Εντάσσεται η Ελλάδα στον ευρύτερο στρατηγικό σχεδιασμό του Εμανουέλ Μακρόν για το μέλλον της Γαλλίας στην Ευρώπη; Η απάντηση είναι θετική. Ο πρόεδρος της Γαλλίας προετοιμάζει το πλαίσιο εντός του οποίου θα χαραχθεί η νέα προσέγγιση του ευρωπαϊκού project σε συνδυασμό με την επανεκκίνηση της γαλλο-γερμανικής ατμομηχανής μετά τις εκλογές στη Γερμανία.
Σε αυτό το συνδυαστικό πλαίσιο εξελίσσεται ένα δούναι και λαβείν μεταξύ Παρισίων και Βερολίνου. Σε αυτήν τη συνδιαλλαγή κορυφής ο ευρωπαϊκό Νότος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Πρόκειται για μία από τις βασικές προτεραιότητες της στρατηγικής Μακρόν. Να ηγηθεί η Γαλλία ή καλύτερα να αποκομίσει οφέλη από την επιρροή που μπορεί να ασκήσει το Παρίσι πολιτικά και κυρίως οικονομικά στη λεκάνη της Μεσογείου (και όχι μόνον). Όλα τα παραπάνω γίνονται με τη σύμφωνη γνώμη της Άνγκελα Μέρκελ, η οποία αντιλαμβάνεται (όχι ο Σόιμπλε) πως το μέλλον της Γερμανίας στην Ευρώπη εξαρτάται από το κατά πόσο το Βερολίνο θα ανεχθεί και θα μεθοδεύσει μία συν-κυριαρχία στην Ε.Ε.
Σε αυτόν τον καμβά επιθυμεί να κινηθεί η ελληνική κυβέρνηση, η οποία και αναμένει με περισσό ενδιαφέρον -αν όχι με αγωνία- την έλευση του προέδρου της Γαλλίας στις 7 Σεπτεμβρίου. Η επίσκεψη αυτή θα είναι επιπέδου Ομπάμα. Ο κ. Μακρόν θα μιλήσει στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, θα βρεθεί στην Πνύκα και θα περάσει από τη Βουλή. Είναι μία επίσκεψη-σταθμός ή τουλάχιστον αυτόν τον χαρακτήρα θέλει να της προσδώσει η ελληνική κυβέρνηση. Όσο για την οικονομική διάσταση, οι προοπτικές είναι ευοίωνες. Η Γαλλία μεθοδεύει συνέργειες, συνεργασίες, εξαγορές και τοποθετήσεις σε όλα τα επίπεδα της ελληνικής οικονομίας. Από τους υδάτινους πόρους έως τους υδρογονάνθρακες, με ό,τι κινείται ενδιάμεσα. Αυτοί είναι οι λόγοι για τους οποίους η Αθήνα ετοιμάζεται για την επίσκεψη στρώνοντας κόκκινα χαλιά.
Το προφίλ των γαλλο-γερμανικών σχέσεων, η οικονομία και η Ελλάδα
Η Γαλλία βγαίνει από την πολυετή οικονομική «απομόνωσή» της. Κινείται επιθετικά, διεκδικεί καλύτερη θέση στον καταμερισμό εργασίας, στον παγκόσμιο και τον ευρωπαϊκό χάρτη επενδύσεων. Κάνει μεταρρυθμίσεις, ρυθμίζει τα του οίκου της, εκσυγχρονίζει το κράτος της, κι όλα αυτά σε λίγους μήνες.
Ο κύριος «γαλλικός πονοκέφαλος» είναι η… Γερμανία. Είναι το «άλλο μισό» του γαλλογερμανικού άξονα κι αυτό είναι πρόβλημα.
Ωστόσο, μια θεμελιώδης συμφωνία είναι πιθανό να προκύψει αναφορικά με το δεύτερο βασικό ζήτημα, τη χρήση δηλαδή της δημοσιονομικής πολιτικής για τη διατήρηση της ζήτησης σε επίπεδο Ευρωζώνης.
Από τη γερμανική πλευρά, τα τελευταία χρόνια έχουν αποδείξει ότι η εξάλειψη των δημοσιονομικών ελλειμμάτων είναι καλή για την οικονομία μακροπρόθεσμα.
Η Γαλλία και η Ιταλία το βλέπουν διαφορετικά: για αυτούς, η Γερμανία είναι σε θέση να επιτυγχάνει πλεονάσματα διότι έχει προχωρήσει σε ανταγωνιστική μισθολογική επιβάρυνση, ενώ οι άλλοι έχουν διατηρήσει τη ζήτηση με τα δικά τους ελλείμματα.
Το επιχείρημά τους είναι ότι δεν μπορούν όλοι να έχουν τεράστια εξωτερικά πλεονάσματα και ότι η Ευρωζώνη θα παραμείνει βυθισμένη στον αποπληθωρισμό και στη χαμηλή ανάπτυξη, εάν όλοι προσπαθήσουν να ακολουθήσουν το γερμανικό παράδειγμα.
Αυτές οι διαφορετικές απόψεις για τον κόσμο καθιστούν άλλη μία μεγάλη συμφωνία απίθανη. Η Γαλλία είναι πιθανό να επιμείνει σε κάποιον μηχανισμό για τη διατήρηση της ζήτησης σε επίπεδο Ευρωζώνης, αλλά η Γερμανία είναι απίθανο να δει επίσης την ανάγκη για κάτι τέτοιο.
