Τον Δεκέμβριο του 1990 η κυβέρνηση του Κων. Μητσοτάκη, αντιμέτωπη με μια έξαρση της τουρκικής επιθετικότητας στα θέματα των Μουφτειών, προχώρησε στην έκδοση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου για να αλλάξει το ν.2345/1920 που ήταν τότε ακόμα σε ισχύ και ρύθμισε τα θέματα των Μουφτήδων. Η ΠΝΠ μετά την ψήφισή της από τη Βουλή έγινε ο ν.1920/1991.
Αυτός ο νόμος ήταν αποτέλεσμα της ανάγκης, όχι ενός σχεδιασμού. Από τότε καμία κυβέρνηση δεν επιχείρησε καμία μείζονα αλλαγή ή διόρθωση στο νόμο αυτό. Τα χρόνια περνούσαν, οι νόμιμες Μουφτείες αποδυναμώνονταν και η κατάσταση γινόταν όλο και χειρότερη εις βάρος της Θράκης συνολικά και ειδικότερα της συνύπαρξης μουσουλμάνων και χριστιανών καθώς ο πρώτος στόχος του τουρκικού προξενείου είναι ακριβώς η συνύπαρξη.
Όσοι σήμερα χύνουν δάκρυα για την συνταξιοδότηση των δύο Μουφτήδων και ανησυχούν για την κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί, επιλέγουν να ξεχάσουν ποιοι ηγούνταν στις Μουφτείες όλη αυτή την περίοδο και ποιες πολιτικές δυνάμεις είχαν την ευθύνη για να τους υποστηρίξουν.
Όσοι γράφουν ότι χάνεται η Θράκη επειδή συνταξιοδοτούνται ο Μουφτής Κομοτηνής στο 81ο έτος της ηλικίας του και ο Μουφτής Ξάνθης στο 80ο έτος της ηλικίας του, νομίζουν πραγματικά ότι η Ελλάδα εξαρτάται από τα δύο συγκεκριμένα πρόσωπα και μόλις αυτά φύγουν από το προσκήνιο, θα χαθεί και η Θράκη;
Τα ίδια είχαμε ακούσει το 2017 όταν ο τότε Μουφτής Διδυμοτείχου παύθηκε από τη θέση του λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης. Αλήθεια, γιατί καμία κυβέρνηση πριν από την σημερινή δεν είχε εφαρμόσει το ν.1920/1991 και άφηνε στη θέση του κάποιον με αμετάκλητη ποινική καταδίκη; Έτσι ενίσχυε το κύρος των Μουφτειών;
Ρωτούν κάποιοι «και τι θα γίνει τώρα μετά την συνταξιοδότησή τους;» και διασπείρουν ψέματα ότι θα γίνουν εκλογές για την ανάδειξη Μουφτή. Η αλήθεια είναι ότι θα γίνει ό,τι προβλέπει ο νόμος 1920/1991, δηλαδή θα διοριστούν Τοποτηρητές Μουφτήδες. Θα γίνει ότι έχει ήδη γίνει και στην περίπτωση του Διδυμότειχου.
Ας δούμε και το επιχείρημα για το πώς φέρθηκε η Πολιτεία στους δύο Μουφτήδες. Λένε κάποιοι ότι η Πολιτεία επίτηδες εδώ και δύο χρόνια άφηνε απλήρωτους τους Μουφτήδες επειδή έτσι αποφάσισε κάποιος. Οι Μουφτήδες από το 1991 έως σήμερα, δηλαδή επί 27 χρόνια αμείβονται με μισθό Γενικού Διευθυντή. Ούτε μία μέρα δεν σταμάτησε η μισθοδοσία τους γιατί εδώ είναι Ελλάδα, δεν είναι Τουρκία όπου όλα γίνονται με το νεύμα του Σουλτάνου. Εδώ βασιλεύει ο νόμος. Για να σταματήσει η μισθοδοσία τους θα έπρεπε να ψηφιστεί νόμος ή να απολυθούν. Για να ξέρουμε για τι ποσά μιλάμε, σήμερα ο μισθός Γενικού Διευθυντή φθάνει τα 2.300 ευρώ. Είναι αυτό ένα ποσό μικρό, ένα ποσό που δεν αρκεί για να αισθάνεται κάποιος ότι αναγνωρίζεται αυτό που προσφέρει;
Όχι η Θράκη δεν είναι Εαλώ και η κυβέρνηση παρά την συνταξιοδότηση τους θα συνεχίσει να τους Tιμά, γιατί αναγνωρίζει τι έχουν προσφέρει και με ποιες συνθήκες. Γι’ αυτό και αυτοί που τους λοιδορούν τώρα, να ξέρουν ότι απέναντί τους θα έχουν την πολιτεία.
