Αποκάλυψη: Ο «ακάλυπτος» κροίσος και η ντρίπλα με τις λιβεριανές offshore

Κώστας Βαξεβάνης

Παρότι είναι από τους πλουσιότερους Ελληνες, με εφοπλιστική δραστηριότητα και εμφανή προσπάθεια να κυριαρχήσει στα μέσα ενημέρωσης, ο Βαγγέλης Μαρινάκης είναι από αυτούς που χρωστάνε εκατομμύρια στην Τράπεζα Πειραιώς και σύμφωνα με πληροφορίες τα δάνειά του είναι σε διαδικασία καταγγελίας.

Ενδιαφέρουσα όμως είναι και η ιστορία των δανείων του, τα οποία προέρχονται από τις πολλές χορηγήσεις της Marfin Egnatia Bank (το χαρτοφυλάκιο έχει περάσει στην Τράπεζα Πειραιώς) επί διοίκησης Αντρέα Βγενόπουλου προκειμένου αυτά να επιστρέψουν ως αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στη MIG, συμφερόντων του ίδιου του Βγενόπουλου. Πάνω απ’ όλα όμως ενδιαφέρον είναι πως τα δάνεια αυτά, παρότι είναι ακάλυπτα από εγγυήσεις από το 2012 ακόμη, δεν απασχόλησαν τις εισαγγελικές αρχές μαζί με τα υπόλοιπα δάνεια που εξετάζουν στις υποθέσεις του Βγενόπουλου.

Το 2007 ο Αντρέας Βγενόπουλος ανακοίνωσε την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου του ομίλου MIG, δικών του συμφερόντων. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της εποχής, ήταν η μεγαλύτερη αύξηση κεφαλαίου που γινόταν έως τότε στην Ελλάδα. Πραγματικά η MIG κατάφερε να συγκεντρώσει κεφάλαια πάνω από 5 δισ. ευρώ. Οπως όμως αποκάλυψε το HOT DOC, πίσω από την αύξηση υπήρχε μια μεγάλη κομπίνα. Η Τράπεζα Marfin-Λαϊκή, η οποία ήταν υπό τη διοίκηση του Αντρ. Βγενόπουλου στην Κύπρο, δανειοδοτούσε εταιρείες του ίδιου του Βγενόπουλου, φίλους του επιχειρηματίες και συνεργάτες του, οι οποίοι στη συνέχεια συμμετείχαν στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της MIG, δημιουργώντας την εντύπωση ενός επιχειρηματικού θαύματος. Στην πραγματικότητα τα λεφτά της τράπεζας στην Κύπρο περνούσαν στην Ελλάδα μέσα από επισφαλείς συνήθως δανειοδοτήσεις και δίνονταν στη MIG. Τα περισσότερα από τα δάνεια αυτά είχαν εγγυήσεις τις ίδιες τις μετοχές της MIG. Λίγους μήνες αργότερα όταν οι μετοχές έχασαν την αξία τους, η τράπεζα του Βγενόπουλου δεν ζήτησε πρόσθετες εγγυήσεις. Οι κυπριακές τράπεζες κατέρρευσαν και μαζί τους η οικονομία της Κύπρου. Δύο από τα δάνεια της Marfin για την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της MIG δόθηκαν και στον Βαγγέλη Μαρινάκη, αλλά όπως προκύπτει δεν αποπληρώθηκαν.

Τριάντα επτά εκατομμύρια για τον κ. Μαρινάκη

Όπως φαίνεται από το πόρισμα της PWC, ο όμιλος Μαρινάκη μέσω δυο offshore, πήρε δάνειο περίπου 37 εκατομμύρια ευρώ από την τράπεζα του Βγενόπουλου για να επενδύσει σε μετοχές της MIG του Βγενόπουλου. Για μεγάλο μέρος του ποσού εγγυήσεις ήταν οι μετοχές που αγοράστηκαν.

