ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ:Ο ΣΥΡΙΖΑ πρώτος, αλλά το “στοίχημα” των αναποφάσιστων παραμένει

της Ιωάννας Αναστασάτου,
επιστημονικής συνεργάτιδας στο Citizens Momentum

Η έκτη έρευνα που διενεργήσαμε εστίασε στα ζητήματα της τρέχουσας επικαιρότητας, καθώς και στην πρόθεση ψήφου. Οι ερωτήσεις αφορούσαν στις διαπραγματεύσεις για το ονοματολογικό με την πΓΔΜ, στο επίμαχο άρθρο για την αναδοχή από τα ομόφυλα ζευγάρια που υιοθετήθηκε από τη Βουλή σε πρόσφατο νομοσχέδιο της κυβέρνησης, στην αιφνίδια παραίτηση του Προέδρου του ΣτΕ κ. Σακελλαρίου, στη ψήφο των απόδημων Ελλήνων, και στην πιθανότητα κατάτμησης της β’ εκλογικής περιφέρειας Αθηνών σε μικρότερες περιφέρειες.

Αναφορικά με το χρονίζον ζήτημα της ονομασίας της πΓΔΜ και των διαπραγματεύσεων των κυβερνήσεων των δύο χωρών, το 57% συνολικά των πολιτών εκτιμά ότι σε περίπτωση τελικής συμφωνίας, η λύση που θα προκύπτει θα διαφυλάττει στο μέγιστο δυνατό βαθμό τα εθνικά μας συμφέροντα. Εντοπίζουμε δηλαδή μια ιδιαίτερα αυξημένη αισιοδοξία των πολιτών, που τροφοδοτεί ενδεχομένως και με περισσότερη αυτοπεποίθηση την ελληνική πλευρά. Ωστόσο, υπάρχει κι ένα σημαντικό ποσοστό της τάξης του 30% (κάτι λιγότερο από 1/3 των πολιτών) που τηρεί επιφυλακτική στάση ως προς το αποτέλεσμα της συμφωνίας και το περιεχόμενο αυτής, ενώ το 10% των ερωτηθέντων δηλώνει “απαισιόδοξο”.

Για το ζήτημα της αναδοχής παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια, οι απαντήσεις είναι σχεδόν μοιρασμένες. Το 42% πιστεύει ότι η αναδοχή είναι μια προοδευτική τομή και δημοκρατικό δικαίωμα που θα έπρεπε να είχε νομοθετηθεί εδώ και καιρό, ενώ το 34% διαφωνεί με αυτή τη διατύπωση/θέση. Σημαντικό επίσης το 24% των ερωτηθέντων που δεν φέρει γνώμη, στάση που κατά την εκτίμησή μας προκύπτει και από την έλλειψη ενημέρωσης και δημόσιου διαλόγου συνολικά για τα ζητήματα φύλου.

Στο ερώτημα για την ξαφνική παραίτηση του Προέδρου του ΣτΕ κ. Σακελλαρίου, οι απαντήσεις είναι πιο ξεκάθαρες. Σχεδόν το 1/2 των ερωτηθέντων (46%) εκτιμά ότι η παραίτητη έγινε για λόγους πολιτικούς, ενώ το 24% για λόγους επαγγελματικής ευθιξίας, και συγκεκριμένα για τους λόγους που ο ίδιος ανέφερε με δηλώσεις του στα ΜΜΕ πρόσφατα. Σημαντικό να σημειώσουμε και ένα 25% των πολιτών που δεν φέρουν γνώμη για το ζήτημα, χαρακτηριστικό ίσως της σύγχυσης που επικρατεί σε ένα τμήμα της κοινής γνώμης για τους λόγους παραίτησής του.

Στην παρακάτω ερώτηση θέσαμε το ζήτημα του δικαιώματος των Ελλήνων του εξωτερικού, εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους, να ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στον τόπο διαμονής τους. Το ζήτημα, όπως προκύπτει και από τις απόψεις συνταγματολόγων και αναλυτών, αλλά και με βάση τη διεθνή εμπειρία, είναι ιδιαίτερα σύνθετο και πολυσχιδές. Τόσο η κυβέρνηση, όσο και τα υπόλοιπα κόμματα έχουν τοποθετηθεί εσχάτως, όσο και στο πρόσφατο παρελθόν, για το ζήτημα αυτό, ωστόσο το θέμα παραμένει υπό επεξεργασία.

Οι απαντήσεις των πολιτών ποικίλουν και αντανακλούν τις διαφορετικές προσεγγίσεις που υπάρχουν και στους κόλπους της ελληνικής κοινωνίας. Το 21% πιστεύει ότι το δικαιώμα ψήφου στον τόπο διαμονής πρέπει να εφαρμοστεί για όλους καθολικά, ενώ το 38% εστιάζει στην αξιοποίηση αυτού του δικαιώματος αποκλειστικά σε όσους μετανάστευσαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, δηλαδή από το 2009-10 και μετά. Το 18% πιστεύει ότι το δικαίωμα αυτό δεν πρέπει να εφαρμοστεί καθόλου, ενώ το 23% τηρεί στάση αναμονής, χωρίς να παίρνει ξεκάθαρη θέση.