Αυτή η κυβέρνηση λοιπόν μέσα σ’ ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα έχει προχωρήσει, με σχέδιο και συγκεκριμένα βήματα, στις μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις για τις Μουφτείες.
Καθιέρωσε την προαιρετικότητα της Σαρία και έτσι έκλεισε οριστικά τη συζήτηση για τον ιερό μουσουλμανικό νόμο και τη θέση του στη Θράκη. Την ίδια στιγμή έκλεισε οριστικά και τη συζήτηση για εκλογή Μουφτήδων γιατί εφόσον οι Μουφτήδες είναι και δικαστές, δεν είναι δυνατή η εκλογή τους. Και για να κάνει ακόμα πιο ισχυρό το επιχείρημα, θέσπισε το ίδιο όριο ηλικίας για την αποχώρηση από την ενεργό υπηρεσία με αυτό που έχουν και οι δικαστές.
Όπως δεν υπάρχουν εκλεγμένοι δικαστές στην Ελλάδα, έτσι δεν υπάρχουν και ισόβιοι δικαστές.
Την ίδια στιγμή θεράπευσε μια ακόμα σοβαρή αδυναμία του ν.1920/1991, καθιερώνοντας την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών των Μουφτειών από το Κράτος. Αυτή η κίνηση ήταν ακριβώς αυτό που δεν έκαναν όλοι όσοι είχαν την ευθύνη επί 27 χρόνια την ίδια στιγμή που τώρα κλαίνε και οδύρονται γιατί οι Μουφτείες δεν είχαν χρήματα για να αγοράσουν εξοπλισμό ή για να ανακαινιστούν ή, απλώς, για να λειτουργήσουν.
Αυτή η κυβέρνηση αντί απλώς να κλαίει και λέει λόγια, προχώρησε σε πράξεις.
Σε όσους μας ρωτούν «γιατί τώρα;», απαντάμε καθαρά «προχωράμε τώρα γιατί εσείς δεν κάνατε αυτό που έπρεπε για 27 ολόκληρα χρόνια κι έτσι χάθηκε πολύτιμος καιρός και πολύτιμο έδαφος που κέρδισαν άλλοι και όχι η πατρίδα μας». Αν η ρύθμιση για την προαιρετικότητα της Σαρία είχε γίνει πριν το 2015, η χώρα δεν θα είχε βρεθεί κατηγορούμενη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αν η ρύθμιση για τα λειτουργικά έξοδα των Μουφτειών είχε γίνει πριν το 2015, η υλικοτεχνική υποδομή των Μουφτειών δεν θα ήταν στην κακή κατάσταση που είναι σήμερα.
Οι ρυθμίσεις της Κυβέρνησης αποκλείουν την εκλογή των Μουφτήδων και ενισχύουν τις νόμιμες Μουφτείες. Δίνουν μια δεύτερη ευκαιρία ζωής για το θεσμό του Μουφτή και της Μουφτείας. Και το κυριότερο, χάρη σε αυτές τις ρυθμίσεις η Ελληνική Πολιτεία κερδίζει τη δυνατότητα να καθορίσει τις εξελίξεις έγκαιρα και σχεδιασμένα ώστε να μην βρεθεί ξανά στην κατάσταση που βρέθηκε το 1991. Γιατί, ας μην ξεχνάμε, κανείς δεν ζει για πάντα, αλλά ο θεσμός πρέπει να προστατεύεται.
Της Χρύσας Ούτση,
μέλους της Εκτελεστικής Επιτροπής
των Ανεξαρτήτων Ελλήνων