Ο εκατομμυριούχος Βαγγ. Μαρινάκης, ο οποίος θέλησε να επενδύσει στις επιχειρήσεις του Αντρ. Βγενόπουλου, δεν ξόδεψε τα δικά του εκατομμύρια, αλλά όπως και πολλοί ακόμη δανείστηκε από την τράπεζα. Οταν τον Νοέμβριο του 2011 ο Αντρ. Βγενόπουλος εκδιώχθηκε από τη διοίκηση της Marfin από τους Κύπριους, η νέα διοίκηση ανέθεσε στην PriceWaterhouse Coopers (PWC) να αναλύσει το χαρτοφυλάκιο των δανείων που δόθηκαν στην Ελλάδα και τις επισφάλειες που υπήρχαν. Στις 23 Μαΐου 2012 το πόρισμα της PWC δίνεται στη διοίκηση της τράπεζας.

Από αυτό το πόρισμα προκύπτει (σελίδα 212) ότι εντοπίζονται δύο δάνεια του «ομίλου Μαρινάκη». Δύο εταιρείες του oμίλου, η LEADER FINANCE 1 και η LEADER FINANCE 2, είναι οι δανειολήπτες. Πρόκειται για offshore εταιρείες με έδρα τη Λιβερία που δανείζονται συνολικά 36.853.731 ευρώ. Η πρώτη εταιρεία παίρνει 24.500.000 ευρώ δάνειο και βάζει ως εγγύηση λογαριασμό με 21 εκατομμύρια ευρώ. Το δάνειο δηλαδή υπερκαλύπτεται σε εγγυήσεις. Η δεύτερη παίρνει δάνειο 12.353.731 ευρώ και βάζει ως εγγύηση τις μετοχές της MIG που αγοράζονται.

Οπως προκύπτει όμως από την ανάλυση των δανείων, την εποχή που άρχισε να συντάσσεται το πόρισμα (Δεκέμβριος 2011) οι εγγυήσεις για τα δύο δάνεια έχουν καταπέσει και καθίστανται χωρίς εγγυήσεις 15.632.317 ευρώ. Το ποσό αυτό δηλαδή έπρεπε να καλυφθεί με άλλες εγγυήσεις του ομίλου Μαρινάκη.

Οι εγγυήσεις δεν καλύφθηκαν ποτέ

Όταν η Τράπεζα Marfin περνά στην Πειραιώς οι μετοχές που δόθηκαν ως εγγύηση έχουν πέσει δραματικά και το δάνειο μένει ακάλυπτο κατά περίπου 17 εκατ. ευρώ. Έως πρόσφατα κανένας δεν ζήτησε από τον Όμιλο Μαρινάκη να καλύψει το άνοιγμα ενώ το συγκεκριμένο δάνειο δεν πήγε στον εισαγγελέα μαζί με τα υπόλοιπα του σκανδάλου Βγενόπουλου.

Κατά την περίοδο που η τράπεζα ήταν υπό τη διοίκηση του Αντρ. Βγενόπουλου, τα περισσότερα από τα δάνεια που δόθηκαν για να στηθεί το παιχνίδι με την κεφαλαιοποίηση της MIG είναι ακάλυπτα αφού έχουν ως εγγυήσεις τις ίδιες τις μετοχές. Οι offshore του ομίλου Μαρινάκη όταν αγοράζουν με τα δάνεια μετοχές και τις βάζουν ως ενέχυρο η μετοχή έχει τιμή 5,8 ευρώ, ενώ όταν γίνεται ο έλεγχος από την PWC η μετοχή έχει κατρακυλήσει στα 37 λεπτά. Η τράπεζα δηλαδή έχει ενέχυρα χαρτιά χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα.

Τον Μάρτιο του 2013 τα ελληνικά καταστήματα των κυπριακών τραπεζών περνούν με απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) στην Τράπεζα Πειραιώς υπό τη διοίκηση του Μιχάλη Σάλλα. Στην Πειραιώς περνάνε και τα δάνεια του ελληνικού χαρτοφυλακίου.

