Η ανακάλυψη σχετικά μεγάλων ποσοτήτων βιογενούς φυσικού αερίου, 5-8 τρισ. κυβικά πόδια (κ.π.) ή 141-226 δισ. m³, στον κοραλλιογενή ύφαλο «Γλαύκος» στην κυπριακή ΑΟΖ από την ExxonMobil (εικ. 1) εκτός από την οικονομική αξία, προσκομίζει και μεγάλη γεωπολιτική αξία, εκτός των άλλων και επειδή καθιστά ρεαλιστική την κατασκευή του EastMed. Πολύ σημαντικό είναι ότι σε αυτή την περιοχή έχουμε τεράστιες διαφυγές φυσικού αερίου από ιλυοηφαίστεια (εικ. 2) που προδίδουν μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου όπως ακριβώς συμβαίνει και στην Κασπία.
Αν σε αυτή την ποσότητα προσθέσουμε και τα αποθέματα φυσικού αερίου που βρέθηκαν στο κοίτασμα Καλυψώ (7 τρισ. κ.π. ή 200 δισ. m³), και στο κοίτασμα της Αφροδίτη (5 τρισ. κ.π. ή 140 δισ. m³) τότε μιλάμε για ένα σύνολο από 17-20 τρισ. κ.π. (480-570 δισ. m³). Πρόκειται για μια ποσότητα που πλησιάζει αυτή που διαθέτει το Λεβιάθαν. Επιπροσθέτως, υπάρχουν δύο δορυφορικά κοιτάσματα φυσικού αερίου 5 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του κοιτάσματος της Αφροδίτης, στο μπλόκ 12, με ποσότητες φυσικού αερίου που κυμαίνονται μεταξύ 4-12 τρισ. κ.π.
Η ακριβής ποσότητα θα προσδιοριστεί προσεχώς από την εταιρεία Noble Energy που έχει τα δικαιώματα εκμετάλλευσης αυτού του κοιτάσματατος. Μόνο το κοίτασμα Λεβιάθαν (Ισραήλ) μαζί με όλα τα μέχρι στιγμής ευρεθέντα κοιτάσματα της Κύπρου (1.100-1.200 τρισ. m³) είναι αρκετά για να τροφοδοτήσουν τον αγωγό EastMed. Το πόσο φυσικό αέριο (15-20 δισ. m³ ανά έτος) για 25 η 30 χρόνια, μπορεί να μεταφέρει ο EastMed εξαρτάται από την ποσότητα φυσικού αερίου που θα διαθέσει το Ισραήλ.
Τα αποθέματα υπάρχουν και θα βρεθούν ακόμα περισσότερα, όπως λένε οι γεωλόγοι πετρελαίου, οι γεωφυσικές εταιρείες και οι πετρελαϊκές εταιρείες. Ο αγωγός EastMed σχεδιάστηκε από τη ΔΕΠΑ και την ιταλική Poseidon για να λειτουργήσει για τουλάχιστον 25 χρόνια με απόλυτα ελάχιστες ανάγκες τα 15 δισ. m³ φυσικού αερίου ανά έτος. Η Κύπρος θα συμβάλλει με 7,5 δισ. m³ ετησίως για 25 χρόνια, σύνολο 187,5 δισ. m³ φυσικού αερίου, και το Ισραήλ με άλλα 7,5 δισ. m³ ετησίως.
Το σύνολο των μέχρι σήμερα ανακαλυφθέντων κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Κύπρου, όπως προανέφερα, είναι 480-570 δισ. m³. Αν αφαιρέσουμε τα 190 δισ. m³ φυσικού αερίου που θα χρειαστεί ο EastMed στα 25 χρόνια της λειτουργίας του, αλλά και τα 140 δισ. m³ που θα στείλει η Κύπρος στην Αίγυπτο, περισσεύουν 150-240 δισ. m³ αερίου. Αυτά θα πρέπει να υγροποιηθούν και να εξαχθούν (14 δισ. m³ ανά έτος για 20 έτη).
