Μια από τις σημαντικές ειδήσεις του τελευταίου διαστήματος είναι η νέα παράταση που θέσπισε η κυβέρνηση για την κυκλοφορία των αστικών λεωφορείων του ΟΑΣΘ. Διότι είναι θέμα ασφάλειας στη μετακίνηση των πολιτών, ζήτημα κυριολεκτικά ζωής και θανάτου, που το ξεπεράσαμε θεωρώ πολύ εύκολα.
Θυμάμαι στις αρχές της χιλιετίας ότι είχε γίνει μείζον ζήτημα ο χρόνος απόσυρσης των λεωφορείων του ΟΑΣΘ. Τότε, εν όψει της σταδιακής ανανέωσης του στόλου, είχαν ειπωθεί πάρα πολλά σχετικά με το γερασμένο στόλο, τα ακατάλληλα οχήματα, που όχι μόνο εγκυμονούν κινδύνους για την ασφαλή μετακίνηση των πολιτών, αλλά ρυπαίνουν υπέρμετρα το περιβάλλον, είναι αδύνατο να συντηρηθούν σωστά και συνιστούν «κινούμενες βόμβες» στους δρόμους του νομού.
Τότε, έπειτα από εκτεταμένες δημοσιογραφικές έρευνες, έπειτα από πολλά ρεπορτάζ, τόσο η διεθνής πρακτική, όσο και οι εγχώριοι αρμόδιοι συμφωνούσαν ότι τα 12 χρόνια για την κυκλοφορία ενός αστικού λεωφορείου, συνιστούν το όριο ζωής του. Μετά πρέπει να αποσυρθεί. Ήταν 2002 όταν έγινε η τελευταία παραγγελία αστικών λεωφορείων του ΟΑΣΘ. Αυτά τα οχήματα, που αντιπροσώπευαν τη γενναία ανανέωση του στόλου, υποτίθεται ότι θα κυκλοφορούσαν στους δρόμους μέχρι το 2014 και μετά θα αποσύρονταν.
Ορισμένοι τότε πίστεψαν ότι στη Θεσσαλονίκη η μνήμη είναι πολύ αδύνατη. Το 2014 έφτασε και τότε η διοίκηση του ΟΑΣΘ πιεζόταν για να απαντήσει αν και πότε θα αποσυρθούν τα παλιά πλέον αστικά για να μπουν στις γραμμές καινούργια. Όπως γράφει ο συγκοινωνιολόγος, Σπύρος Βούγιας, «ένα λεωφορείο του ΟΑΣΘ διανύει κατά μέσο όρο 100.000 χιλιόμετρα το χρόνο κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες κυκλοφορίας και φόρτισης».
Αίφνης τότε (με περιθώριο δύο χρόνων) η κυβέρνηση δια του αρμόδιου υπουργείου έρχεται και δίνει μια τριετή παράταση στην κυκλοφορία των «απαρχαιωμένων» λεωφορείων, ως σανίδα σωτηρίας στον ΟΑΣΘ. Ακούστηκαν πάρα πολλά τότε. Η ουσία παραμένει όμως. Κι αυτή είναι ότι, ασχέτως αν έγινε «ρουσφέτι» ή όχι, δόθηκε παράταση τριών ετών και τα «απαρχαιωμένα» λεωφορεία συνέχισαν να μεταφέρουν χιλιάδες επιβάτες, με όριο το 2015. Τα 622 οχήματα του ΟΑΣΘ στο μεσοδιάστημα είχαν αποκτήσει κινητήρες αντιρρυπαντικής τεχνολογίας Euro 3, 4 και 5, είχαν πια κάποιες σχετικές ανέσεις σε σχέση με το παρελθόν (κλιματισμό, εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρίες κτλ.). Ο νόμος όμως επέτρεπε πια να κυκλοφορούν και τα υπό απόσυρση οχήματα κι ας είχαν διανύσει κατά μέσο όρο περίπου 1.200.000 χιλιόμετρα.
Αφού υπήρχαν οι διαβεβαιώσεις όλων ότι «δεν έγινε και έγκλημα, τα λεωφορεία είναι μια χαρά, είναι ασφαλή, συντηρούνται άψογα…» και ότι «τρία χρόνια είναι όχι καμιά δεκαετία…», η σχετική συζήτηση έμεινε εκεί. Στο μεταξύ τα παράπονα των επιβατών και των άλλων πολιτών αυξάνονταν συνεχώς.
Από τότε, δόθηκαν κι άλλες παρατάσεις. Το όριο ηλικίας των αστικών λεωφορείων από τα 15 χρόνια πήγε στα 18, μετά στα 20 και τώρα με τη νέα απόφαση της κυβέρνησης πήγε στα 23.
Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος αρκεί να επισημάνω ότι στη Θεσσαλονίκη κυκλοφορούν αστικά λεωφορεία, που μεταφέρουν χιλιάδες πολίτες καθημερινά, τα οποία έχουν συμπληρώσει το όριο ζωής τους κανονικά το 2014, όμως συνεχίζουν και θα συνεχίζουν μέχρι το 2025! Το λεωφορείο που σε μια «κανονική» πόλη αποσύρεται το 2014, στη Θεσσαλονίκη αποσύρεται το 2025. Το λεωφορείο που προορίζεται για να καλύψει 1.200.000 χιλιόμετρα, στη Θεσσαλονίκη «αντέχει» να εξυπηρετεί μέχρι τα 2.300.000 χιλιόμετρα.
Αυτή είναι η ποιότητα των αστικών συγκοινωνιών που κάποιοι οραματίστηκαν και κάποιοι θέσπισαν (διαχρονικά, διακομματικά) για τους κατοίκους ενός νομού, που είναι υποχρεωμένοι να μετακινούνται με μόνο ένα μέσο μαζικής μεταφοράς.
Ξέχασα, ως το 2025 θα έχουμε και μετρό… Τριτοκοσμικό; Υπερβολικό; Πιθανώς. Το αφήνω στην κρίση όλων όσοι ρισκάρουν (αν και ό,τι ρισκάρουν) ανεβαίνοντας σε ένα τέτοιο λεωφορείο. Εξάλλου, τεχνικός ή ειδικός δεν είμαι. Μάλλον κάτι περισσότερο θα ξέρουν όσοι βάζουν φαρδιά πλατιά τις υπογραφές τους κάτω από τέτοιες παρατάσεις και όσοι λειτουργούν τις αστικές συγκοινωνίες αναλαμβάνοντας την ευθύνη για ασφαλή μετακίνηση χιλιάδων πολιτών.
Μόνο που έχω μπερδευτεί. Ποιος ειδικός έχει τελικά δίκιο; Εκείνος που είπε πως ο χρόνος ζωής ενός αστικού λεωφορείου είναι 12 χρόνια, εκείνος που είπε ότι είναι 15 ή εκείνος που λέει ότι είναι 23; Φαντάζομαι ως απορία είναι εύλογη.
Πηγή: http://voria.gr/