από φιλικά προσκείμενα στην τότε κυβέρνηση ΜΜΕ.
Η «σύμπτωση»
Παρατηρώντας όσα συνέβησαν από το 2013 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2019, διαπιστώνει εύκολα κάποιος την «σύμπτωση»: Και στις τρεις απόπειρες νομοθέτησης για τον αιγιαλό, οι ύποπτες διατάξεις υπήρξαν «ορφανές». Κανένας από τους υπουργούς δεν πήρε «πάνω του» το περιεχόμενό τους και εύλογα αναρωτιέται κανείς, εάν έπεσαν από τον ουρανό. Φυσικά, υπάρχει και το πεζό σενάριο, ότι η διαχρονικά ισχυρή (και συχνά υπερκομματική) γραφειοκρατία των υπουργείων, δείχνει έναν υπερβάλοντα ζήλο για το θέμα. Άραγε, ο εκάστοτε ανώνυμος συντάκτης των επίμαχων διατάξεων, από τί κίνητρα να ωθείται;
Δική σας η απάντηση.
Το χάος του Σχινιά και το μάθημα(;)
Θέλω να μοιραστώ μαζί σας και μία άλλη διδακτική ιστορία. Μερικούς μήνες νωρίτερα, τον χειμώνα του 2018, ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος ανακοίνωσε ότι κατεδαφίστηκαν οι παράνομες κατασκευές (ταβέρνες, καφε-μπαρ κλπ) στην παραλία του Σχινιά. Πρόσθεσε ότι με αυτό τον τρόπο θα προστατευθεί το δάσος με τις κουκουναριές από τα διερχόμενα αυτοκίνητα και ότι θα αποκλειστεί η πρόσβαση στο δάσος με μπάρες. Επιπλέον, θα φροντίσουν οι αρχές να μένει αποκλεισμένο το δάσος αυτό για όσες ημέρες του χρόνου φυσούν ισχυροί άνεμοι στην περιοχή, ώστε να μην ανάψει εκεί φωτιά.
Επιστρέφοντας αμέτρητες φορές ως λουόμενος σε διαφορετικά σημεία της παραλίας του Μαραθώνα τα δύο τελευταία καλοκαίρια, έχω να σας πω τα ακόλουθα:
– Πράγματι, το καλοκαίρι του 2018 είχαν κατεδαφιστεί όλα τα κτίσματα από τη μακριά και αμμώδη παραλία μπροστά στο δάσος του Σχινιά. Εκτός από ένα μεταλλικό σκελετό, που δεν είχε περατωθεί ως κατασκευή, ο οποίος κατά τρόπο ανεξήγητο παραμένει εκεί για να ασχημαίνει το τοπίο.
– Μαζί με τις ταβέρνες, αναψυκτήρια κλπ. που κατεδαφίστηκαν, οι μπουλντόζες γκρέμισαν φυσικά όλες τις τουαλέτες, τα φώτα και τις υποδομές που έφερναν γλυκό νερό μέχρι την αμμουδιά (για ντους, τουαλέτες ή άλλες ανάγκες). Ταυτόχρονα, από τότε δεν υπάρχει κάδος για σκουπίδια πουθενά, ενώ δεν έχω δει ποτέ κανένα δημοτικό υπάλληλο του Δήμου Μαραθώνα να καθαρίζει την παραλία. Υπάρχει (δεν κατεδαφίστηκε) ο πύργος του ναυαγοσώστη – χωρίς ναυαγοσώστη (ρώτησα τους άλλοτε ιδιοκτήτες μίας ταβέρνας και μου είπαν, ότι εκείνοι πλήρωναν παλαιότερα τον ναυαγοσώστη, με δικά τους έξοδα).
