Εκδόθηκε από την Ειδική Γραμματεία Επικοινωνιακής Διαχείρισης Κρίσεων του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, το 5ο τεύχος του Ενημερωτικού Δελτίου για το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα. Σ’ αυτό περιλαμβάνονται πληροφοριακά στοιχεία για το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2018 καθώς και οι δράσεις κρατικών φορέων και άλλων οργανισμών στον εν λόγω τομέα.
Σε μια συνοπτική καταγραφή των δεδομένων για το 2018, ο Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής κ. Δημήτρης Βίτσας, τονίζει μεταξύ άλλων:
«Το σύνθετο ζήτημα του προσφυγικού-μεταναστευτικού παραμένει μια σημαντική πρόκληση, την οποία η ελληνική πολιτεία έχει δεσμευτεί να διαχειρίζεται με βάση τις αρχές και αξίες του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης. Άλλωστε, αυτές οι αρχές και αξίες αποτέλεσαν εξ αρχής την πυξίδα για τη χάραξη της πολιτικής μας και στη συνέχεια για την εφαρμογή της. Οι ίδιες αρχές και αξίες διατρέχουν εμφανώς και το σύνολο του έργου που έχει μέχρι σήμερα παραχθεί σε αυτόν τον ευαίσθητο χώρο» .
Από την πλευρά της η Ειδική Γραμματέας Επικοινωνιακής Διαχείρισης Κρίσεων κ. Φωτεινή Παντιώρα, επισημαίνει: «Η καταγραφή των πραγματικών μεγεθών του προσφυγικού-μεταναστευτικού ζητήματος συμβάλλει στην όσο το δυνατό πιο αντικειμενική και εμπεριστατωμένη ενημέρωση της κοινής γνώμης για ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα, οι διαστάσεις του οποίου υπερβαίνουν τα όρια της Ελλάδας». Και συμπληρώνει πως πάγια ελληνική θέση είναι να υπάρξουν συλλογικές ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, με βάση τις αρχές της αλληλεγγύης και του ανθρωπισμού και με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, όπως παρατίθενται από τον Υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής:
-Οι ροές προσφύγων και μεταναστών ήταν αυξημένες το 2018 έναντι του 2017. Από τα νησιά του Αν. Αιγαίου εισήλθαν στη χώρα 32.115 άτομα έναντι 29.130 το 2017(αύξηση περίπου 10%) και από τον Εβρο 15.814 άτομα έναντι 5.577 το 2017(αύξηση περίπου 280%).
-Στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης των πέντε νησιών του Ανατολικού Αιγαίου(Λέσβος, Χίος, Σάμος, Κως και Λέρος) διέμεναν στο τέλος του 2018, 11.683 άνθρωποι, από 18.107 που ήταν τον Σεπτέμβριο του 2018.
– Η σημαντική αυτή μείωση επιτεύχθηκε μέσω μεταφορών από τα νησιά στην ενδοχώρα 29.090 ατόμων, τα οποία ανήκουν κυρίως σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, κατά το περασμένο έτος.
– Το 2018 καταγράφηκαν 66.970 αιτήσεις χορήγησης ασύλου έναντι 58.642 το 2017.
– Από τη χώρα, το 2018, έφυγαν συνολικά 10.746 πρόσφυγες και μετανάστες. Οι 322 επέστρεψαν με βάση την Κοινή Δήλωση Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας, οι 4.968 επέστρεψαν στις χώρες καταγωγής τους, αξιοποιώντας το πρόγραμμα οικειοθελούς επιστροφής που διαχειρίζεται ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης και οι 5.456 επανενώθηκαν με τις οικογένειές τους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
-Στο τέλος του 2018, στην ηπειρωτική Ελλάδα, με βάση το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ, που εκτελείται σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, διέμεναν σε διαμερίσματα 22.686 άνθρωποι, κάτω από άριστες συνθήκες. Το επόμενο διάστημα προγραμματίζεται η αύξηση των διαθέσιμων θέσεων σε διαμερίσματα κατά 5.000.
-Στις 26 Ανοιχτές Δομές Φιλοξενίας στην ηπειρωτική χώρα διέμεναν 18.369 άτομα.
-Με βάση το πρόγραμμα προσωρινής φιλοξενίας, το οποίο υλοποιείται σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, σε διαμερίσματα και δωμάτια ξενοδοχείων διαβιούσαν 6.793 άνθρωποι.
-Οσον αφορά την ένταξη των προσφυγοπαίδων στην εκπαίδευση, κατά το σχολικό έτος 2018-2019, περίπου 12.500 παιδιά προσφύγων και μεταναστών παρακολουθούν μαθήματα σε κανονικές τάξεις ή σε τάξεις εντός των Δομών Φιλοξενίας.
-Επόμενος κεντρικός στόχος είναι η υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής Ενταξης. «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η οικοδόμηση ενός «ελληνικού μοντέλου ένταξης», με στόχο την αλληλοκατανόηση, την ειρηνική και δημιουργική συμβίωση και αλληλεπίδραση, μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην εξάλειψη των φαινομένων μισαλλοδοξίας, ρατσισμού και ξενοφοβίας από το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας», υπογραμμίζει ο κ. Βίτσας.
Στο Ενημερωτικό Δελτίο, περιλαμβάνονται επίσης στοιχεία του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την εργασιακή ένταξη των προσφύγων και μεταναστών. Σύμφωνα με αυτά, το σύνολο των εγγεγραμμένων προσφύγων στα μητρώα του ΟΑΕΔ ανέρχεται έως το τέλος του 2018 σε 6.150 άτομα, εκ των οποίων 3.645 είναι άνδρες και 2.505 γυναίκες.
‘Οσον αφορά την Υγεία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ, δεν σημειώθηκε εντός του 2018 κάποιο σοβαρό συμβάν δημόσιας υγείας στα κέντρα φιλοξενίας και πρώτης υποδοχής και ταυτοποίησης προσφύγων-μεταναστών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων του Υπουργείου Υγείας, κατά τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2018, οι πρόσφυγες που δέχθηκαν υπηρεσίες υγείας στους υγειονομικούς σχηματισμούς της χώρας ανέρχονται σε 17.601 άτομα.