Πάντως, οι γαλλικές επιχειρήσεις επεκτείνονται. Αναζητούν διευρυμένο οικονομικό χώρο, αυξάνουν τις επενδύσεις τους, την ανταγωνιστικότητά τους και χρησιμοποιούν την «εργαλειοθήκη Μακρόν» για να εισέλθουν στη νέα εποχή που ανατέλλει μετά την κρίση.
Το Group Citroen-Peugeot εξαγοράζει από την General Motors την άλλοτε (πολύ παλιά) γερμανική Opel, δημιουργώντας τον μεγαλύτερο Όμιλο στον τομέα παραγωγής αυτοκινήτων.
Τη Δευτέρα 21 Αυγούστου η Total SA συμφώνησε να εξαγοράσει τη μονάδα αερίου και πετρελαίου της AP Moller-Maersk A/S έναντι 4,95 δισ. δολαρίων, σε ακόμη μία ένδειξη ότι επιταχύνεται ο ρυθμός των deals στον ενεργειακό κλάδο.
«Η συγχώνευση με τη Maersk Oil δίνει στην Total μια εξαιρετική κάλυψη των upstream δραστηριοτήτων παγκοσμίως, κάτι που θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της Total και την αξία σε πολλούς βασικούς τομείς, ιδιαίτερα μέσω υψηλής ποιότητας αναπτυσσόμενων assets» αναφέρει η Total σε ανακοίνωσή της.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Total, Patrick Pouyanne, ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι είναι σε θέση να πραγματοποιήσει εξαγορές και να αυξήσει την παραγωγή, εκμεταλλευόμενος τη μείωση του κόστους εξόρυξης κι άλλου εξοπλισμού στη διάρκεια της τριετούς ύφεσης του κλάδου.
Στις αρχές του έτους συμφώνησε να αποκτήσει συμμετοχή σε ένα project στην Ουγκάντα από την Tullow Oil έναντι 900 εκατ. δολαρίων και είπε «ναι» σε μια συμφωνία 2,2 δισ. δολαρίων για την είσοδό της σε πετρελαϊκά πεδία στη Βραζιλία και σε υποδομές.
Μην ξεχνάμε ακόμη τη δυναμική παρουσία της Total στον ελλαδικό χώρο, στην Κρήτη και στο νότιο Ιόνιο, καθώς και στα «οικόπεδα» της κυπριακής ΑΟΖ.
Σε κάθε περίπτωση η Γαλλία θέλει τη νοτιοανατολική Ευρώπη και το δείχνει.
Επενδύσεις από τη Γερμανία ζητεί ο Μακρόν
Παράλληλα, ο Εμανουέλ Μακρόν φρόντισε να στείλει σαφή μηνύματα ως προς τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται την επιδιωκόμενη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης.
Σε συνέντευξή του προς τη γαλλική Ouest-France και τον γερμανικό δημοσιογραφικό όμιλο Funke ο Γάλλος πρόεδρος εκτιμά ότι η Ευρωζώνη δεν λειτουργεί καλά, διότι μεγαλώνει όλο και περισσότερο η ψαλίδα μεταξύ των μελών της.
«Οι χώρες που ήταν ήδη χρεωμένες δημιουργούν όλο και περισσότερα χρέη. Οι χώρες που ήταν ήδη ανταγωνιστικές έχουν γίνει ακόμη πιο ανταγωνιστικές» τονίζει ο Μακρόν, προσθέτοντας ότι η κατάσταση αυτή δεν είναι υγιής σε βάθος χρόνου.
Οικονομική ανισορροπία
Ασκώντας εμμέσως πλην σαφώς κριτική στη Γερμανία για τα υπερβολικά της πλεονάσματα, ο Εμ. Μακρόν καλεί το Βερολίνο να προχωρήσει σε μεγαλύτερες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στην Ευρώπη.
«Η Γερμανία θα πρέπει να φροντίσει για την αναζωογόνηση των δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων στην Ευρώπη» σημειώνει.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Γερμανία οφείλει εν μέρει την οικονομική της ισχύ στα κακώς κείμενα της Ευρωζώνης αλλά και στις αδυναμίες των υπολοίπων χωρών-μελών.
Υπάρχει μια οικονομική και εμπορική ανισορροπία μεταξύ της Γερμανίας και των γειτόνων της, αλλά παράλληλα «υπάρχει και κοινή ευθύνη για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης στα επίπεδα που της αξίζουν», επισημαίνει.
Για αυτόν τον λόγο, σύμφωνα με τον ίδιο, «είναι καιρός να κινηθεί η Γερμανία, όπως άλλωστε και η Γαλλία».
Και η Γαλλία πήρε το μήνυμα και κινείται.
Πάντως, εάν ο Μακρόν θέλει να αφήσει το σημάδι του στην ευρωπαϊκή σκηνή, πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι η πολιτική και οικονομική σταθερότητα στο εσωτερικό είναι προϋπόθεση για την πρόοδο σε ευρωπαϊκά θέματα.
Η επιτυχία του προγράμματος εσωτερικών μεταρρυθμίσεων θα είναι ως εκ τούτου πιο σημαντική από τα διαπιστευτήριά του ως ευρω-φίλος, καθώς μόνο με εσωτερική επιτυχία η Γαλλία θα είναι πραγματικά σε θέση να παραμείνει δίπλα-δίπλα με τη Γερμανία και να προωθήσει μια μεγάλη συμμαχία των δύο μεγαλύτερων οικονομιών στην Ευρώπη -μια συμμαχία που θα μπορούσε να επιτύχει πραγματική πρόοδο για την Ευρωπαϊκή Ένωση τα προσεχή έτη.