Στην τελευταία ερώτηση της έρευνας που αφορά στην πιθανότητα κατάτμησης της Β΄ περιφέρειας Αθήνας σε μικρότερες περιφέρειες, οι απαντήσεις είναι ξεκάθαρες. Υπάρχει ένα 23% των πολιτών που δεν θέλει να πάρει θέση για το ζήτημα, αλλά η απόλυτη πλειοψηφία (58%) πιστεύει πως μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να συμβάλλει στην καταπολέμηση φαινομένων διαπλοκής και στην ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των υποψηφίων και της τοπικής κοινωνίας. Μόλις ένα 19% των ερωτηθέντων είναι αντίθετο σε αυτή τη διατύπωση, και κατά συνέπεια είναι αρνητικό σε μια αλλαγή του εκλογικού νόμου προς αυτή την κατεύθυνση.

.
Ολοκληρώνοντας την έρευνα, προχωρήσαμε στην πρόθεση ψήφου. Σε σύγκριση με την προηγούμενη έρευνά μας για την πρόθεση ψήφου τον Σεπτέμβρη του 2017 –δείτε εδώ– καταγράφονται κάποιες σημαντικές διαφοροποιήσεις, κυρίως για τον ΣΥΡΙΖΑ, τη Νέα Δημοκρατία και τη Χρυσή Αυγή.

Τα ποσοστά τόσο του ΣΥΡΙΖΑ, όσο και της ΝΔ μειώνονται, και πέφτουν κάτω από το 20%. Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στην πρώτη θέση με 19.5% (από 20.5% τον Σεπτέμβριου του 2017) και η ΝΔ στη δεύτερη θέση με ποσοστό 16.2% (από 21.5% τον Σεπτέμβριο του 2017). Στη τρίτη θέση παραμένει η Χρυσή Αυγή, με αυξημένο όμως ποσοσό αυτή τη φορά, φτάνοντας το 8.3% (έναντι 6.5% στην έρευνα Σεπτεμβρίου 2017).

Το ΚΚΕ χάνει σχεδόν τρεις μονάδες σε σχέση με την έρευνα του Σεπτεμβρίου, και από το 7%, πέφτει σήμερα στο 4.3%, ενώ το Κίνημα Αλλαγής παρουσιάζει μικρή άνοδο της τάξης του 0.5%, φτάνοντας το 6%. Μικρή άνοδος επίσης για τους Ανεξάρτητους Έλληνες, που φτάνουν το 4.1%, τη στιγμή που η Ένωση Κεντρώων παρουσιάζει κάμψη, πέφτει στο 1.3% και μένει, με τα σημερινά δεδομένα, εκτός της επόμενης Βουλής.

Επίσης, το ποσοστό των αναποφάσιστων παραμένει σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, αγγίζοντας σχεδόν το 30% (28.8%), ενώ υπάρχει και ένα 6.5% που επιλέγει να μην απαντήσει στην πρόθεση ψήφου.

Το συνολικό συμπέρασμα είναι πως οι εκλογικές τάσεις και η συσπείρωση των κομμάτων βρίσκονται σε μια φάση διαρκούς ροής και επανατοποθέτησης. Είναι νωρίς να μιλήσουμε για ένα ξεκάθαρο εκλογικό και πολιτικό τοπίο, ωστόσο οι απαντήσεις των πολιτών τόσο σε αυτή την έρευνα, όσο και σε προηγούμενες που έχουμε διενεργήσει, δείχνουν δύο σαφώς πιο ξεκάθαρες τάσεις: η μία αφορά στην ανάγκη του εκλογικού σώματος για ένα “νέο όραμα” για την πατρίδα, μετά από τα ιδιαίτερα δύσκολα και επώδυνα χρόνια των μνημονίων, και η άλλη αφορά είτε στην διάθεση για αντιμετώπιση προβλημάτων που χρονίζουν (πχ Μακεδονικό, έρευνα Ιανουαρίου 2018 – δείτε εδώ), είτε στην ανάγκη αποστάσεων από πολιτικές επιλογές και οικονομικά μοντέλα που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία (έρευνα Μαρτίου 2018 – δείτε εδώ).

Έρευνα Μαΐου 2018

Σύγκριση με έρευνα Σεπτεμβρίου 2017

Ταυτότητα έρευνας
Ποσοτική διαδικτυακή έρευνα, με τη χρήση δομημένου ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου.
Μέγεθος δείγματος: 1100 άτομα με πλήρη γεωγραφική κάλυψη στις 13 περιφέρειες της χώρας.
Διάστημα συλλογής στοιχείων: 21-24 Μαΐου 2018.
Δειγματοληψία: Πολυσταδιακή με χρήση ποσοστώσεων ως προς τη γεωγραφική κατανομή πληθυσμού, το φύλο και την ηλικία.
Στάθμιση: εκλογές Σεπτεμβρίου 2015.
Στατιστικό σφάλμα έρευνας: Μέγιστο σφάλμα 2.5% με διάστημα εμπιστοσύνης 95%.

Eπιμέρους στοιχεία δείγματος
Το 55% των ερωτηθέντων ανήκει στις ηλικιακές κατηγορίες 24-35, 36-45 ετών.
Το 70% των ερωτηθέντων κατοικεί στις περιφέρειες Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας, Πελοποννήσου, Θεσσαλίας και Κρήτης.
Το 30% των ερωτηθέντων είναι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

H έρευνα πραγματοποίηθηκε σε συνεργασία με το Κέντρο Μελέτης της Παγκοσμιοποίησης (Καναδάς).
Τηρήθηκαν οι κώδικες δεοντολογίας και επαγγελματικής πρακτικής της ESOMAR και της WAPOR.