Μπορεί να μην υπήρξαν ξεκάθαρα αποτελέσματα στην επίσκεψη εργασίας που πραγματοποίησε ο Αλέξης Τσίπρας στην Άγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη όμως ενδέχεται να φανούν το αμέσως επόμενο διάστημα λόγω των αποφάσεων που ελήφθησαν και στην τετ α τετ συνάντηση των δυο ηγετών αλλά και στις διευρυμένες επαφές των υπουργών.
Μια σημαντική παράμετρος είναι πως στο Αιγαίο αναμένεται να πέσουν οι τόνοι παρά τις διαφωνίες που υπάρχουν σε πολλά ζητήματα. Μια ημέρα πριν την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργός, εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν , είχε αναφέρει πως στις συνομιλίες “θα τεθούν ζητήματα όπως τα νησιά, η τουρκική μειονότητα στη Θράκη κτλ”. Πάντως στις συνομιλίες Τσίπρα-Eρντογάν αποφασίστηκε να υπάρχει διάλογος ανάμεσα στον υπουργό Άμυνας Ευάγγελου Αποστολάκη και του τούρκου ομολόγου του Χουλουσί Ακάρ, με πρώτη ευκαιρία τη σὐνοδο του ΝΑΤΟ, για αποκλιμάκωση και επίλυση πιθανόν εντάσεων στο Αιγαίο. Πάντως ήταν φανερό πως και πριν την συνάντηση των δυο ηγετών στην Τουρκία υπήρχε κάποιος δίαυλος επικοινωνίας καθώς για πρώτη φορά μετά από 4 χρόνια δεν υπήρξε καμία παρουσία τουρκικών και ελληνικών σκαφών στην περιοχή των Ιμίων την επέτειο των γεγονότων του 1996. Ο παράγοντας της απουσίας του Πάνου Καμμένου από το Υπουργείο Άμυνας βοήθησε στην αποκλιμάκωση γεγονός που φάνηκε και στις συνομιλίες των δυο πλευρών. Σε σχέση με τις διερευνητικές επαφές ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος δήλωσε πως «καταρχήν θα γίνουν σε επίπεδο γενικών γραμματέων των υπουργών Εξωτερικών και των αναπληρωτών υπουργών. Αλλά και οι υπουργοί Άμυνας θα συναντηθούν για το θέμα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Αργότερα οι διαπραγματεύσεις θα φτάσουν σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών. Έπειτα από το προπαρασκευαστικό αυτό στάδιο, θα ξεκινήσουμε τις διερευνητικές επαφές».
Η τουρκική πλευρά, αυτό φάνηκε και στις δηλώσεις Ερντογάν, επιμένει στο θέμα των 8 τούρκων στρατιωτικών που διέφυγαν στην Ελλάδα και πήραν άσυλο. Η Άγκυρα ζητά την έκδοση τους καθώς τους κατηγορεί ως πραξικοπηματίες και τους επικήρυξε την ημέρα της άφιξης του Τσίπρα στην Τουρκία. Ο Έλληνας πρωθυπουργός ξεκαθάρισε πως η απόφαση της Ελληνικής Δικαιοσύνης είναι σεβαστή καθώς είναι ανεξάρτητη. Όμως οι Τούρκοι επιμένουν για τους 8 και ζητούν να μην διαφύγουν από την Ελλάδα σε άλλη χώρα και να μην μείνουν ελεύθεροι. Παράλληλα τέθηκε και το ζήτημα των Γκιουλενιστών που διαφεύγουν στην Ελλάδα. Η Τουρκία τους κατηγορεί ως τρομοκράτες. Στις δηλώσεις του ο Αλέξης Τσίπρας, ανέφερε πως θα υπάρχει μηχανισμός συνεργασίας για να μην περνούν οι τρομοκράτες προς την Ελλάδα, όμως δεν έδωσε λεπτομέρειες.
Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης και η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού προκάλεσε το ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης, όμως η δήλωση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος ζήτησε την επίλυση του ζητήματος των μουφτήδων στη Θράκη με αντάλλαγμα την άμεση επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής έδειξε πως αντιμετωπίζει το ζήτημα η Άγκυρα. Σύμφωνα με πληροφορίες η τουρκική πλευρά θεωρεί πως η απομάκρυνση των διορισμένων μουφτήδων και τοποθέτηση τοποτηρητών στη θέση τους είναι ένα μικρό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Η Άγκυρα υποστηρίζει πως οι μουφτήδες θα πρέπει να εκλέγονται και όχι να διορίζονται. Μάλιστα υπάρχουν πληροφορίες πως υπήρξαν και ιδέες της εκλογής μουφτήδων από τους ιμάμηδες και όχι από όλο τον κλήρο, στα πρότυπα άλλων χωρών όμως μέχρι στιγμής η διαφορά στο θέμα αυτό παραμένει όμως δεν αποκλείονται νέες κινήσεις από την ελληνική πλευρά. Πάντως η παρουσία του Ιμπραχίμ Καλίν, στη Θεολογική Σχολή δίπλα στον Αλέξη Τσίπρα αλλά και στον Οικουμενικό Πατριάρχη είναι ένα δείγμα πως η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού έγινε με την συναίνεση της Τουρκίας αλλά και τη σημασία που δίνει στο ίδρυμα αυτό η κυβέρνηση Ερντογάν. Μόνο ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν μπορεί να λάβει απόφαση για επαναλειτουργία της Σχολής της Χάλκης, δήλωσε στο πρακτορείο Αναντολού ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος.
Για το Κυπριακό, με όρους επανένωσης της Κύπρου αναφέρθηκε ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν κατά τη συνάντησή του με τον Έλληνα Πρωθυπουργό. Πληοροφορίες αναφέρουν πως συμφωνήθηκε να ξεκινήσουν σύντομα προπαρασκευαστικές συναντήσεις για το Κυπριακό ωστόσο δεν συμφωνήθηκε ούτε σε ποιο επίπεδο, ούτε και χρονοδιάγραμμα.
Η θέση της ελληνικής πλευράς είναι πως θα πρέπει να αρχίσουν σύντομα προπαρασκευαστικές συναντήσεις μεταξύ των δύο πλευρών ωστόσο, θα δουν σε πιο επίπεδο, αλλά θα είναι μέσω των Υπουργείων Εξωτερικών. Ο Αλέξη Τσίπρας επέμενε στη θέση πως η Κυπριακή Δημοκρατία έχει το δικαίωμα των ερευνών όμως όπως και στις δηλώσεις που έγιναν μετά τη συνάντηση μίλησε πως η ενέργεια θα μπορεί να είναι και μέσω συνεργασίας όλων των πλευρών.
Στο θέμα που συμφωνούν και οι δυο πλευρές είναι το προσφυγικό, καθώς ζητούν περισσότερη ενίσχυση από την Ε.Ε. και συμφωνούν στη συνεργασία των αρχών για την μείωση των ροών αλλά και την αύξηση των επαναπροωθήσεων. Οι ροές έχουν μειωθεί από την Τουρκία κατά 85% από την Τουρκία όμως ο συνωστισμός προσφύγων στα νησιά του Αιγαίου είναι ένα ζήτημα που συμφωνήθηκε πως πρέπει να επιλυθεί με καλύτερη συνεργασία στις επαναπροωθήσεις.
Σε συνολικό επίπεδο στην τουρκική πλευρά υπάρχει ικανοποίηση για τον διάλογο που ξεκίνησε ξανά, και τωρα όλοι θα περιμένουν τα επόμενα βήματα με κορυφαίο αυτό του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδος-Toυρκίας που αναμένεται να πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη εντός του 2019./