Εως το 2017 η Τράπεζα Πειραιώς δεν ζήτησε από τον όμιλο Μαρινάκη να καλύψει το έλλειμμα σε εγγυήσεις, το οποίο σήμερα είναι ακόμη μεγαλύτερο από ό,τι το υπολόγιζε η έκθεση της PWC, αφού σήμερα η μετοχή της MIG είναι 0,08 ευρώ. Δηλαδή πρακτικά τα collateral έχουν πλήρως εξανεμιστεί, ενώ είναι άγνωστο αν ο λογαριασμός μετρητών που αποτελούσε τις εγγυήσεις του άλλου δανείου παραμένει ακόμη ως εγγύηση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο όμιλος Μαρινάκη δεν αποδίδει στην τράπεζα περίπου 17 εκατομμύρια ευρώ τα οποία πρέπει να δώσει ως εγγυήσεις.

Το μυστήριο της μη καταγγελίας

Το θέμα του δανείου του ομίλου Μαρινάκη φαίνεται ότι ήρθε στην τραπεζική επικαιρότητα με τις έρευνες που κάνουν οι επιτροπές της τράπεζας στα ακάλυπτα δάνεια. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο Βαγγ. Μαρινάκης κλήθηκε πολλές φορές από την τράπεζα για να καλύψει το έλλειμμα σε εγγυήσεις, υποστήριξε όμως ότι πρόκειται για δάνειο που είχε λάβει συγγενικό του πρόσωπο και όχι ο ίδιος.

Την εποχή που σπίτια πλειστηριάζονται για μερικές χιλιάδες ευρώ και καλούνται δανειολήπτες να καλύψουν με επιπρόσθετες εγγυήσεις τα δάνειά τους, τα ακάλυπτα δάνεια του ομίλου Μαρινάκη εμφανίζονται ως πρόκληση η οποία δεν πέρασε απαρατήρητη από τα ξένα μέλη των διοικήσεων.

Οι ζημίες που έχουν προκληθεί από αυτά τα δάνεια έχουν καλυφθεί από τους Έλληνες πολίτες μέσω των ανακεφαλαιοποιήσεων και, όπως ήταν φυσικό, η τράπεζα έθεσε το δίλημμα ή να πληρώσει ο Μαρινάκης ή να καταγγελθούν τα δάνεια.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Βαγγ. Μαρινάκης δεν έχει καταβάλει το τίμημα και φαίνεται πως προφασίζεται απροσδιόριστο ιδιοκτησιακό καθεστώς για τις offshore. Πρακτικά δηλαδή το επιχείρημα είναι ότι ο ίδιος δεν εμφανίζεται ως ιδιοκτήτης στα έγγραφα της τράπεζας.

Μαρινάκης και Βγενόπουλος σε εγκάρδια συνομιλία στο γήπεδο της λεωφόρου Αλεξάνδρας όταν ο Mr MIG χρηματοδοτούσε αφειδώς επιχειρηματίες μέσω των κυπριακών τραπεζών που έλεγχε για να συμμετάσχουν στη θηριώδη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου του ομίλου MIG. Ο εφοπλιστής έλαβε δάνεια για να τοποθετηθεί στη MIG και ενεχυρίασε τις μετοχές, η αξία των οποίων πλέον έχει εκμηδενιστεί. Το κόλπο Βγενόπουλου είχε αναδείξει το Hot Doc και, όπως φαίνεται, η υπόθεση έχει ακόμη “ουρές” οι οποίες δεν έχουν απασχολήσει τη δικαιοσύνη.

Η σχέση του ωστόσο με τις offshore δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, αφού και στις πράξεις που έχουν κάνει ως μέτοχοι της MIG (έχουν περίπου το 0,4% του ομίλου MIG), ο Βαγγ. Μαρινάκης εμφανίζεται ως εκπρόσωπός τους με τηλέφωνο επικοινωνίας μάλιστα το 2104584900, το οποίο ανήκει στο τηλεφωνικό κέντρο της εταιρείας του Capital Ship Management Corp.

