Μεγάλες καθυστερήσεις διαπίστωσε στην Αμφίπολη η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, που συγκάλεσε σύσκεψη των αρμόδιων φορέων του υπουργείου για τον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο.
Η κυρία Μενδώνη ζήτησε από όλους τους εμπλεκόμενους να επισπεύσουν τις εργασίες τόσο στο μνημειακό σύνολο στον Τύμβο Καστά, οι οποίες χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ 2014-2020 της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, όσο και τις εργασίες χάραξης διαδρομών και διαμορφώσεων, εντός του αρχαιολογικού χώρου και στην περιοχή του Μουσείου της Αμφίπολης, που έχουν ενταχθεί στο Interreg Ελλάδα- Βουλγαρία 2014-2020.
Έντονη κριτική ασκεί η ηγεσία του υπουργείου στις προηγούμενες διοικήσεις, καθώς όπως διαπιστώθηκε, μόλις σήμερα εκτελούνται έργα στο μνημείο που θα έπρεπε να ολοκληρωθούν την άνοιξη του 2015.
Κατά τη σύσκεψη ζητήθηκε να ολοκληρωθεί η μεταφορά των αρχιτεκτονικών μελών από την περιοχή του Λέοντος και τον χώρο του Μουσείου στον Τύμβο, μέχρι τις 15 Οκτωβρίου. Μέχρι σήμερα έχουν μεταφερθεί 22 μέλη επί συνόλου 160.
Σύμφωνα με τις οδηγίες της κ. Μενδώνη, η αρχιτεκτονική μελέτη και η στατική προμελέτη που αφορούν στο μνημειακό σύνολο του Καστά (τύμβος, ταφικό σύνολο, περίβολος) θα εισαχθούν, για την κατά νόμον γνωμοδότηση, στην συνεδρίαση του ΚΑΣ της 17ης Δεκεμβρίου τ.έ.
Οι καθυστερήσεις και τα προβλήματα του έργου
Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, κατά τη σύσκεψη υπήρξαν οι εξής διαπιστώσεις:
1. Ότι οι ανακοινώσεις του ΥΠΠΟΑ, την περίοδο 2017-2019, οι οποίες ανέφεραν ότι το ταφικό συγκρότημα θα γίνει επισκέψιμο το 2021 ήταν, στην ουσία, χωρίς αντίκρισμα. Το μνημείο θα μπορεί να είναι επισκέψιμο για ειδικές ομάδες και μόνον (ειδικούς επιστήμονες, μελετητές) το 2021, εφόσον ακολουθηθεί με συνέπεια το πρόγραμμα των εργασιών. Απαιτούνται σημαντικές παρεμβάσεις, χρόνος, και επί πλέον κονδύλια, προκειμένου το μνημείο να γίνει επισκέψιμο από το ευρύ κοινό.
2. Ότι χρήζουν άμεσης αντικατάστασης οι καλύψεις προστασίας του ταφικού μνημείου και του περιβόλου με νέες, οι οποίες θα προσφέρουν προστασία UV, ώστε να μην υπάρξει αλλοίωση των κονιαμάτων, κίνδυνος ο οποίος είχε επισημανθεί από το 2017.
3. Ότι δεν υπήρξε κανένας συντονισμός των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου και του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, προκειμένου να επισπευσθεί η διαδικασία των απαλλοτριώσεων, για τις οποίες είχε γνωμοδοτήσει το ΚΑΣ το 2016, και είναι απαραίτητες για την ομαλή εκτέλεση του έργου, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Ζητήθηκε άμεση αντικατάσταση της πλατφόρμας για τα άτομα με πρόβλημα κινητικότητας
Η υπουργός ζήτησε ενημέρωση για τους λόγους για τους οποίους δεν προχώρησε η υλοποίηση της Προγραμματικής Σύμβασης, που είχε υπογραφεί τον Ιανουάριο του 2015 μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης για την έρευνα-μελέτη 1.000 σκελετών προερχομένων από ανασκαφές στην ευρύτερη περιοχή της Αμφίπολης, αλλά κανείς εκ των παρισταμένων δεν γνώριζε κάτι σχετικό.
Με αφορμή διαμαρτυρίες πολιτών για τις συνεχείς βλάβες και τη μη λειτουργία, επί τρίμηνο τουλάχιστον, της πλατφόρμας που εξυπηρετεί τα άτομα με προβλήματα κινητικότητας στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίπολης, ζητήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών να προχωρήσει σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες για άμεση αντικατάστασή της. Η υπουργός τόνισε ότι «ο Πολιτισμός δεν μπορεί παρά να συμβαδίζει με την καθημερινότητα ενός ΑμΕΑ».
Επίσης, ζητήθηκε να εφαρμοστούν αμέσως από την ΕΦΑ Σερρών οι προβλεπόμενοι όροι της Υπουργικής Απόφασης της 5ης Ιουλίου 2019, που αφορούν στην έκθεση της κεφαλής της Σφίγγας από τον Τύμβο Καστά στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης. «Οι όροι της ΥΑ που ετέθησαν από το ΚΑΣ, σύμφωνα με την εισήγηση της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων αγνοήθηκαν», επεσήμανε η υπουργός, τονίζοντας ότι «οι υπηρεσίες οφείλουν να προχωρούν συντεταγμένα. Άλλως εκτίθεται ο καθένας προσωπικά και εν τέλει το Υπουργείο».