Η μονάδα υγροποίησης
Άνετα, λοιπόν, μπορεί να κατασκευαστεί στην Κύπρο μονάδα υγροποιήσεως φυσικού αερίου που να παράγει 7 δισ. m³/έτος για τουλάχιστον 20 χρόνια (7 δισ. m³ ανά έτος επί 20 χρόνια). Το υγροποιούμενο φυσικό αέριο θα μεταφέρεται με LNG πλοία, πολύ πιθανόν ελληνικής ιδιοκτησίας. Πιθανοί προορισμοί είναι στην Ελλάδα και να αποθηκεύεται στην Ρεβυνθούσα, είτε στον σταθμό FSRU (Floating Storage Re-gasification Unit) της Αλεξανδρούπολης με προορισμό τα Βαλκάνια μέσω IGB, είτε στην Ευρώπη (εικ. 3). Η Κύπρος λοιπόν, θα στέλνει, προς το παρόν, στην Ευρώπη 14,5 δισ. m³ ετησίως, ήτοι όσα θα στέλνει ο Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου (TAP) στην Ευρώπη.
Αν μάλιστα προσθέσουμε τις απόλυτα ελάχιστες ποσότητες φυσικού αερίου που θα στέλνει και το Ισραήλ, 7,5 δισ. m³ αερίου, τότε με τα σημερινά αποδεδειγμένα αποθέματα, οι ποσότητες που θα διοχετεύονται από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη θα είναι 50% περισσότερες από τις ποσότητες που θα διοχετεύει ο TAP.
Συνεπώς, αυτό σημαίνει τεράστια γεωπολιτική αναβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στο εσωτερικό της, η εκμετάλλευση αυτών των ποσοτήτων αερίου δημιουργεί περίπου 8.000 θέσεις εργασίας στον πρωτογενή τομέα και 24.000 θέσεις στον δευτερογενή. Βεβαίως, στη δημιουργία των θέσεων εργασίας στην Κύπρο δεν λαμβάνονται υπόψη και οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν από την εκμετάλλευση των πέντε κοιτασμάτων αργού πετρελαίου, (συνολικής ποσότητας 1,5 δισ. βαρέλια ή 10 Πρίνοι), που έχουν εντοπιστεί στο μπλοκ 12 της κυπριακής ΑΟΖ. Την εκμετάλλευσή τους έχει αναλάβει η εταιρεία SHELL.
Αν συνεκτιμήσουμε και αυτή την παραγωγή τότε το σύνολο της ημερησίας παραγωγής φυσικού αερίου και αργού πετρελαίου, με τα ήδη ανευρεθέντα κοιτάσματα, εκπεφρασμένα σε ισοδύναμα βαρέλια αργού πετρελαίου, ανέρχονται σε 385.000 βαρέλια. Αυτά δημιουργούν τόσο στον πρωτογενή όσο και τον δευτερογενή τομέα 52.000 θέσεις εργασίας. Περίπου το 6% του ελληνοκυπριακού πληθυσμού της θα εργάζεται στον πετρελαϊκό τομέα. Ας τα βλέπει η Ελλάδα. Υδρογονάνθρακες και τουρισμός μπορούν να πάνε χέρι-χέρι.
Ευλογία για Κύπρο, κατάρα για Γερμανία
Στην εικόνα 3 βλέπουμε, επίσης, ότι η Γερμανία δεν διαθέτει αλλά ούτε και κατασκευάζει σταθμούς υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου. Συγχαρητήρια λοιπόν στον Γκέρχαρντ Σρέντερ, πρώην καγκελάριο της Γερμανίας, νυν πρόεδρο της Rozneft και μέλος του συμβουλίου της Gazprom. Να πως δουλεύει ο πρόεδρος της Ρωσίας Πούτιν. Γι’ αυτό εξάλλου και η γερμανική DW έγραψε: «Ευλογία ή κατάρα τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων της Κύπρου;«.
Στην πραγματικότητα είναι ευλογία για την Κύπρο και κατάρα για την Γερμανία που παίρνει φυσικό αέριο από την Ρωσία με αντάλλαγμα την αγορά βιομηχανικών προϊόντων από την Γερμανία. Η μείωση αυτής της οικονομικής αλληλεξάρτησης Γερμανίας-Ρωσίας είναι κατάρα για την Γερμανία, διότι αν μειωθούν τα ρωσικά έσοδα, θα μειωθούν και οι γερμανικές εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων προς τη Ρωσία.