Σύμφωνα με αναλυτές ειδικούς στα τραπεζικά, «όσο δεν κινείται η Δικαιοσύνη στο θέμα αυτό, ο Μαρινάκης δεν έχει λόγο να ανησυχεί. Αντιθέτως είναι πολύ εύκολο τα δάνεια να πουληθούν σε ένα fund “κόκκινων” δανείων, κουρεμένα σε μεγάλο ποσοστό, απ’ όπου μπορεί να τα εξαγοράσει έναντι ψιχίων. Οπως δηλαδή επιχειρήθηκε να γίνει με τα δάνεια της ΝΔ. Κανένας δεν ξέρει πώς γίνονται τα κουρέματα και σε ποιους. Το κανονίζει μια επιτροπή με υπογραφή του διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα».

Το ερώτημα είναι γιατί οι υποθέσεις αυτών των δανείων δεν πήγαν στην Εισαγγελία Διαφθοράς, όπως τα δάνεια άλλων εφοπλιστών δανειοδοτημένων από τον Αντρ. Βγενόπουλο, οι οποίοι τελικώς κλήθηκαν και κάλυψαν τις εγγυήσεις τους.

Η ερώτηση που απηύθυνε το Documento προς την Τράπεζα Πειραιώς

Οπως προκύπτει από δημοσιογραφική έρευνα της εφημερίδας, ο όμιλος του επιχειρηματία Βαγγέλη Μαρινάκη είχε δανειοδοτηθεί από τη Λαϊκή Τράπεζα με 36 εκατομμύρια ευρώ κατά την περίοδο της προεδρίας του Αντρέα Βγενόπουλου.

Το 2013, με βάση την έκθεση της PWC που έγινε με εντολή της νέας διοίκησης της τράπεζας, τα δάνεια αυτά δεν ήταν καλυμμένα, αφού είχε καταπέσει η αξία των μετοχών οι οποίες είχαν μπει ως εγγυήσεις.

Τα δάνεια αυτά, με τα ίδια προβλήματα στην κάλυψή τους, πέρασαν στην Τράπεζα Πειραιώς μετά την απορρόφηση του ελληνικού τμήματος της Λαϊκής από την τράπεζά σας.

Σύμφωνα με στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, ο επιχειρηματίας ουδέποτε κλήθηκε να καλύψει τα δάνεια αυτά ενώ στο μεσοδιάστημα η πτώση των μετοχών που είχαν μπει ως εγγυήσεις (μετοχές ομίλου MIG) έχασαν και άλλο την αξία τους.

Σήμερα υπολογίζεται πως ο όμιλος Μαρινάκη, ακόμη και στην περίπτωση που κατασχεθούν οι μετοχές-εγγυήσεις, θα χρωστάει πάνω από 20 εκατομμύρια στην Πειραιώς.

Θα θέλαμε να μας απαντήσετε αν η τράπεζά σας έχει καταγγείλει αυτά τα δάνεια τη στιγμή που, όπως είναι γνωστό, καταγγέλλονται δάνεια για χρέη μερικών χιλιάδων ευρώ για άλλους πελάτες.

Επίσης αν έχουν γίνει νόμιμες ενέργειες για να αποδοθούν πιθανές ποινικές ευθύνες για στελέχη και για την πρώην διοίκηση της τράπεζας επειδή δεν φρόντισαν για την εξασφάλιση των δανείων.

Σας υπενθυμίζουμε πως τα ερωτήματά μας δεν αφορούν τραπεζικό απόρρητο, αλλά επιβάλλονται από τις αρχή της διαφάνειας για χρήματα που τελικώς πλήρωσε το ελληνικό δημόσιο.

Η απάντηση της Τράπεζας Πειραιώς

Σε απάντηση της επιστολής σας, σας γνωρίζουμε ότι η Τράπεζα Πειραιώς δεν σχολιάζει τις σχέσεις με πελάτες, ιδίως όταν αυτές εμπίπτουν στην προστασία του τραπεζικού και επιχειρηματικού απορρήτου ή των προσωπικών δεδομένων.

Με εκτίμηση

Γραφείο Τύπου Τράπεζας Πειραιώς