– Στο σήμερα: όλο το καλοκαίρι η μεγάλη αυτή παραλία «πλυμμήριζε» από λουόμενους τα σαββατοκύριακα. Πολλές χιλιάδες άνθρωποι, αλλά καμία τουαλέτα, κανένας κάδος σκουπιδιών, κανένας ναυαγοσώστης ή γιατρός, καθόλου νερό εκτός από το απολύτως απαραίτητο που έφερνες μαζί σου για να πίνεις και …καμία απολύτως επιτήρηση από κάποιο οργανωμένο κρατικό ή άλλο φορέα. Μπορείτε να φανταστείτε πού κάνουν την ανάγκη τους όλοι αυτοί οι άνθρωποι, πού καταλήγουν τα σκουπίδια των απρόσεκτων ή αδιάφορων, αλλά και τί συμβαίνει εάν ένας λουόμενος αντιμετωπίσει μία σοβαρή αδιαθεσία.
– Λίγα χιλιόμετρα παρακάτω, σε άλλο σημείο της παραλίας του Μαραθώνα, λειτουργούν το ένα δίπλα στο άλλο πολλά εστιατόρια/αναψυκτήρια, εκεί όπου ο Δήμος και το υπουργείο Περιβάλλοντος τους υπέδειξαν να περιοριστούν. Και εκεί χιλιάδες λουόμενοι, καθημερινά. Το «παιχνίδι» εκεί είναι άλλο: «Κρυφτούλι» με τις ξαπλώστρες, που άλλοτε απλώνονται στην αμμουδιά και άλλοτε μαζεύονται εσπευσμένα, υπό τον φόβο προστίμων ή υπό την απειλή προστίμων, στο πλαίσιο μίας αδιαφανούς παρτίδας – με ανοιχτούς διαύλους φυσικά ανάμεσα σε ελεγκτές και ελεγχόμενους και χωρίς οι πολίτες να γνωρίζουν τί λέει τελικά ο ελληνικός νόμος για τον αιγιαλό. Αν μάθετε εσείς κάποτε, πείτε μου κι εμένα.
ΥΓ: Φυσικά, εάν οι κανόνες μπουν με διαφάνεια και σταματήσει αυτή περίεργη παρτίδα, πιθανόν να εκλείψουν και οι «φήμες», που λένε ότι κάποιοι εκβιάζουν και «τα παίρνουν» για να επιτρέπουν κατά το δοκούν την χρήση του αιγιαλού. Και, προφανώς, προτιμούν να μείνουν τα πράγματα ως έχουν.
Οι «απειλές» μετά την τραγωδία στο Μάτι
Δεν είμαι πολεοδόμος και δεν διεκδικώ την αποκλειστικότητα της γνώσης επί του θέματος. Συμβαίνει, ωστόσο, να είμαι κάτοικος ανατολικής Αττικής και να περνώ τα καλοκαίρια μου εδώ και χρόνια στο Μάτι.
Μετά την τραγωδία του 2018 ζήσαμε όλοι μαζί την προσπάθεια της κυβέρνησης Τσίπρα να «απαντήσει» στις κατηγορίες, δείχνοντας με το δάχτυλο κατοίκους ή κατοικίες/ιδιοκτησίες στην ακτογραμμή, αλλά και προκατόχους της.
Δεν θα πω ότι είχε άδικο σε όλα. Αλλά το όποιο δίκιο της, η κυβέρνηση Τσίπρα το έχασε μόνη της, γιατί θα κρίνεται πάντοτε με βάση τα πεπραγμένα και τις παραλείψεις της – όχι μόνο τη μοιραία νύχτα αλλά και στον χρόνο που ακολούθησε. Τί έκανε; Αρχικά κατηγόρησε τους κατοίκους και απείλησε ότι θα γκρεμίσει τα αυθαίρετα στον αιγιαλό για να ελευθερώσει την πρόσβαση στην παραλία. Δεν γκρέμισε ούτε ένα και δεν κούνησε ούτε ένα λιθαράκι στο Μάτι, ώστε να ελευθερώσει την (δήθεν) αποκλεισμένη παραλία.
Ακόμα και αν υπάρχουν εκεί σημεία αποκλεισμένα από ιδιοκτησίες, δεν προσπάθησε καν να αλλάξει κάτι, έστω μέσω συνεννόησης. Τίποτα.