Επίσης σημαντικό γεγονός ήταν και το συνέδριο ΜED 7 που έγινε στη Λευκωσία. Τη σημασία του λίγοι κατάλαβαν. Επτά χώρες του ευρωπαϊκού νότου (Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Μάλτα, Ελλάδα και Κύπρος) απεφάσισαν να εκμεταλλευτούν από κοινού τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου για να απαγκιστρωθούν από το ρωσικό φυσικό αέριο, εννοείται με τις ευλογίες των ΗΠΑ.
Οι πετρελαϊκές εταιρείες από Ισπανία, Γαλλία και Ιταλία θα εκμεταλλευτούν από κοινού τα κοιτάσματα που βρίσκονται σε Κύπρο και Ελλάδα για να ικανοποιήσουν τις ενεργειακές τους ανάγκες, δεδομένου ότι τόσο η Ισπανία όσο και η Γαλλία θα κλείσουν τους πυρηνικούς τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρισμού. Άρα, τα κοιτάσματα της Ρωμιοσύνης θα βοηθήσουν ενεργειακά τις χώρες της Μεσογείου που έχουν συνολικά πληθυσμό άνω των 150 εκατομμυρίων, όπως επίσης και τις βαλκανικές χώρες με πληθυσμό γύρω στα 50 εκατομμύρια. Καταλαβαίνει κανείς τη σημασία της εικόνας 3.
Οι Γάλλοι ήρθαν για να μείνουν
Το επιστέγασμα του συνεδρίου ΜED 7 ήταν να ζητήσει ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν από τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη στρατιωτικές διευκολύνσεις ήτοι στην αεροπορική βάση της Πάφου και στην ναυτική βάση Μαρί. Η Γαλλία θέλει να προστατεύσει τις δραστηριότητες της Total όχι μόνο στην Κύπρο όπου έχει δικαιώματα σε τέσσερα κυπριακά οικόπεδα, αλλά και στα δύο οικόπεδα που έχει στον Λίβανο με την ΕΝΙ και τη Ρωσική Νόβατεκ (εικόνα 4).
Το φυσικό αέριο του Λιβάνου θα κατευθυνθεί, μέσω του σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου που θα είναι στην Κύπρο, προς την Ευρώπη. Άρα, τα συμφέροντα της Γαλλίας στην Ανατολική Μεσόγειο είναι τεράστια, ενώ αφήνω κατά μέρος το γεγονός ότι η Total έχει στην Ελλάδα δικαιώματα σε τρία θαλάσσια οικόπεδα.
Εξάλλου, η Γαλλία και το Ισραήλ είναι θανάσιμοι εχθροί της Τουρκίας. Θυμόμαστε ότι η Γαλλία έδωσε στο Ισραήλ την τεχνογνωσία για την κατασκευή της ατομικής βόμβας. Και το κερασάκι στην τούρτα, όπως μας το λέει ο Χάρης Φλουδόπουλος, η ExxonMobil και η Total έχουν έρθει στην Κύπρο και την Ελλάδα για να μείνουν. Και προσθέτω, ότι ήρθαν για να μείνουν για πάνω από 100 χρόνια.
Μέσα στο 2019 πρόκειται να πραγματοποιηθούν στην Κύπρο άλλες τρεις τουλάχιστον γεωτρήσεις από την κοινοπραξία Total-ENI στα οικόπεδα 6, 8 ίσως και 11 και τουλάχιστον μία από την ExxonMobil. Πιστεύω ότι εντός του 2019 θα βρεθεί πολύ φυσικό αέριο και μάλιστα πριν λειτουργήσει ο αγωγός EastMed to 2024.
Η γεωφυσική εταιρεία Spectrum εκτιμά ότι τα αποθέματα βιογενούς αερίου κυμαίνονται γύρω στα 3.000 δισ. m³, εικόνα 5, και η γεωφυσική εταιρεία PGS εκτιμά ότι υπάρχουν περίπου 1.400 δισ. m³ πυρολιτικού φυσικού αερίου σε ψαμμιτικούς ταμιευτήρες, (βλ. Semb, H., P, 2009. Possible seismic hydrocarbon indicators in the offshore Cyprus and Lebanon. GeoArabia, v.14, No.2. pp. 49-66). Αυτές τις ποσότητες ψάχνουν οι πετρελαϊκές εταιρείες.