Σαρωτικές για περιβάλλον κι εργασιακά είναι οι αλλαγές που επιφέρουν οι διατάξεις του αναπτυξιακού νομοσχέδιου που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση, και προσφέρει «ευελιξία» στην αδειοδότηση, την εγκατάσταση και τη λειτουργία των επιχειρήσεων.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται και στο ενημερωτικό σημείωμα του Μαξίμου, το νομοσχέδιο προβλέπει «μεγαλύτερη ευελιξία στις επενδύσεις που θεωρούνται στρατηγικές για να μπορέσουν να αδειοδοτηθούν γρήγορα, σαρωτικές παρεμβάσεις που επιτρέπουν τη διαμόρφωση γόνιμου εδάφους και φιλικού κλίματος για την προσέλκυση νέων επενδύσεων».
Με το πολυνομοσχέδιο επιτρέπεται η υπαγωγή σε καθεστώς κρατικής επιδότησης δραστηριοτήτων με ανυπολόγιστο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, όπως οι υποστηρικτικές εγκαταστάσεις εξόρυξης υδρογονανθράκων (αγωγοί, πλατφόρμες άντλησης, πύργοι γεώτρησης κλπ) και η εξόρυξη χρυσού. Όπως σημειώνει και η WWF, πρακτικά, εξαιρετικά επώδυνα για το περιβάλλον προγράμματα εξορύξεων, τα οποία διαχρονικά προωθούνται με το πρόσχημα της οικονομικής ανάπτυξης, των θέσεων εργασίας και των μεγάλων επενδύσεων στη χώρα μας, θα επιδοτούνται με δημόσιο χρήμα. Η οργάνωση επισημαίνει πως πρόκειται για ένα «αναχρονιστικό αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση», από τη διεθνή πρακτική.
«Χρησιμοποιεί το χρήμα των Ελλήνων φορολογουμένων για να αυξήσει τις φοροελαφρύνσεις και επιδοτήσεις σε δραστηριότητες που συνεισφέρουν στη περιβαλλοντική υποβάθμιση της χώρας και εμποδίζουν την απανθρακοποίηση της ελληνικής οικονομίας. Το χρήμα των φορολογούμενων είναι απαραίτητο να κατευθύνεται αποκλειστικά προς τη χρηματοδότηση καινοτόμων δραστηριοτήτων και κλάδων που συνεισφέρουν στην απανθρακοποίηση και την τόνωση της κυκλικής οικονομίας, προστατεύοντας ταυτόχρονα το φυσικό κεφάλαιο της χώρας», τονίζει η WWF.
Με το νομοσχέδιο, παρακάμπτεται και όλη η διαδικασία για περιβαλλοντική αδειοδότηση, καθώς αν διαπιστωθεί πως δεν έχουν διαβιβασθεί απαιτούμενες γνωμοδοτήσεις από τις απαιτούμενες αρχές ή αν υπάρξουν αντιφατικά δεδομένα των αρμόδιων αρχών, τοτε στις περιπτώσεις αυτές η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων γίνεται από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αν πρόκειται για έργα και δραστηριότητες της κατηγορίας Α1 (που ενδέχεται να προκαλέσουν πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον) ή από τον διορισμένο από το υπουργείο Εσωτερικών Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης για έργα και δραστηριότητες της κατηγορίας Α2 (που ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον). Επίσης δίνεται η δυνατότητα σε μια επιχείρηση που επεκτείνει ή τροποποιεί περιβαλλοντικά αδειοδοτημένα έργα ή δραστηριότητες να μην καταθέτει προς έγκριση στις αρμόδιες αρχές Φάκελο Τροποποίησης ΑΕΠΟ (Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων), όπως ίσχυε μέχρι σήμερα και προβλέπει όλες τις διαδικασίες για τήρηση των περιβαλλοντικών όρων, αλλά απλώς μια τεχνική έκθεση. Η εν λόγω έκθεση θα αξιολογείται αποκλειστικά από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και αν δεν υπάρξει απάντηση εντός ενός μήνα, τότε «τεκμαίρεται ότι δεν απαιτείται τροποποίηση της ισχύουσας ΑΕΠΟ».
Επιπλέον, όπως καθίσταται σαφές για την έναρξη μιας «μέσης» βιομηχανικής δραστηριότητας δεν απαιτείται πλέον έγκριση εγκατάστασης. Για την έγκριση λειτουργίας, αυτή παύει να χρειάζεται για τη «μέση» βιομηχανία, δηλαδή τη βιομηχανία που κατατάσσεται στην κατηγορία Α2 της περιβαλλοντικής κατάταξης (κατηγορία έργων και δραστηριοτήτων που ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον). Η επιχείρηση δεν θα βρίσκεται σε αναμονή για το αν θα ξεκινήσει τη λειτουργία της περιμένοντας τον έλεγχο και την αδειοδότηση από την αρμόδια αρχή. Παύει να ισχύει το διπλό παράλληλο σύστημα δύο κατατάξεων, όχλησης και περιβαλλοντικής κατάταξης, και μένει μόνο το δεύτερο, .
Ακόμη, η πιστοποίηση και ο έλεγχος θα μπορούν να γίνονται και από ιδιωτικούς φορείς. Όπως υποστηρίζεται, με σχετική ρύθμιση «θα διασφαλίζεται η αμεροληψία καθώς και θα υπάρχουν κυρώσεις αν χρειαστεί». Εισάγεται ακόμη μια «περισσότερο ευέλικτη» διαδικασία πιστοποίησης της ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης από ορκωτούς-ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτικές εταιρείες καθώς και από πολιτικούς μηχανικούς, μηχανολόγους μηχανικούς ή άλλης επαγγελματικής ειδικότητας πρόσωπα.
Σχετικά με τις επιχειρήσεις εντός επιχειρηματικών πάρκων, θα θεσμοθετηθούν χαμηλότερες κατηγορίες περιβαλλοντικής κατάταξης έτσι ώστε να χρειάζονται ελαφρύτερη περιβαλλοντική αδειοδότηση. Αλλαγές έρχονται και στο πλαίσιο αδειοδότησης, εγκατάστασης και λειτουργίας κεραιών κινητής τηλεφωνίας, καθώς δίνεται η δυνατότητα για την τοποθέτηση κοντά σε αρχαιολογικούς χώρους, περιοχές Natura κ.ά.
Αναφορικά με τα εργασιακά, θεσμοθετείται η επί τα χείρω επικράτηση των επιχειρησιακών συμβάσεων έναντι των κλαδικών. Ειδικότερα, στο ενημερωτικό σημείωμα του Μαξίμου γίνεται λόγος για «εξαιρέσεις κατά την εφαρμογή των όρων των συλλογικών συμβάσεων προκειμένου να διευκολυνθούν οι επιχειρήσεις για να ορθοποδήσουν». Ως παραδείγματα αναφέρονται «επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, σε καθεστώς προπτωχευτικής διαδικασίας, ή πτώχευσης ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή εξυγίανσης».
Προβλέπεται ακόμη το ηλεκτρονικό μητρώο για συνδικαλιστές, ενώ υπάρχουν σοβαροί περιορισμοί στη δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία, σε περίπτωση ασυμφωνίας μεταξύ εργαζομένων και επιχειρήσεων. Σημειώνεται πως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε νομοθετήσει την αναίρεση των παραπάνω αντεργατικών μνημονιακών μέτρων, ωστόσο η σημερινή κυβέρνηση τα επαναφέρει.